Жұмыс бағдарламасы балалар аурулары пән бойынша (пәннің аты) 051102
жүктеу/скачать 0,76 Mb.
|
det bol det xir kz
сессия химия А, 129678, 176997
| 6.Ақпараттық-дидактикалық блок.
Этиологиясы: Тұқым қуалайтын доменантты және рециссивті типте болуы мүмкін. аутоиммунды процесс (клетка және гуморальды иммунитет қатысуы болады). Психикалық және физикалық инфекциялар. Қорқу. Грипп және басқа инфекциялар. Жоспарлы егулер. Тағамдық улану. Тағамданудың артықтылығы. Көбінесе балаларда 6-8 және 11-13 жаста кездеседі. Патогенез: Қант диабетінің ең басты ролі, асқазан астындағы бездің инсулярлы аппаратын бұзылуында алып бетта клетканың бұзылуының қант диабетіне алып келеді. Онда инсулинді бөледі. Инсулин клетка тканьдарында көмір суды қояды. Клетка мембранасына глюкозаның өткізіліп жетіспеушілігінің бұзылуы болады. Бауырда гликогеннің дамуы төмендейді, гликогенолиздің жоғарылау болады. Бұлшықет және бауырда гликогеннің артықтылығы жоғалады да, организмде май мен белоктың кетонденесі дамып, организмде азотпен зәр қалдығының қосылуына алып келеді. Осының нәтижесінен гипергликемия, гиперлипидемия, гиперамиацидоемия пайда болады. Клиника: ҚД-нің продромальды, ұзақ кезеңі болады және дамуының бірнеше сатысы бар. Клинико-биохимия диагностикасы деструкция инсулярлы аппараттың этапы байқалмайды, сол себептен бала аурудың манифесты симптомдарынан жылдам және ауыр ағымды (бурное). ҚД ауыр формасы практикада кездеспейді. Дәрігерге ҚД-нің дабитін комасы жиі кездеспейді (әсіресе, ертежастағы балалар). ҚД-ті балаларда тез болады: полидипсия,полиурия, полифолия, азғындық, терісінің құрғауы, теріде және кілегей қабаттардың қышты (зуд), гипергликемия, глюкозурия, шөлдеу байқаусыз, кейінірек тез жоғарылайды (тәулігіне 6литр су ішеді оған полируия мен нистурия қосылады, ол кезде углеводты алмасуының бұзылуын ойлауы тиіс). жоғарғы анализатордың өзгеруі (ауыр қуысының кебір және дәм сезуінің бұзылуы). Глюкозурия. Зәрде қант құрамы нормада – 1 тәулігіне, ҚД бір неге дейін көтеріледі, ал декомпенсация негізінде 300г/тәул. Гипергликемия, қанттың жоғарылауы 12,8-16,6ммол/л-ге дейін болуы мүмкін. Кома және комаалды кезінде 50-60ммоль/л дейін өседі. Кетоенмия және ацидоз дамиды. (кетон,дисесі қалыпты жағдайда 344-851ммол/л). ҚД кезінде 860-5000мкмоль/л-ге дейін жоғарылайды. Қанда щелочтың резерврасытөмендейді. 40пайызға дейін жеңілдейді. СО2-ацидоз 30-ацидоз айқын. 30пайыз төмен ауыр. Диабеттің кома кезінде резервті щелочтың бірдестені төмендейді. Қанда холестерин мөлшері жоғарылайды (май алмасудың бұзылуы). Гипоальбуминемия. Қан сары суында альфа-глобулині жоғарылайды. Нейропротеинннің бетта-фракциясы жоғарылайды (5-8пайызға дейін), қан май. Қанда азот қалдығының жоғарылауы (белок, аммиак,мочевина, аминқышқылдың ерімеуінен болады). ҚД-ның асқынулары: Диабетті кома ол инсулин қабылдаған науқастарда дамиды. Диагностика: 3 сатыға бөлінеді: потенциальды (немесе диабетке жақын) латентті және манифопты: потенциальды диабет ұсынады: 1. Біртұқымды егіздер диабеті. 2. Баланың ата-анасының біреуі ғана ауырады. 