Жүйелік анализ және оның кезеңдері. Қарастырылып отырған жүйелік анализ ғылыми ізденіс стратегиясы ретінде тәуелсіз жүзеге асырылатын бірнеше кезеңдерге бөлінеді, бірақ ережеге сәйкес бір-бірімен тығыз байланысты және зерттеуші мәселені шешу барысында бастапқы кезеңдерге орала алады, әсіресе модельді зерттеу мен оларды тексеру кезінде.
1.Мәселені таңдау. Жүйелік анализ көмегімен зерттеуге болатын кейбір мәселелердің бар екенін түсіну үшін детальды зерттеу маңызды, бірақ ол үнемі тривиальды бағыт бола бермайді. Мәселенің жүйелік анализін түсінген кезде оны зерттеудің дұрыс әдісі соншалықты маңызды емес. Бір жағынан, жүйелік анализге жатпайтын мәселені шешуге болады, ал екінші жағынан, аталған әдіс бойынша зерттеу экономды болмайтын және проблеманы шешу барысында жүйелік анализдің барлық күшін талап етпейтін мәселені таңдауға болады. Бірінші кезеңнің осындай екіжақтылығы жетістікке жету барысында сынға ұшыратады, немесе зерттеу барысында сәтсіздікке ұшыратады. Жүйелік анализ бойынша жұмыс жасайтын мамандар мәселені жақсылап ұғынып, кейін оның шешімімен дұрыс жұмыс жасауы керек. Негізінен мәселелерді шынайы шешу жолы расында да интуицияны, практикалық тәжірибені, елестетуді және аса сезгіштікті талап етеді.
2. Тапсырманың құрылымы және оның қиындығының шегі. Мәселені зерттеу барысында оны бақылау үшін барынша қызықты қылатын аналитикалық шешімдерін сақтай отырып жеңілдету маңызды болып саналады. Біз бұл кезде кез келген жүйелік анализдің сыни кезеңімен тағы да ұшырасамыз. Бұдан шығатын қорытынды: аталған мәселенің осы немесе басқа да аспектілерін қарастыруға бола ма, сонымен қатар аналитикалық көлеңке үшін нақты аспекті мағынасын құрайтын қорытындылар жүйелік анализ кезінде жиналатын тәжірибеге жиі байланысты болып тұрады және оны шешімін жоққа шығаруға да мүмкіндігі болады. Дәл осы кезеңде жүйелік анализ бойынша тәжірибелі маман мәселені шешу кезінде үлкен көлемде үлес қоса алады. Зерттеу кезіндегі жетістік немесе сәтсіздік көбінесе аналитикалық шешім интерпретацияға ұшыраған кезде шыққан мәселемен пайда болған жеңілдік пен қиындық арасындағы болар болмас тепе-теңдікке байланысты. Соңында бірде бір алдамшы жоба қиындық дәрежесіне байланысты модельдеуді қиындатқан кезең барысында ешқандай шешімге қол жеткізе алмағандықтан жүзеге асырылмаған болып есептелді. Және керісінше, әр түрлі экология саласында жүзеге асырылған көптеген жүйелік зерттеулердің қорытындысында, шын мәнісінде шешілген мәселелердің көп бөлігін құраған мәселелердің тривиалды шешімдері қабылданды.