К. Я. Парменов эксперименттің техникасына қана назар аудармай, сонымен қатар, оқыту процесіндегі методикасына да басты назар аударды. Ол былай деген Демонстрациялық тәжірибені жүргізу барысында оқушылардың тәжіри


Тақырыбы: Мектеп химия кабинетінде газдармен жұмыс



бет13/24
Дата30.01.2022
өлшемі220,15 Kb.
#130167
түріЛекция
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   24
Байланысты:
Лекция Химиялык эксперимент

Тақырыбы: Мектеп химия кабинетінде газдармен жұмыс.

 


  1. Газдарды  алуға  арналған  құралдар.

  2. Газдарды  алу,  жинау.

  3. Газдарды  ажырату.

  4. Газдарды  олардың  қасиетіне  байланысты  жинау   тәсілдері.

  5. Газдарды  тазарту  және  құрғату  үшін  қолданылатын  заттар.

  6. Газдарды сіңіру. Газдарды сақтау

 

Газдарды  алуға  арналған  құралдар.

Реагенттердің  агрегаттық күйі

Сұйық+сұйық

 

Қатты зат +сұйық



Қатты зат+ қатты  зат

Қатты  зат

Температуралық режим

Қызыру арқылы

Қыздырусыз

Қыздыру  арқылы

 

 

Типтік құралдың  схемасы



 

3.  Тамшылатқыш  воронка

 


  1 .Реакция  қоспасы  бар  ыдыс
   


2. Газ  өткізгіш  түтігі бар тығын
 

 

 


2.




1.


Типтік  құралдардың  нұсқалары

















 






 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Газдарды  алу .

 

 

Газ



Реагенттер, олардың концентрациясы және агрегаттық күйлері

 

Реагенттер  мөлшері



Реакция  шарты

Температуралық  режим

Ерекше  шарты

 

 

О2



KMnO4 (қт.)

пробирканың 1/5 бөлігі

қыздыру

Қатты қыздыру

KClO3(қт.)

Катализатор MnO2(қт.)



1 массалық бөлігі

3 бөлігі


қыздыру

Қатты қыздыру

KNO3 (қт.)

Пробирканың 1/5 бөлігі

қыздыру

Қатты қыздыру

KMnO4 (қт.)

H2SO4 – 10% (е-ді)

H2O2 – 3% (е-ді)


3 г

40 – 50 мл

60 – 70 мл


қыздырусыз

KMnO4 және H2SO4араластырамыз, содан кейін H2O2құямыз.

 

 

 



Н2

H2SO4  р-р 1:5

Zn (қт.)


2 – 3 мл

Бірнеше түйірі



қыздырусыз

 

НСl  (е-ді)1:1

Zn (қт.)


2 – 3 мл

Бірнеше түйірі



қыздырусыз

 

NaOH  (е-ді)

Al (қт)


2 – 3 мл

Бірнеше түйірі



қыздыру

Егер реакция  қарқынды  жүрсе, қыздыруды  уақытша тоқтату керек.

 

 

Сl2



MnO2 (қт.)

Конц. HCl (е-ді)



Ас қасық

10 – 15 мл



қыздыру

Егер реакция  қарқынды  жүрсе, қыздыруды  уақытша тоқтату керек.

Ca(OCl)2 (қт.)

HCl (е-ді)



Ас қасық

10 – 15 мл



қыздырусыз

Ca(OCl)2  құрғақ болу керек

 


MnO2 (қт.)

NaCl (қт.)

H2SO4  (е-ді)1:2


MnO2 + NaCl

1:1


қыздыру

1:1 қатынастаMnO2 және  NaCl, араластырамыз H2SO4 құямыз.

HCl

NaCl (қт.)

H2SO4 (е-ді)3:2



60 – 70 г (2 Ас қасық)

80 – 100 мл



қыздыру

Қышқылды  тұзға  құямыз

 

NH3

NH4Cl (қт.)

Ca(OH)2 (қт.)



көлем бойынша 1   бөлігі

көлем бойынша 1 бөлігі



қыздыру

Ca(OH)2 сәл қоймалжың алған дұрыс

 

 

H2S



FeS (қт.)

(е-ді)H2SO4  1:5



 

қыздырусыз

 

S (ұнтақ)

Парафин (жоңқалары)

Канифоль (қт.)


көлем бойынша 1   бөлігі

көлем бойынша 1 бөлігі

көлем бойынша 1   бөлігі

 


қыздыру

 

 

 

 



 

SO2


Cu (стружки)

 Конц. H2SO4 (с)



30 г

70 мл


қыздыру

Егер реакция  қарқынды  жүрсе, қыздыруды  уақытша тоқтату керек.

Na2SO4 (қт.)

(NaHSO3  немесе  Na2S2O3)

конц. H2SO4 (с)


 

қыздырусыз

 

S (қт. ұнтақ)

MnO2 (қт.)



9 г

12 г


қыздыру

 

 

 

 



N2

Fe (қт. опилки)

KNO3 (қт.)



Масса  бойынша 20 бөлігі

1 бөлік


қыздыру

 

NaNO2 қанық. е-ді

NH4Cl қанық. е-ді



25 г тұз 35 мл суға ертілген

20 г тұз  55 мл суға ертілген



қыздыру

Су  моншасы.. NaNO2 ер-ді тамшылата  отырып ыстық NH4Cl үстіне құяды.

 

NO


Cu (қт. жоңқалары)

32% ер-ді HNO3 (1:1)



2-3 жоңқалары

3-5 мл


қыздырусыз

Егер  реакция  нашар  жүрсе,қоспаны қыздыруға  болады

NO2

Cu (қт. жоңқалары)

конц. (е-ді)HNO3



2-3 жоңқалары

2-3 мл


қыздырусыз

Егер  реакция  нашар  жүрсе,қоспаны қыздыруға  болады

 

 

СО



NaHCO3 (қт.)

H2SO4 конц. ер-і



1 чайная лодка

1 чайная ложка



қыздырусыз

Егер  реакция  нашар  жүрсе,қоспаны қыздыруға  болады

Құмырсқа қышқылы  ертіндісі

H2SO4 конц. ер-і



5 мл (тығыздығы 1,2 г/мл)

20 мл (тығыздығы 1,84 г/мл)



қыздырусыз

 

 

СО2


CaCO3 (мрамор түйіршіктері)

HCl   1:4 е-ді



2-3 түйірі

2-3 мл


қыздырусыз

 

MgCO3 (қт.)

1/5 пробирки

қыздыру

прокаливание

 

 

 



 

СН4


 

CH3COONa (қт.)

Натронды ізбес

(NaOH + CaO)



 

1 бөлігі


2 бөлігі

қыздыру

Натрий  ацетатын судан  тазарту  үшін   алдын ала  қақтап  алады,

Al4C3 (қт.)

H2O2 (е-ді)



Бірнеше  түйіршіктері

қыздырусыз

 

С2Н4

C2H5OH (ер-і)

. H2SO4 конц



1 бөлігі

3 бөлігі


қыздыру

Спирт  пен  қышқылдың  қоспасын  алдын  ала  дайындаған дұрыс.

 

С2Н2


 

CaC2 (қт.)

H2SO4   1:3 е-ді


 

3-4 түйір

2-3 мл


 

қыздырусыз



Күкірт қышқылының орнына  суды  пайдалануға  болады, бұл  жағдайда  реакция  қарқынды жүреді.

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Газдарды  ажырату.

 


Газ

Физикалық  қасиеті

Химиялық  қасиеті

түсі

иісі

Суда  ерігіштігі

улылығы

лакмуса ертіндісінің  әсері

Жанады  не  жануды  қолдамайды

KMnO4 (қышқылды) ерт-і түссіздендіреді

Басқада  тән  реакциялары

О2

түссіз

-

ае

-

-

Жануды  қолдайды

-

Шоқтанған көмір жарқырап  жанады

С + О2 = СО2 + Q



N2

түссіз

-

ем

-

-

-

-

 

 

Н2


 

түссіз


 

-


 

ем


 

-


 

-


Жанады .

Ауамен  қоспасы  қопарылғыш  қауіп  туғызады.



 

-


Жану  кезінде  су  бөлінеді:

2Н2 + О2 = 2Н2О

Мысты  оның  оксидінен  тотықсыздандырады:

СuO + H2 = Cu + H2O - Q



Cl2

Жёлто-зелёный

+

е

+

түссіздндіреді

-

-

Иод  крахмал  қағазының  көгеруі

НСl

түссіз

+

е

+

кызыл

-

+ Сl2↑

Ag+ + Cl- = AgCl↑ ақ  тұнба. Мүсәтір  спиртіне  батырылған  шыны  таяқшамен  «ақ  түтіннің»  пайда  болуы

NO

түссіз

+

ае

+

-

-

-

2NO (түссіз.)+ O2 = 2NO2(қоңыр)

NO2

бурый

+

е

+

кызыл

Жануды  қолдайды

+

суыту

2NO2(қоңыр) ↔ N2O4(түссіз.)

қыздыру


NH3

түссіз

+

е

+

көк

Нашар  жанады

-

Тұнбаның  еруі: Cu(OH)2 + 4NH3 = Cu[(NH3)4]OH ашық  көк  түсті  ертінді

 

H2S


түссіз

+

Тухлых яиц



 

ае


 

+


кызыл

 

жанады


 

+ S↓


 

 Pb2+ немесе  Cu2+ қара  тұнба



SO2

түссіз

+

е

+

кызыл

-

+

Бром  суын  түссіздендіреді

Фуксин  ертіндісін  түссіздендіреді (қыздырғанда  бояуы  қалпына  келеді.)



СО2

түссіз

-

ае

-

кызыл

-

-

Қыздырылған  шоқ  сөнеді.

Р-р Са(ОН)2 + СО2 = СаСО3↓ + Н2О



СО

түссіз

-

ем

+

-

Көк  түсті  жалын

-

AgNO3 аммиак  ертіндісі   қараяды.

 

C2Н2


түссіз

 

-

Характерный запах из-за примесей



 

ае


 

+

наркот



 

-


Түтіндеп  жанады

 

+


Бром  суын  түссіздендіреді

.

Оттекте  түтінсіз  жанады.



C2Н4

түссіз

-

ае

+

наркот


-

Ашық түсті  жанады

+

Бром  суын  түссіздендіреді

 


CН4

түссіз

-

ае

+

наркот


-

Түсссіз жалын

-

 

 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   24




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет