Карбозова булбул давлетханкызы



Pdf көрінісі
бет56/108
Дата07.02.2022
өлшемі3,13 Mb.
#90258
түріДиссертация
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   108
Байланысты:
karbozova-b-d-dissert

Пәннің 
лингвистикал
ық мазмұны 
Білім 
алушының 
субъектілік 
/психологиялық 
сипаты 
Дағды 
қалыптасты
ру тәсілдері, 
құралдары 
Пәнді 
игертушінің 
субъектілік 
болмысы 
Нәтиже/психология
лық дағды, әрекет 





Омонимдердің 
когнитивті 
семантикасы – 
лингвистикалық 
пәндер аясында
Білім 
алушы 
субъектілер – 18-
22 жас аралығы 
кезеңіндегі
«Миға 
шабуыл» 
Сын 
тұрғысынан 
ойлау
Пәнді 
игертуші
кәсіби және 
тұлғалық 
жағынан
Топтық 
талқылауларда, 
жарыссөздерде өзін 
өзі 
психологиялық 
тұрғыда ұстай алады; 


75 
3-кестенің жалғасы 





берілетін кәсіби 
білімнің 
құрамдас бөлігі. 
Пән 
мазмұны 
лингвистикада-
ғы 
дәстүрлі 
және 
антропоөзектік 
бағыттарды 
қамтиды, 
лингвистикалық 
антропоөзектік 
теорияларына 
басымдық 
береді. 
жасөспірімдер. 
Әлеуметтік, 
тұлғалық, 
кәсіби, рухани-
адамгершілікті
к 
жағынан 
қалыптасу 
үстіндегі 
дамушы, негізі 
еңбек әрекеті 
оқу 
болып 
табылады. 
Ұжымда, топта 
психологиялық 
жағынан 
жұмыс істеуге, 
өзгерістерге 
бейім топ.
Технологияла-
ры, 
Ассоциация-
лық 
шеңбер, 
рефлекция 
қалыптасқан 
әлеуметтік 
тұлға.
Білім алушы 
субъектілерм
ен 
субъектілік 
тұрғыда тең 
дәрежелік 
қатынас 
жасаушы. 
Топпен жұмыс істеу 
дағдысы 
қалыптасады; 
Ойын дәлелді және 
айқын жеткізе біледі;
Пікірі 
бойынша 
қарсыластарына 
құрмет таныта алады.
Лингвистикалық білімді меңгертудің бұл кешенді бірліктері өзара тығыз 
байланыста болады. Бұл бірліктер толыққанды жүзеге асқанда ғана оқу үдерісі 
үйлесімді нәтиже береді. Жоғары оқу орнында оқу үдерісін психологиялық 
тұрғыдан негіздеу екі сипатта жүзеге асырылады. Оның біріншісі 
лингвистикалық білім беру барысында студенттік танымдық қызметімен 
байланысты болса, екіншісі – тұлғаның психикалық дамуына жағдай туғызу. 
Әдетте танымдық қызмет оқу пәнінін білім мазмұнынан туындайды. Ал 
психикалық даму пәнді оқытуда таңдалған әдістемелік ресурстардың әрекет 
мазмұнымен байланысты жүзеге асады.
Сонымен, омонимдік құбылыстарды оқытудың психологиялық негізін 
білім алушының танымдық құштарлығы мен дара психикалық болмысын 
дамытып отыратын әдістермен тығыз бірлестікте қараймыз. Психологиялық 
аспектіде білім алушы ақиқат әлем болмысын танушы дара тұлға екендігін, 
өзін-өзі моральдық тұрғыдан бейімдеу қажеттігін басты ұстаным ретінде 
қарастыру қажет. Жоғарыда аталған мәселелерді сараптай келе, мынадай 
түйіндеулер жасауға болады:
1) Омонимдік құбылыстарды оқытудың психологиялық негізі алдын ала 
анықталған диагностикалық мақсаттармен, білім алушыларды психикалық 
дағды (ойлау, мінез, ес т.б.) жағынан жетілдіруді көздейді;
2) Омонимдік құбылыстарды оқытудың психологиялық аспект аясында 
жоспарлауда білім алушылардың жас ерекшелігін, әлеуметтік орта мен пәнге 
деген психологиялық көзқарасын оқу-танымдық жұмыстарды дұрыс 
ұйымдастыру мен жоспарлауда басшылыққа алу қажет;
3) Омонимдік құбылыстарды оқытудың психологиялық құрылымын білім 
алушылардың лингвистикалық білімінің базалық-теориялық мазмұнымен 


76 
байытып, лексикалық бірліктердің психикалық ахуалды түзудегі әлеуетінен 
бақылауға болады;
4) Омонимдік құбылыстарды оқытудың психологиялық негізін айқындауда 
бүгінгі таңдағы методикалық жаңа технологияларға бейімделген, объектінің 
лингвокогнитивтік болмысын танудағы оперативті кері байланыс пен оқыту 
процесіне қажетті өлшемдерді енгізіп отырудың маңыздылығын ескеру керек;
5) Омонимдік құбылыстарды оқытудың психологиялық негізін айқындауда 
білім алушы мен білім берушінің тең дәрежедегі қатынасы психологиялық 
ахуалдың қалыпты деңгейінің орнығуы, білім сапасының жоғары 
болатындығын назарда ұстау қажет;
6) Омонимдік құбылыстарды оқытудағы психологиялық тұрғыдағы 
күтілетін түпкі нәтиже – білім алушылардың лингвистикалық теориялық 
мәліметтерді меңгеріп, тұрмыстық өмірде практикалық тұрғыда өмір 
қажеттіліктерінде де сауатты қолдана алатын деңгейге жетуі болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   108




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет