ЖұҚпалы аурулар туралы жалпы түсінік. «Инфекция» латын тілінен аударғанда «Жұқтырамын,ластаймын» деген мағынаны білдіреді. Жұқпалы аурулар
жүктеу/скачать 38,09 Kb.
|
жуқпалы аурулар туралы жалпы түсінік
- Бұл бет үшін навигация:
- Екінші звеносы
- Үшінші звеносы
| Инфекция көзі – эпидемиологиялық процестің бірінші звеносы
( тізбегі) болып табылады. Жұқпалы ауруларда қоздырғыштардың ошағы – адам, жануар организмі болады. Қоздырғыштар үшін осы организм табиғи өмір сүру ортасы болып табылады. Ол жерде қоздырғыш көбейеді, жинақталады. Осы инфекция көзінен қоздырғыш келесі сау организмге жұғу механизмі арқылы түседі. Инфекция көзі – науқас адам, ауру тасмалдаушы, реконвалесцент, жануарлар, құстар, т.б. Екінші звеносы – бұл қоздырғыштардың жұқтырылған организмнен қабылдаушы организмге өту механизмі. Патогенді микроорганизмдер өзінің эволюциясының нәтижесінде организмге белгілі бір тіндер арқылы ене алатын қасиетке ие болған. Соның нәтижесінде қоздырғыштың енген жерін «ену қақпасы» деп атады. Қоздырғыш организмге енгеннен кейін белгілі бір жүйе мен мүшелерге барып орналасады. Қоздырғыштың орналасқан жеріне байланысты оның организмнен бөлініп шығу ережесі де болады. Осыған байланысты жұқпалы аурулардың 4 негізгі жұғу механизмі пайда болды. фекальді – оральді механизм. Қоздырғыш ас қорыту жолында орналасып, нәжіс арқылы сыртқа бөлініп шығады. Ал келесі сау организмге қоздырғыш ауыз арқылы түседі. ауа – тамшылары арқылы жұғу механизмі. Қоздырғыш жоғарғы тыныс жолдарында орналасады. Қоздырғыш тыныс жолдарынан дем шығарғанда, жөтелгенде, түкіргенде, түшкіргенде, сөйлескенде бөлініп шығады. Сау организмге осы қоздырғышы бар ауа арқылы түседі. трансмиссивті жұғу механизмі. Қоздырғыш қанда орналасады. Табиғи жұғу жолы қан сорғыш жәндіктер арқылы жүреді. Сонымен бірге жасанды жол ( қан құйғанда, парентеральді медицналық манипуляциялар, анасынан баласына құрсақта жатқанда) арқылыда жұғуы мүмкін. қарым – қатынас (жанасу) арқылы жұғу механизмі. Қоздырғыш теріде және кілегей қабаттарда орналасады. Жұғу – науқаспен немесе оның заттарын ұстағанда жұғуы мүмкін. Қоздырғыш тері және кілегей қабаты арқылы жұғады. Үшінші звеносы – қабылдаушы организм. Адамдардың ауруды қабылдағыштығы оның иммундық қасиетіне байланысты. Өте маңызды қорғаныс факторларының бірі - иммунитет. Иммунды жауап бірнеше арнайы реакциялардан құралады: 1) антиденелердің түзілуі; 2) тез дамитын жоғары сезімталдық; 3) баяу дамитын жоғары сезімталдық; 4) иммунологиялық есте сақтау; 5) иммунологиялық тұрақтылық және т.б. Иммунды жауаптың дамуын Т-лимфоциттер, В-лимфоциттер және макрофагтар қамтамасыз етеді. Т-клеткалар арасында Т-эффекторлар, Т-хелперлер және Т-супрессорларды ажыратады. Т-эффекторлар клеткалық иммунитет реакцияларын жүзеге асырады, Т- супрессорлар Т- және В -лимфоциттердің қызметін реттейді. Макрофагтар антигендерді ұстап, өңдеп, оларды ажыратып, Т- және В-лимфоциттерге мәлімет береді. Иммундық қасиет осы жұқпалы аурумен ауырғаннан кейін немесе жасанды жол – вакцина еккеннен пайда болады. Қоздырғыштың организмгше енуі, көбеюі, әртүрлі өмір сүру қабілеті адам организмінде әртүрлі өзгерістер туғызады. Организмнің қарсы тұру және адаптациялық қасиетіне байланысты иммунитет немесе қаблдамаушылық дамиды. Адамдар арасында ауруға деген иммунитет неғұрлым көбейген сайын, аурушаңдылық азаяды. Бақылау сұрақтары? эпидемиология деген не? эпидемиологиялық процесс неше звенодан тұрады? инфекция көзін атаңыз? аурудың жұғу механизмдерін атаңыз? қабылдаушы организмді қалай түсіндіресіз? ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАРДЫҢ ДИАГНОСТИКАСЫ. Жұқпалы ауруларды емдеу үшін дұрыс толық диагноз қоюдың маңызы зор. Сонымен бірге қоршаған ортаға аурудың таралуын шектейді. жүктеу/скачать 38,09 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|