Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат жəне қоғамдық даму министрлігінің

15
Республиканский научно-педагогический, методический журнал 
№40 (апрель) 2022 год 
Ортасы 
Видеосабақ көрсету 
Жаңа тақырыпты ашу 
мақсатында оқушыларға 
түрткі сұрақ қоямын. 

Бейнекөрсетілім
не жайында?

«
РОБОТ
» сөзін
естіген кезде сіздің 
ойыңызда қандай бейне 
пайда болады? 
Әр топ өз пікірлерін 
білдіреді. Оқулықтағы 
робот құру 
ережелерімен танысады. 
1-тапсырма.
Әртүрлі робот
бөлшектерін таңдап
алыңдар.
Олардың қандай
ерекшелігі барын
анықтаңдар.
Робот құруға болатынын
таңдап алыңдар.
2-тапсырма.
«Робот щетка» жасау.
1 кезең
Оқушыларға
материалдар және
құралдарды дайындау
қажет.

Вибромотор;

Екі жақты скоч;

Қуаттандыру
көзі(батарейка – крона,
2-3-6 В аккумулятор)

Тіс щотка ;

Қайшы;

Балмұздақтың
таяқшасы;

Сым;

Тіс тазалағыш;

Кронға арналған
канектор;

Қайшы;

Термоклей;
2 кезең.
Топтардағы оқушыларға
технологиялық картаға
сәйкес қауіпсіздік
техникасын сақтай
Оқулық және 
қосымша ақпараттар 
.
. 
https://w
ww.youtu
be.com/w
atch?v=X
ELvhdZr
VYo 

16
Respýblıkalyq 
ǵylymı-pedagogıkalyq, 
ádistemelik 
jýrnaly
№40 (
säuır
) 2022 
jyl
 
отыра, роботты жасау. 
Тапсырманы орындауға 
арналған критерийлер: 

Бөліктер мен
бөлшектерді біріктіру
және кесуге арналған
материалдар мен
құралдарды дайындау;

Таңдалған
материалдардан
бөлшектерді өлшеу,
белгілеу, кесу немесе
аралау;

Бөлшектерді
функционалдық
қабілеттеріне қарай
біріктіру.
3 кезең.
Жұмысты орындаудың
сапалылығын тексеру.
Тапсырманы
критерийлерге сәйкес
орындау.
Аяқталуы 
Кері байланыс 
Бос банканың ішін 
сары, қызыл, жасыл 
мойыншақтармен 
толтыру әдісі арқылы 
Жасыл түс (өте 
жақсы) 
Қызыл түс (орташа) 
Сары түс (талпын) 
Оқушылар бүгінгі 
сабақты қандай 
деңгейде Бос 
банканың ішін 
сары, қызыл, 
жасыл 
мойыншақтармен 
әдісі арқылы біле 
аламыз 
. 
Ақпаратт
ық 
ресурста
р 
Қосымша ақпарат
Сабақ бойынша рефлексия 
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған 
ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? 
Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс 
жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері 
сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар 
болды, неліктен? 

17
Республиканский научно-педагогический, методический журнал 
№40 (апрель) 2022 год 
МӘҢГІЛІК ЕР АЛЫБЫ – МӘНШҮК МӘМЕТОВА 
Кылышбаева Сандугаш Кумысбаевна 
М.Мәметова атындағы Қызылорда педагогикалық 
 жоғары колледжінің оқытушысы 
Мәншүк 
Мәметова 
адамзат 
тарихында есімін қанмен жазып кеткен 
қазақтың қайсар қызы. Оның өмірі мен ерлігі 
турасында талай тағылымды естеліктер 
жазылды, жазыла да бермек. Өйткені, ерлік 
тарихы 
мәңгілік 
тақырып. 
Мәншүк 
миллиондаған адамдардың бейбіт тірлігі 
жолында өз өмірін құрбан еткендердің бірі. 
Сұрапыл 
соғыс 
жылдарында 
жаратылысы 
нәзік 
болса 
да, 
сайдың 
тасындай сарбаздардан кем түспей, қайтпас 
қайсар қайратымен қан майданда ерлік 
көрсеткен қазақтың батыр қыздарының 
есімдері ел есінде. Солардың бірегейі, қазақ 
қыздарының арасынан тұңғыш рет Кеңес 
Одағының Батыры атағына ие болған 
пулеметші 
– 
Мәншүк 
Жиенғалиқызы 
Мәметова. 
«...Ерліктің қос қанаты деп білем мен, 
Аяулы Әлия мен Мәншүгімді» деген әнді 
қосыла шырқаған әрбір қазақ қызы қос батыр 
апаларының ерлігіне сүйсіне өскен. Ерліктің 
қос қанатына баланған тұлғаның бірі – 
Мәншүк Мәметова 1922 жылы Батыс 
Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданында 
дүниеге келген. Азан шақырып қойған есімі 
– Мәнсия. Екі ұлдан кейін дүниеге келген
қызының қарақаттай көздеріне қарап анасы
«Моншағым» деп еркелетеді. Атын айтуға
тілі келмеген кішкентай Мәнсия өзін
«Мәншүк» деп атап кетеді. Қылығы тәтті үш
жасар Мәншүкті әкесінің перзент сүйе алмай
жүрген 
інісі 
Ахмет 
асырап 
алғысы
келетіндігін айтып өтініш жасайды. Ата-
анасы баласын қимағанымен қыздарының
қалада оқып, болашағы жарқын болғанын
қалайды. 
Осылайша 
қазақтан 
шыққан
алғашқы дәрігер – Ахмет Мәметов жұбайы
Әминамен Мәншүкті Алматыға алып кетеді.
Батыр қыз балалық, жастық шағында Әмина
Мәметованың 
тәрбиесін 
көреді. 
Тегін
ауыстырған Мәншүк 1931-1938 жылдары
Алматы қаласындағы №28 мектепте білім
алады. Кейіннен әке жолын қуып, медицина
институтына оқуға түседі. 1937 жылы дәрігер
Ахмет 
Мәметов 
«халық 
жауы» 
деген
айыппен 
қамауға 
алынады. 
«Менің
Мәншүгімді ренжітпе, аман сақта», - деген
екен Ахмет әйеліне айтқан соңғы сөзінде. 
Жайсыз оқиғадан кейін Мәншүктің анасы 
Әминаның да басқан ізі аңдулы болып, 
соғысқа дейінгі жылдары көп қиындық 
көреді. Тұрмыстары төмендеп кеткеннен 
кейін ол Халық комиссарлар кеңесінің 
денсаулық 
сақтау 
бөлімінде 
хатшы-
машинист қызметін атқарады. Жұмыстан бос 
кезінде жалпыға міндетті соғыс өнерін 
үйрену сабақтарына қатысып, қару-жарақтың 
барлық түрін меңгеруге күш салады. 
Тағдыр тауқыметін тартқан Мәншүк 
Мәметова 1941 жылдың басында үйінен 
жатақханаға қоныс аударады. Осы кезде 
Мәншүктің қасынан табылып, демеу болған 
замандас досы, танымал жазушы Ілияс 
Есенберлин былай еске алады: «Біз екі жігіт, 
Мәншүктің 
жақын 
достары, 
барлық 
қиыншылық, ауыртпалықты көрдік, тірідей 
жетім Мәншүкті барынша жұбатып, демедік. 
Ол әкесі Ахметтің ұсталып кеткеніне қатты 
қайғырды, ешқандай тағат таппады, әкесімен 
кездесуге сұранды, инстанция бойынша да 
жазды, яғни әкесі Ахмет Мәметовтың кінәлі 
емес екендігін дәлелдеу үшін. Бірақ өкінішке 
қарай, мұның бәрі бос әурешілік болды. Бір 
кешкі уақытта біз оның байлығы: шереден 
жасалған сандықша толы жеке заттарын 
алып 
үйінен 
жатақханаға 
көшірістік. 
Жұмыстан бос кезімізде Мәншүктің жанында 
болуға тырыстық». 
1941 жылы Ұлы Отан соғысы 
басталғанда Кеңестер елін қорғауға қатысып, 
майдан даласында жаумен шайқасу арқылы 
өзінің сүйікті әкесі Ахметті жазықсыз 
жазадан құтқарып қалуды ойлаған қайсар 
қыз: «Фашистерді жою үшін майданға 
жіберетін менің ағайым да, апайым да жоқ, 
сондықтан өзімді жіберіңіз», -деп өтініш 
жазып, соғысқа баруға шешім қабылдайды. 
Мәншүк ол кезде әкесінің ату жазасына 
кесілгенінен бейхабар еді. 
Ержүрек қыз діттеген мақсатына 
жетіп, 
ер 
азаматтармен 
бірге 
соғысқа 
аттанады. 1942 жылғы 13 тамызда еліміздің 
сол кездегі астанасы Алматы қаласынан Ұлы 
Отан соғысы жылдарында құрылған 100-
ұлттық атқыштар бригадасы жасақталады. 

жүктеу/скачать 11,5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: