ҚАП=
е т.
1.
Иттің, жыртқыш аңның ауызбен тістеуі. – Кесапат осы
күнгі болып жатқан Қарғысым калың елді менің атқан, Құтырып кеткен жоқ
па иттен жаман Тойынса, асыраған иесін қ а п қ а н (Ғ.Қайырбеков,
Көнсадақ). Көкала көл, нар қамыс, Қар үстінде от жанар, баласы жаман
туғанның Әкесін түйе үстінде ит қ а б а р (Шал ақын, Өлеңд.). Құтырған ит қ
а п қ а н адамдардың бәрі де ауруға шалдығып, өлімге душар болған (Аса
жұқпалы ауру.). Түлкі лып етіп артына қайырылып, тазыны қ а п т ы (М.
Мағауин, Ақша қар). Есіңде болсын, үріп келіп қапқан иттен көрі, үрмей келіп қ
а п қ а н ит жаман болады (Ж.Молдағалиев, Сарыарқа.).
2.
А у ы с. Осып түсу,
шабу. Қару деме семсерді, Шапқанда сүйек қ а п п а с а; Досым деме досыңды,
Күле кіріп келгенде, Күңірене есік аттаса (Дулат Бабатайұлы, Замана.). 3. А у
ы с. Жамандық жасау; арпылдау, беттен алу. Дүние – жемтік, мен – төбет,
Соны бақпай, не бақтым? Ырылдасып әркіммен, Не қапқыздым, не қ а п т ы
м… (Дулат Бабатайұлы, Замана сазы.).
4-тапсырма.
Мәтіндегі диалектілік омонимдерді тауып семантикалық
мағынасын түсіндіріңіздер.
Қап еткенде.
Ж е р г. Алғаш, алдында. Мен оның ойын қ а п е т к е н д
е-ақ түсіндім (Қаз. Тілі. Аймақ. Сөздігі).
ҚАЖЫ
з а т. ж е р г. Есік. Үй ыстық боп кетті ғой қ а ж ы н ы ашып
жіберші, ауа шықсын (Қаз. тілі. Диалек. Сөздігі).
Достарыңызбен бөлісу: |