3. Әйел туу кезінде, тірі немесе баланың салмағы 4,5кг және жоғары. Жіктелуі: А.Қд-ның клиникалық классы. Инсулин тәуелді түрі І түрі. Инсулин тәуелді түрі ІІ түрі. а) дене салмағы қалыпты адамдарда. б) семіз адамдарда в) толеранттың глюкозаға бұзылуы байқанда байланысты және синдромдармен жүктілік кезііндегі диабет. В. Риск классы бойынша (глюкозаға толерантасы қалыпты адамдарда бірақ диабетітң тез дамуы рискінің жағарылауынан). Толерантының глюкозаға бұрылып, толеранттық глюкозаның потенциальды бұзылуы. 1. ҚД-ның диагностикасында глюкозаның толеранттылығын анықтау. ВОЗ-дың критериясы бойынша глюкотолеранты тесін жасайды. Глюкозаға толерантылығын стандарттық сынамамен бағалау критериясы
2. ҚД-нің радиоиммунды әдіс диагностикада бар. Инсулин мынадай әдіс пен иммунореактивті инсулин ИРН. 3. Инсулин гликемия жүргізеді. Гипер және гипоинсулинемиялық қисықтың болуы мүмкін. Инсулин гиперсекрециясын ерте диагностикасының белгілерін диабеттің клиника алды фозасында байқалды. 4. балалардағы инсулиннің антителасын анықтайды, анасы диабет ауруымен ауырады. Асқынулары: 1.ЖҚТ зақымдауы ЭКГ-бұзылуы, миокардоз, миокардтың қысқаруының бұзылуы, қантамырлардың ангиопатиямен (төменгі аяқ бөлігіне). 2. Көру органдарының зақымдануы. ҚД-ның ауыр ретиапатиясы асқынуы. Диабеттік катаракта. Катрактының нәтижесінде жылдам көз көрмеуіне әкеп соғады. Катаракт хрусталикте жиналып соның нәтижесінде пайда болады. 3. Нерв-систоласының зақымдалуы. Аяқтың төменгі бөліктерінде полинейропатия д.п. Аурудың бірдестен п.б. әсіресе түнгі уақыттарында рефлекстердің төмендеуі байқалады, ауыру болады. Полиолв нервнің зақымдалуынан. Полинервтің емі комплекст. Бұл жерде зат алмасудың бұзылу себебінен. 4. Бүйректік зақымдалуы. Протеинурия, микрогематурия, цилиндурия, гипостенурия, протеинурия жоғарлау себебінің базальді мембрананың өткізгіштігінің жоғарылауынан, клубочка капиларында белоктың проксимальды канальцитерді. Бауырдың зақымдалуы. Гепатамегалия. ҚД-ның алдын-алу мақсаты бойынша еміне микроиропты енгізеді, өт қышқылын айдайтын препараттан, витаминдер және амино қышқылды (метионин). Терінің некрозды. Балалардағы ҚД-нің ауыр түрдегі. Мориарка синдромы (1-6 жаста). Гепатомегалия әсерінен бойдың өсуінің тежелуі (нанизм), физиологиялық және жыныс мүшелерінің дамуы деп аталды. ҚД-нің ең ауыр түрі синдром Кориарка деп аталды. Комплекс дұрыс тағамдану, инсулинотерапия, гигиеналық, режим. Емдік тамақтану. Тамақтандырудың ішінде белок құрамы жасына сай болу керек. Егерде салмағы жоғары болса, онда май мен көмірсуды шектеу керек, бірақ белок құрамы жеткілікті жағдайда ғана. Жануар құрамының белок 96пайыз, жалпы белок, азық-түлік: сүт, ірімшік, майлы емес ет, балық. Көмірсу: В норма, ВЖУ тең болу керек. 