Жынысты және жыныссыз көбеюдің классификациясы



бет19/19
Дата08.03.2022
өлшемі4,51 Mb.
#134683
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Байланысты:
2 лекция БИР

Партеногенез

  • Бұл дамуда организм ұрықтанбаған жасушадан дамиды.
  • Дафнияда жазда 180 ұрпаққа дейін, барлығы ұрғашы; күзде еркектері пайда болады.

Полиэмбриония

  • Эмбриональді даму барысында бір зиготадан бірнеше егіз ұрық дамиды. Ұрпақ әрқашан бір жыныстан болады.

Қос жынысты жануарлар

  • Егер бір ағза аналық та, аталық та гаметаларды өндіруге қабілетті болса, оны гермафродит деп атайды. Тарихи дамуы жағынан олар байырғы ағзалар болып табылады.

Дара жынысты жануарлар

  • Эволюция барысында айырым жынысты ағзалар басымдылық таныта бастады, яғни олардың гаметалары әр түрлі ағзалардың жыныс бездерінде дамиды.

Метаморфоз

  • Метаморфоз (грекше metamórphosis — «айналу», жануарларда метаболия деп аталады) — ағза құрылымының немесе жеке мүшелерінің онтогенез барысындағы өзгеріске түсуі. Метаморфоздың жүрісі жануарлар мен өсімдіктерде бір-бірінен ерекшеленеді. Жануарларда метаморфоз шала және толық деп бөлінеді.

А) толық даму – кобелек

  • А) толық даму – кобелек
  • Б) шала түрленіп даму – таракан

Метаморфоз листьев: 1 — усик чины: пл — метаморфизированная пластинка листа, пр — прилистники; 2 — усики гороха: у — усики, лч — листочки сложного листа, пр — прилистники; 3 — лист непентеса, превращенный в ловчий кувшин; 4 — лист венериной мухоловки; 5 — листовой ряд у морозника от нормального зелёного листа (л) до прицветника (прцв); 6 — листовой ряд у яблони: а — в — почечные чешуи, г, д — переходные образования, е — зелёный лист перед развёртыванием, ж — зеленый лист в развёрнутом виде; 7 — листья барбариса: а — нормальный зелёный лист, б, в, г, д — переходные формы, е — пятилучевая колючка и ж — трехлучевая колючка.

  • Метаморфоз листьев: 1 — усик чины: пл — метаморфизированная пластинка листа, пр — прилистники; 2 — усики гороха: у — усики, лч — листочки сложного листа, пр — прилистники; 3 — лист непентеса, превращенный в ловчий кувшин; 4 — лист венериной мухоловки; 5 — листовой ряд у морозника от нормального зелёного листа (л) до прицветника (прцв); 6 — листовой ряд у яблони: а — в — почечные чешуи, г, д — переходные образования, е — зелёный лист перед развёртыванием, ж — зеленый лист в развёрнутом виде; 7 — листья барбариса: а — нормальный зелёный лист, б, в, г, д — переходные формы, е — пятилучевая колючка и ж — трехлучевая колючка.

Көбею нәтижесінде өмірде жаңа ұрпақтар пайда болады.Көбеюдің екі формасы арқылы,яғни жынысты және жыныссыз көбею, бүкіл әлемде тіршілік жалғасып,өмірге жаңа ұрпақтар туады.Көбеюдің үлкен биологиялық мәні бар. Ол белгілі бір организм түрінің ұрпақ алмастыруын жүзеге асырумен қатар ұрпақтар арасындағы сабақтастықты, жалпы тіршіліктің үздіксіздігін қамтамасыз етеді.Көбею нәтижесінде ата-анасынан айнымайтын ұрпақ дүниеге келеді.Бірақ ата-аналарының қасиеттерін алғанменен,ұрпақта ата-аналарынан өзгешелейтін қасиеттер пайда болады.Бұл өзгергіштік деп аталады.Ал жыныссыз жолмен көбейетін организмдерде жаңа туған ұрпақ анасының клоны болып табылады.Қорыта келсек,көбею процесі жүрмей,тірі организмдердің дамуы тоқталады.

  • Көбею нәтижесінде өмірде жаңа ұрпақтар пайда болады.Көбеюдің екі формасы арқылы,яғни жынысты және жыныссыз көбею, бүкіл әлемде тіршілік жалғасып,өмірге жаңа ұрпақтар туады.Көбеюдің үлкен биологиялық мәні бар. Ол белгілі бір организм түрінің ұрпақ алмастыруын жүзеге асырумен қатар ұрпақтар арасындағы сабақтастықты, жалпы тіршіліктің үздіксіздігін қамтамасыз етеді.Көбею нәтижесінде ата-анасынан айнымайтын ұрпақ дүниеге келеді.Бірақ ата-аналарының қасиеттерін алғанменен,ұрпақта ата-аналарынан өзгешелейтін қасиеттер пайда болады.Бұл өзгергіштік деп аталады.Ал жыныссыз жолмен көбейетін организмдерде жаңа туған ұрпақ анасының клоны болып табылады.Қорыта келсек,көбею процесі жүрмей,тірі организмдердің дамуы тоқталады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет