Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

КЕЛІСІЛГЕН

Колпек Айнагүл Колпекқызы х.ғ.к., аға оқытушы

5 Пәнді оқу нәтижесінде студенттерде:

- жоғары молекулалық қосылыстардың негізгі ерекшеліктері, олардың ерекше дене және биологиялық мағынасына байланысты практикада қолданылуы жөнінде түсінік болу;

- полимерлерді алудың негізгі әдістері, полимерлерді зерттеудің соңғы жетістіктері, полимерлі денелерді өндірісте алу және оны өңдеу технологиясы негіздерін білу;

Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет:

1. 
   Бейорганикалық химия.
   
2. 
   Органикалық молекулалардың функционалды туындылары.
   
3. 
   Химиялық кинетика және электрохимия
   
4. 
   Химиялық термодинамика және ерітінділердегі тепе-теңдік.
   
5. 
   Химиялық сандық талдау
   

Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар келесі пәндерді меңгеру үшін қажет:

1. Стереохимия

2. Экологиялық химия

3. Талдаудың химиялық әдістері

8 Пәннің мазмұны

Макромолекула жайлы негізгі түсінік. Полимерлер класстфикациясының химиялық құрылымына, алыну жолдарына, пайда болуына тәуелділігі. Гомотізбекті және гетеротізбекті полимерлер. Макромолекуланың конформоциялық изомериясы. Макромолекулалардың ерітінділердегі тәртібі. Ионданушы макромолекулалар.

3. Тақырып Полимерлер синтезі. Полимерлеу. Ионды полимерлеу және сополимерлеу. Аниондық полимерлеу. Поликонденсация.

4. Тақырып Полимерлерді химиялық түрлендіру. Макромолекулалардың полимерлену дәрежесін жоғарылататан және төмендететін реакциялар. Полимерлі тізбектердің химиялық және физикалық әсерлерден бұзылу деструктурасы. Деполимерлену. Полимерлерді тұрақтандыру принциптері.

5. Тақырып Синтетикалық полимерлердің негізгі өкілдері. Карбогомотізбекті полимерлердің маңызды өкілдері, қысқаша сипаттамалары, қолданылуы. Карбогетеротізбекті полимерлердің маңызды өкілдері, қысқаша сипаттамалары, қолданылуы. Полисиликаттар.

8.3 Практикалық сабақтардың мазмұны және тізімі

1) 1. Тақырып Кіріспе. Полимерлердің номенклатурасы мен классификациясы. Макромолекулалар және олардың ерітінділердегі қасиеттері.

Полимерлер класстфикациясының химиялық құрылымына, алыну жолдарына, пайда болуына тәуелділігі. Гомотізбекті және гетеротізбекті полимерлер. Макромолекуланың конформоциялық изомериясы.

2) 2. Тақырып Полимерлердің құрылымы мен физика механикалық қасиеттері. Полимерлердің фазалық және физикалық күйлері. Шыны тәрізді күй.

3) 3. Тақырып Полимерлер синтезі. Полимерлеу. Ионды полимерлеу және сополимерлеу. Аниондық полимерлеу. Поликонденсация.

4) 4. Тақырып Полимерлерді химиялық түрлендіру. Полимерлі тізбектердің химиялық және физикалық әсерлерден бұзылу деструктурасы. Деполимерлену.

5) 5. Тақырып Синтетикалық полимерлердің негізгі өкілдері. Карбогомотізбекті полимерлердің маңызды өкілдері, қысқаша сипаттамалары, қолданылуы. Карбогетеротізбекті полимерлердің маңызды өкілдері, қысқаша сипаттамалары, қолданылуы. Полисиликаттар.
8.4 Лабораториялық жұмыстардың мазмұны

ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ
№ р/с	Тақырыптардың аттары	Лабораториялық жұмыстардың мазмұны	Сағаттар саны
1	Кіріспе. Полимерлердің номенклатурасы мен классификациясы.	1. Техника қауіпсіздік ережелері. 2. Гельдер алу және олардың қасиеттері.	3
2	Полимерлердің құрылымы мен физика механикалық қасиеттері.	Изоэлектрлік нүктені анықтау	4
3	Полимерлер синтезі.	ЖМҚ-дың молекулалық массасын вискозиметрмен анықтау	2
4	Полимерлерді химиялық түрлендіру.	Клетчатканың химиялық айналулары	2
5	Синтетикалық полимерлердің негізгі өкілдері.	Полимерлерді синтездеу. Фенолформальдегидті шайырларды алу.	4
Барлығы:			15(30)

8.5 Студенттің өздік жұмысының мазмұны

8.5.1 СӨЖ түрлерінің тізімі

Ұсынылатын әдебиеттер: [1,3,4]

2. Заттардың полимерлі күйдегі ерекшеліктері. Макромолекулалардың конформациялық изомері мен конформациясы. Тізбектің термодинамикалық және кинетикалық иілгіштігі. Полимерлер ерітінділерінің табиғаты. Шеті және шексіз ісіну. Макромолекуланың ерітіндідегі диффузиясы.

Ұсынылатын әдебиеттер: [2,4,5]

3. Шыны тәрізді кеүй. Тұтқыр-аққыштық күй. Кристалдық полимерлер және олардың қасиеттері мен сипаттамалары.

Ұсынылатын әдебиеттер: [1,2,4]

4. Полимерлену. Иондық және аниондық полимерлену. Поликонденсация.

Ұсынылатын әдебиеттер: [1,2,4,5]

5. Термототығу және фотохимиялық деструкция. Полимепрлерді тұрақтандыру принциптері. Синтетикалық полимерлердің негізгі өкілдері.

Ұсынылатын әдебиеттер: [2,3,5]

Жоғары молекулалық қосылыстар химиясын оқу арқылы студенттердің күделікті тұрмыс жағдайында қолданылатын заттардың қасиеттерін, алыну жолдары, табиғатын түсініп біледі. Сонымен қатар жоғары молекулалы заттарды синтездеу жолдарын меңгереді.

Мен сізден оқу үдерісіне белсенді қатысуыңызды сұраймын. Оқу үдерісіне белсенді қатысу дегеніміз - сабақтарға қатысу, талқылауларда және топ жұмысында белсенді болу, курста бірге оқитындарға көмектесу. Топ жұмысына қатысу сапасы сандық көрсеткішке қарағанда маңыздырақ. Мен сізден сабақтарға кешікпеуіңізді сүраймын. Сабақтардағы кез келген тәртіп бұзушылық тіпті аудиториядан шығарып жібергенге дейін жазаланады. Сабақтарды жібергені үшін мен мынадай айыптау шараларын белгілеймін:

• 
  себепсіз бір лекцияға қатыспағаны үшін 2,0 бал алынып тасталады;
  
• 
  себепсіз екі сағаттық лабораториялық сабаққа қатыспағаны үшін 2,0 бал алынып тасталады;
  
• 
  себепсіз бір сағаттық практикалық сабаққа қатсыпағаны үшін 3,0 бал алынып тасталады;
  
• 
  жіберген сабақтарды жұмыспен өтегені үшін практикалық сабаққа 1,0 бал, лабораториялық сабаққа 2,0 бал қойылады.
  

ойларын айтуға және лабораториялық жұмыстар, жаттығулар орындауға бөлінеді. Сіздің дайындығыңыз бақылау жұмыстарымен, тестілермен коллоквиумдар тапсырумен, ауызша, жазбаша, және түйдектеп сұраумен тексеріледі. Барлық тапсырмалар дер кезінде орындалуы керек. Кешіктіріліп орындалған тапсырмалар 1,0 балға кем бағаланады. Емтихандарда немесе сұақтарға жауап бергенде, жазбаша бақылау жұмыстарын орындағанда, коллоквиумдар тапсырғанда көшіріп жазуға тиым салынады. Егер кейбір себептермен бақылау шараларын жүргізген кезде сіз оған қатыспаған болсаңыз, онда сізге келесі сабақ басталғанға дейін тапсыруға мүмкіншілік беріледі. Олай болмаған жағдайда сіз «0» бал аласыз.

Әрбір семестрде екі аралық бақылау белгіленген. Онда тақырыптар бойынша коллоквиумдар, жазбаша бақылау жұмыстарын немесе сәйкес бөлімдердің материалдары бойынша тестілеу өткізу көзделген. Қорытынды емтихан жазбаша түрде әрқайсысы үш сұрақтан тұратын билеттер бойынша өткізіледі.
Р1(2) = ЕҮ 1(2)*0,6 + МБ1(2)*0,4

ЕҮ – енбек үлгерімі

МБ – межелік бақылау
Студенттердің білімдерін бағалау шкаласы

Қорытын-ды баға, балл (И)	Ұпайдың сандық эквиваленті (Ц)	Ұпайдың әріптік эквиваленті (Б)	Дәстүрлі баға (Т)
			Емтихан, диф. Сынақ	Сынақ
95 - 100	4	A	Өте жақсы	Есептелді
90 - 94	3,67	A-
85 - 89	3,33	B+	Жақсы
80 - 84	3,0	B
75 - 79	2,67	B-
70 - 74	2,33	C+	Қанағат
65 – 69	2,0	C
60 – 64	1,67	C-
55 – 59	1,33	D+
50 – 54	1,0	D
49	0	F	Қанағатсыз	есептелмеді

11 Әдебиеттер тізімі
Негізгі

1. 
   З.С. Нүркеева, Р.А. Абдыхалықова Жоғары молекулалық қосылыстар. Алматы.: Қазақ университеті, 1998.
   
2. 
   Н.И.Аввакумова, Л.А. Бударина Практикум по химии и физике полимеров. М.: Химия, 1990.
   
3. 
   М. Асаубек Полимер құрылымы. Алматы.: РБК, 1999.
   
4. 
   Л.А. Бимендина Полимерные комплексы. Семипалатинск, 2003.
   

5. 
   Р.А. Абдыхалықова Функцинальные полимеры и поликомплексы. Алама – Ата: Казахский университет, 1990.