Жоспар Кіріспе І тарау

1. Туған жердей жер болмас, туған елдей ел...............................................

2. Адам көркі шүберек, ағаш көркі..............................................................

3. Ел ұлсыз болмас, жер.................................................................... болмас.

4. Құс қонбаған көл жетім, ел қонбаған.............................................жетім.

5. Бір тал кессең он....................................................................................ек.

6. Жаңбырмен жер көгерер, еңбекпен........................................ел көгерер.

7. Қыстағы қар, жаздағы..................................................жерге жауған нұр.

8. Сулы жер -............................................................................................жер.

9. Ата-асқар.....................................................................................................

Ана - бауырындағы....................................................................................

Бала - жағасындағы...................................................................................

10.Судыңда.....................................................................................................

11.Малдың жайын.................................................................................білер,

Оттың жайын....................................................................................білер.

12. Бұлақ көрсең.......................................................................................аш.

Берілген жауаптарды талдау оқушылардың ұлттық тәрбие тақырыбындағы мақал-мәтелдерің мазмұнын түсінбейтіндігін көрсетті. Аяқталмаған сөйлемдердің 3 оқушы - 5-еуін, 2 оқушы - 3-еуін ғана дұрыс тауып жазды.

Келесі ретте бастауыш сынып оқушыларына табиғат, өсімдіктер, жануарлар әлемі қандай қазақ ертегілерінде суреттелгендігі туралы тапсырма берілді. 8 оқушы табиғат суреттері туралы «Қазығұрт тауы», «Байқал мен Аңғара» сияқты ертегілерді атаса, 3 оқушы өсімдіктердің қадір-қасиеті туралы «Аяз би», «Асан қайғы» ертегілерін мысалға келтірді; 6 оқушы жануарлар туралы ертегілерден құстардың тіршілігі баяндалған «Бақыт құсы», «Алып құс самұрық» ертегілерін, хайуанаттар туралы «Жыл басы», «Түлкі мен бөдене» «Екі лақ» ертегілерін дұрыс тауып айтты.

Бастауыш сынып оқушыларына эпостық жырлардағы табиғатты, табиғат құбылысын, өсімдіктер мен жануарлар жайында берілген суреттемелер бойынша мазмұндама жазу тапсырылды. Өкінішке орай, балалардың көпшілігі эпостық шығармалардың аттарын, басты кейіпкерлерін атағанымен, олардағы қоршаған табиғат жайлы мәтіндерге мән бермегендіктерін, естерінде қалмағандықтарын көрсетті.Сауалнама әдісінің фактологиялық, тұлғалық, эмоционалдық ақпарат алудағы мүмкіндіктерін пайдаланып, алдын ала ойластырылған сұрақтар арқылы, жоғарыда аталған модельдің мотивациялық қарастырылғандай, бастауыш сынып оқушыларының қазақ ауызекі шығармашылығында суреттелген халықтың тәжірибесіне деген қарым-қатынасы анықталды. Ол үшін бастауыш сынып оқушыларына төмендегі сұрақтар қойылып, мазмұнды жауаптар алынды.

Кесте 3- Бастауыш сынып оқушыларының қазақ ауызекі шығармашылығында көрініс тапқан халықтық тәжірибеге деген қызығушылығын анықтауға арналған сауалнама нәтижесі