1:1:4. Ауруларға ҚД-мен 1:0, 76:3:3, 0-3, 3,5. май: алдын алу үшін бауырдың функциясы бұзылмау үшін, құрамында липтропты бар азық-түліктерді тағайындау керек. Кетоацидозға әселді шай қасықпен 3-4 рет, емін барлық кезеңінде себебі кетоацидозға ұстап тұру үшін. Фруктозаданы тағайындағандағы 0,5г/кг күніне мерзімі. Инсулинотерапия. Аурудың алғашқы кезеңінде нақты инсулин дозасты. әсер ететін препараттардың инсулин, моносулин. Егерде стационарға бала қант диабетінен кейін түссе, бірақ кетоацидоз, гликемия аз мөлшерде 13,9ммольл, әр тәулікте көп мөлшерде тамақ алдында тағайындайды, тау өртеу, түскі, кейін тамақ алдында 2-6ЕД инсулин бермеді. Кетоацидозбен ауыратындарға 4-5 инсулинмен тез әсер ететін уақтысы азанғы, түскі, кейінгі тамақ алдында 23мл 6сағ. Ең соңғы екі дозасы минимальды болу керек. Зәр құрамындағы қантты анықтау 9-12-ге дейін, 12с-15с-дейін, 15с-18с, 18с-21дейін, 21с-24, 24-3с, 3с-6с, 6с-9с дейін. Инсулинотерапиялық асқынулары. 1.Гипогликемия және гипогликемиялық кома. 2. Инсулинорезистенттің 3.Инсулиннің созылмалы передозировкасы феномен. 4. Липодистрофия. 5. Инсулинге аллергиясы. Диабеттік кетоацидоз. Кетоацидоздың шығу нәтижесі, ол кислоттың бұрылу себебі қалда кетонды жоғары болады. Кетонды дегиден көбіне толенді ветта-майны қан құрамында көбісін бірдестен диабеттік комаға әкеліп соғады. Ең үлкен себебі, диабетің кетоацидозға және комаға әкеп соғатын, туғанда гипергликемия, гипогликемия, гипофосфатемия натримен хлоридінің төмендеуі. Көмірсу қышқылының ісінуінің айрылуына әкеп соғады. Гипогликемия өсуінен бұлшықет жүйесінен әлсірейді және жоғарғы тыныс жүйесінің параличке әкеп соғады. Коматоз алды жағдайына тән компенсациясының бұзылуы, шөлдеген және диурез жоғарылау, ауруыәлсіз тән: көңілі болмайды, мазасыз, бас ауру, тәбеттің төмендеуі, аяқ ысығанда, құсу және көңіл үрек айнуы. Диабеттік кетоанемия комасы: жиі тамыр соғуы. Токсикалық тыныс алу. Құсу. Дегидратация, симптомдары (тері құрғауы және кілегей қабаттарында) дене салмағының төмендеуі. Диабеттік румянец шекесінде, бетінде, қан айналасында. Ауыз қуысынан ацетон иісінің шығуы. Рефлекстердің төмендеуі. Кей кезде псевдоперитонсольді жағдай іштің тез ауырсынуы, кездесу, жүрек айну, бауыр ұлғаюы, тахикардия, жүрек тондарының тұйықталып, систолалық шу, коллапс туындайды. Инсулин. Гипергликемия жағдайынан осмоляры қан бірдестен жоғарылайды (110ммоль/л дейін гипренотрисмил 150ммоль/л жоғары кетоацидозсыз). Емі: Балалардың алғашқы алынған инсулин дозасы құрайды. 0,5-1ЕД және салмағына. Бірінші инъекция мектеп алды балаларға 10-20ЕД мектеп жасындағы балаларға 20-30ЕД. Диабеттік команың ІІІ сатысында тез арада әсер ету үшін инсулин 1/3 және ½ бірінші дозасы қан тамырға. Екіншіден соң ½-2/3. үшінші инъекциясы инсулин 3-4с кейін соң1/2-1/2 екінші дозасының жалғасы. Науқасты қадағалап әр 4сағат сайын қант құрамын өлшейді. 5-6 инъекция инсулиннің 4-6ЕД. Инсулинді 2 тәулікте 5 инъекция егеді, азанғы түскі тамақ алдында 24с және 6сағат. Ацидозбен құрысу. 1.В/в200-400мм изоптин, р-р хлорида натрия содан соң тамшылатып, балаларға ерте жастағы балаларға 1000мл/тәулігіне мектеп жасындағы балаларға 1800-2л/тәулігіне. Бірінші 6сағат. 5пайыз р-р глюкоза (2:1)а дальшее соотношение 1:1. Айқын ацидозда 4пайыз гидрокарбонат натриясын расчет 0,2г/дене салмағына құйыңыз, қадағалап рН тексеріп тұрамыз. ЖҚ –де жүрек гликозидтерін тағайындаңыз. Витаминді терапия В1, В2, С. жүктеу/скачать 0,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|