Кадастр мамандығы 2-курс

Карта құрастыру процесінің күрделенуінің тағы бір себебі географиялық картаны зерханалық жағдайда құрастыруда географтар мен тапсырмаларды, сәйкес карталардың мүмкіндіктері мен ерекшеліктерін жақсы түсіне білетін, бірақ оларды графикалық орындауда картографиялық білімі мен тәжірибесі жоқ картаның әр саласындағы мамандарды қатыстыру. Бұл жағдайда осы мамандардың кәсіби картографтардың жұмысымен бірлесу қажеттігі туындайды.

Картаны қайта шығарудың фотомеханикалық әдістерінде печаттау формасы өзінің графикалық орындалуының барлық артықшылықтары мен кемшіліктеріне толықтай сәйкес бастапқы картаның сызбалық сызбасын керемет түрде көрсетеді.

Дегенмен, тіпті барлық сақтық шаралары сақталған жағдайда, әсіресе түпнұсқамен жұмыс бірнеше айға созылған жағдайда фотокопияларды орнату, картографиялық көздерді қосу және үйлестіру, түзету сияұты және т.б., операциялар карта түпнұсқасының сыртқы көрінісіне келіспей қалуы мүмкін. Ұжымдық құрастыру жұмысын жүргізуде түпнұсқаның сыртқы көрінісінде орындаушылардың графикаларының өзіндік ерекшеліктері байқалуы мүмкін.

Сондықтан, осы жағдайда құрылымдық деп аталатын картаның бастапқы түпнұсқаларына қосымша, жиі қайталама баспа түпнұсқаларын дайындайды. Олар түпнұсқалық көшірменің толық көшірмесі болып табылады, бірақ олар гравированияның немесе сызбаның жоғары сапасымен ерекшеленеді және басылымның басқа талаптарын қанағаттандырады. Осы жұмыс тәртібімен оригинатор картографиялық белгілер мен қаріптердің түпнұсқалық өлшемін, жазулардың мұқият орналастырылуын, салыстырмалы құндылықтарды немесе объектілердің мәнін және т.б. сақтауға, сондай-ақ белгілер мен қолтаңбаларды графикалық безендіруге қойылатын талаптарды аздап азайтуға рұқсат етіледі.

Осылайша, баспаның түпнұсқаларын енгізудің тағы бір артықшылығы бар: ол еңбекке қолайлы бөлуді тудырады: жоғары біліктімамандар құрылымдық түпнұсқаны жасайды, түпнұсқа баспылымдарымен жұмысты үйлестіруші-картограф мамандар атқарады.

Баспа түпнұсқаларын мөлдір деформацияланбайтын пластиктің бетіне гравировкалау кезінде дайындағанда, 0,01-0,02 мм қалыңдығы бар жұқа актиникалық емес пленка түрінде серпімді жабын қолданылады: қабат мөлдір емес немесе жартылай мөлдір болуы мүмкін, бұл жарық басып шығару үстелінің жұмысы үшін қолайлы. Құрастырылған түпнұсқа нақты мөлшерде суретке түсіріледі, оның сызбасы пленкаға көшіріледі және гравюралық құралдармен кесіледі.

Нәтижесінде, баспа түпнұсқасы мөлдір үлгіні және саңылауға көшіру кезінде бір-біріне сәйкес келмейтін өңді теріс пішінді алады. Сызық элементтерін түстермен бөлу əдетте əрбір пластикте тек белгілі бір бояулардың кесілген элементтері сақталған кезде бірнеше пластмассада жекелеген гравировкамен орындалады. Процестердің схемасы: пластмассадан жасалған гравировкалық жабындыға оның үлгісін жасау үшін түпнұсқалық көшірмені фоторепортаж; штрих-пішінді элементтерді жеке гравировка, яғни түстермен бөлінген бар-сызба жариялау түпнұсқаларын жасау; түстің ажыратылған түпнұсқаларында суреттегі суреттің сәйкестігін бақылау; басылған табақшалардың бетіне сызылған түпнұсқа сызуды қарастырады.

Картографиялық өндірістегі, дизайн және ғылыми мекемелердегі карталарды зертханалық дайындауды әдетте әртүрлі біліктілігі бар мамандар тобы жүзеге асырады. Мәселен, баспа түпнұсқаларын дайындау картографиялық гравировкалардың шеберлеріне, яғни мамандардың төмен техникалық біліктілігіне қатысты нұсқау беру ұсынылады. Керісінше, бағдарламаның дамуы атқарушының шығармашылық жұмыстарды, ғылыми ойларды, географиялық-картографиялық білім беруді, тәжірибе мен іс-тәжірибені жалпы білуін талап етеді. Бірақ, еңбек бөлінісі ұжымдық жұмыстың барлық қатысушыларының әрекеттерінде толығымен келісімді талап етеді. Сондықтан картаны жасауда жүйелі ғылыми-техникалық нұсқаулық ретінде редакциялаудың маңызы айқын болады. Картографиялық өндірісте редакторға көбінесе жалпы географиялық карталар үшін картографиялық бағдарламаның жасауды тапсырады.