Жұмыстың өзектілігі



бет4/4
Дата15.09.2017
өлшемі0,74 Mb.
#33356
1   2   3   4

Пайыз бойынша санды табу











Пайыз бойынша санды табу үшін:

пайызды бөлшекпен өрнектеу керек;

берілген санды осы бөлшекке бөлу керек

Формуласы:
a= b/ (P/100)

a – пайызы бойынша табылатын сан

b-пайызы берілген сан P- пайыздар

Бөлінді бойын-ша бөлінгіш бөлгіштің неше пайызын құрайтынын табу үшін:

Бірінші санды екінші санға бөлу керек;

Шыққан бөлін-діні пайызбен өрнектеу керек

Формуласы:

P% =(b/a)*100

а- берілген сан

b- берілген санның пайызға сәйкес мәні

Р - пайыздар


2.2 Пайызға берілген мәтіндік есептерді шығарып үйретуде көңіл бөлінетін жайттар
Мысалдар қарастырайық.

1-мысал: 14 т капустаны дүкенге әкелді. Барлық капустаның 30%-і сатылды. Дүкенде қанша капуста қалды?

Шешуі: Капустаның қалған бөлігі 100%-30%=70%-ін құрайды.

Әкелгені: 14 т - 100%

Қалғаны: х т - 70%

Пропорция құрамыз:

Демек, дүкенде 9,8 т капуста қалған.

Жауабы: 9,8 т.

2-мысал: Мектепте 360 қыздар оқиды. Егер жігіттер барлық оқушылардың 52%-ін құраса, онда мектепте барлығы қанша оқушы оқиды?

Шешуі: Қыздар барлық оқушылардың 100%-52%=48%-ін құрады.

Қыздар: 360 - 48%

Барлық оқушылар: х адам - 100%

Пропорция құрамыз:

Демек, мектепте 750 оқушы оқиды.

Жауабы: 750 оқушы.

3-мысал: Ұшақ Алматыдан Ганноверге ұшып келгенде өзінің ұшар алдындағы салмағының 8%-ін жоғалтады. Егер ұшақтың Ганновердегі салмағы 11040 кг болса, онда ұшар алдындағы салмағы қандай болған?

Шешуі: Ұшар алдындағы салмағы: х кг - 100%

Ұшып келгендегі салмағы: 11040 кг - 92%

Пропорция құрамыз: (кг)

Демек, ұшақтың ұшар алдындағы салмағы 12 т болған.

Жауабы: 12 т.

4-мысал: Товар 1386 мың теңгеге сатылғанда 10% пайда алынды. Товардың өзіндік құнын анықтаңдар.

Шешуі: Сатылғаны: 1386 мың теңге - 110%

Өзіндік құны: х мың теңге - 100%

Пропорция құрамыз:

Демек, товардың өзіндік құны 1260 мың теңге болған.

Жауабы: 1260 мың теңге.

5-мысал: Жаңа жыл алдында дүкендегі тауарлар 25%-ке арзандады. Арзандағанға дейін 1980 теңге тұратын пүліш матасы қанша теңгеге арзандады?

Шешуі: Алғашқы бағасы: 1980 теңге - 100%

Арзандаған бағасы: х теңге - 25%

Пропорция құрамыз:

Демек, пүліш матасы 495 теңгеге арзандаған.

Жауабы: 495 теңге.

6-мысал: 40 саны өзінің квадратының қанша процентін құрайды?

Шешуі: Сан: 40- х%

Санның квадраты: 1600- 100%

Пропорция құрамыз:

Демек, 40 саны өзінің квадратының 2,5%-ін құрайды.

Жауабы: 2,5%

7-мысал: Жыл ортасында 1 кг май 80 теңге болатын, бір жыл өткенде ол 360 теңге болды. Май қанша процентке қымбаттады?

Шешуі: Алғашқы бағасы: 80 теңге - 100%

Май қымбаттады: 280 теңге - х%

Пропорция құрамыз:

Демек, май 350%-ке қымбаттаған.

Жауабы: 350 %.

8-мысал: Жүзім кептірілген кезде өзінің массасының 65 %-ін жоғалтады. 40 кг таза жүзімнен қанша кг кептірілген жүзім мейіз алуға болады?

Шешуі: Жаңа жүзім: 40 кг - 100%

Жүзім: х кг - 35%

Пропорция құрамыз:

Демек, 40 кг таза жүзімнен 14 кг мейіз алуға болады.

Жауабы: 14 кг.

9-мысал: Массалары 80 г және 120 г болатын екі тұз ерітіндісі бар. Бірінші ерітіндіде 12 г тұз, ал ерітіндісінде – 15 г тұз бар. Осы екі ерітіндіні араластырғанда шығатын қоспаның концентрациясын анықтаңдар.

Шешуі: Ерітінді: 200 г. - 100%

Тұз: 27 г. - х%

Пропорция құрамыз:

Демек, қоспаның құрамында 13,5% тұз бар.

Жауабы: 13,5% тұз

10-мысал: Сыныптағы ұлдар қыздардың 25%-ін құрайды. Сыныптағы ұлдар барлық оқушылардың неше процентін құрайды?

Шешуі:

1,25а - 100%

0,25а - х%

Пропорция құрамыз:

Демек, сыныптағы ұлдар барлық оқушылардың 20%-ін құрайды.

Жауабы: 20%.

11-мысал: Математикадан олимпиада орындаған қыздардың саны ұлдардың санының 80%-ін құрайды. Олимпиада орындаған ұлдардың саны қыздардың санының қанша процентін құрайды?

Шешуі: Ұлдар: а адам

Қыздар: 0,8 а адам

0,8а - 100%

а - х%

Пропорция құрамыз:

Демек, олимпиадаға қатысқан ұлдар қыздардың санының 125%-ін құрайды.

Жауабы: 125 %


Қорытынды
Қорыта келгенде, мектеп пәндерін, соның ішінде математиканы оқушының жеке тұлғасын дамытуға бағыттап оқыту - адам ақыл-есінің жетілуіне, оның ойлауының дамуына шешуші үлес қосады. Психологиялық, педагогикалық, әдістемелік зерттеулерде оқушылардың ойлауын дамыту проблемаларын шешу жолы, соның ішінде экономикалық ойлау оқытудың негізгі әдісі ретіндегі есептерді шешумен, оқушылардың жаңа білім алу әдісімен байланыстырылады. Есептер ішінде пайызға берілген қолданбалы есептерге ерекше көңіл бөлінеді. Математиканы оқыту үдерісінде пайыздық мазмұнды есептер арқылы оқушылардың танымдық қызығушылығын дамыту проблемасын теориялық жағынан төмендегідей қорытынды жасауға мүмкіндік туды:

Мектепте математиканы оқыту үдерісінде пайыздық мазмұнды есептер арқылы оқушылардың танымдық қызығушылығын дамытудың қажеттілігі негізделді.

Мектепте математиканы оқытудың негізгі оқу әдістемелік құралдарын талдау оқушылардың танымдық қызығушылығын дамыту үшін арнайы әдістемелік ұсыныстар қажет екендігін көрсетті. Сонымен қатар бұл бағытта мұғалімдердің әдістемелік жұмысын жетілдіру қажеттігі айқындалды.

Оқушылардың танымдық қызығушылығын дамытуға бағытталған есептерді іріктеуге қойылатын талаптар айқындалып, сол талаптарға сәйкес есептер жүйесі құрылды. Пайыздық мазмұнды есептер арқылы оқушылардың танымдық қызығушылығын тудырды.

Есептер ішінде қолданбалы есептерге ерекше көңіл бөлінеді. Олардың көмегімен оқушыларға нақты өмір мен оның математикалық үлгілерінің арақатынасы таныстырылады, өйткені дерексіз математикалық үлгі заттың мәнін терең түсінуге мүмкіндік береді. Сондықтан, біз экономикалық мазмұндағы қолданбалы есептерді оқушылардың экономикалық ойлауын қалыптастыру құралдарының бірі ретінде қарастыра отырып, математиканы оқытуда экономикалық ойлауды қалыптастырудың құрылымдық-мазмұндық- қызметтік моделін ұсынамыз.

Қорыта келгенде оқу үрдісінде пайыздық есептерді шығаруда әр түрлі тәсілдерді пайдалану сабақтың сапасын арттыруға, оқушылардың белсенділігін, пәнге деген қызығушылығын қалыптастыруға, ең негізгісі – оқушылардың білім сапасының артуына апаратын бірден-бір жолы деп түсінемін.



Пайдаланған әдебиттер тізімі
1. Әбілқасымова А.Е., А.К. Көбесова, Д.Р. Рахымбек, Ә.С.Кенеш.

Математиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі. Алматы. «Білім»

1998

2. Ахмедов Э. Ошибки по аналогии и пути их проедоления. Совет мактаби, Ташкент, 1971, №12, 44-46б



3. Бидосов Ә. «Математиканы оқыту әдістемесі» (жалпы методикасы) –

Алматы: Мектеп, 1989

4. Көбесов А «Орта мектепте математиканы оқыту методикасы» – Алматы:

Қазақ Универсисеті, 1989

5. Уемов А.Н. Аналогия в практике научного исследования.-М.Наука, 1970.

6. Пойа Д. Математическое открытие.-М.: Наука, 1976.

7. Пойа Д. Математика и правдоподобные рассуждения. –М.:Наука, 1975.

8. Пойа Д. Как решать задачи. –М.: Учпедгиз, 1961.

9. Погорелов А.В. Геометрия. Оқу құралы 7-11 сынып. М.:Просвещение, 1996.

10. Эрдниев П.М., Эрдниев Б.П. Обучение математике в школе. -М.: Столетие, 1996.

12. Груденов Я.И. Совершенствование методики работы учителя математики. –М.: Просвещение, 1990.

13. Далингер В.А. Об аналогиях в планиметрии и стереометрии. Математика в школе №6, 1996.

14. Саранцев Г.И., Лунина Л.С. Обучение методу аналогии в 4-8 классах. Мордовский пединститут

15 Яненко Н.Н. О соотношении индуктивного и дедуктивного методов в математике. В кн. Методологические проблемы современной науки. М.: Политиздат, 1979.

16. Шапоринский С.А. Обучение и научное познание. М.: Педагогика, 1981.

17. Волович М.Б. Математика без перегрузки. М.: Просвещение 1990.

19. Скалкова и др. Методология и методы педагогического исследования. М.: Педагогика, с. 224.

20. Стрезикозин В.П. Актуальные проблемы начального обучения. М.: Просвещение, 1976.



21 А.В.Фарков «Математические олимпиады»


Каталог: sabaq-kz -> attachment
attachment -> Қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімі, филология магистрі Амирханова Сара Бекетқызы Коучинг жоспарының тақырыбы: «Lesson study – сабақты зерттеу әдісі»
attachment -> Сабақ тақырыбы: Химияның негізгі түсініктері мен заңдары Сілтеме
attachment -> Сабақтыңтақырыбы: 3 4
attachment -> Сабақ: Алкандардың қасиеттері. Алкандардың жеке өкілдері және қолданылуы
attachment -> Сабақтың түрі: Аралас сабағы Сабақ уақыты: 90 мин. Сабақтың педагогикалық мақсаты
attachment -> Сабақ Алматы қаласы Алатау ауданы «185 жалпы білім беретін мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Бастауыш сынып мұғалімі Курманова Маржан Сеилхановна
attachment -> Сабақтың тақырыбы Сағат саны Мерзімі Оқып-үйренудің негізгі мақсаты
attachment -> Сабақтың мақсаты: оқушыларға алжапқыштың және бас орамалдың сызбасын есептеуді және құрастыруды үйрету


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет