18
3.1 сурет – Суға (а) жəне мұнайға (б) қаныққан коллектор қабаттары үшін электрлік
кедергінің радиалды бағытта таралуы.
Бұл суретте келесі шартты белгілер көрсетілген:
ρ
0
– бұрғылау
ерітіндісінің;
ρ
гк
–
сазды қабыршақтың;
ρ
пп
- шайылу аймағының;
ρ' –
ену
аймағының орташа кедергілері;
ρ
ВП
– суға; ρ
НГ
– мұнайға қаныққан
қабаттардың кедергілері; d – ұңғыма диаметрі; D – ену аймағының диаметрі;
h
гк
– сазды қабыршақтың қалыңдығы.
3.1 суретте
ρ
0
мəндері бірдей кездегі мұнайға (б) жəне суға (а) қаныққан
қабаттарға қарсы қисықтардың өзгеруін салыстырсақ
ρ
гк
жəне ρ
пп
мəндері
жуық, ал
ρ'
мəні əртүрлі. Мұнайға қаныққан қабаттарда түгелдей шайылған
жыныстардың сыртында ену аймағының кедергісі
ρ
ВП
жəне ρ
НГ
мəндерін
жоғарлатады. Бұл бұрғылау ерітіндісінің фильтраты түгелімен шайылған
аймақтан мұнайды ығыстыра отырып, осы аймақтың сыртындағы оның
концентрациясын жоғарлатады, дегенмен мұнай өте жоғары МЭК-ге ие
болғандықтан, ол түгелдей барлық ену аймағының кедергісін жоғарлатуымен
түсіндіріледі. Осы себепке байланысты мұнайдың МЭК-нің жоғарлауы суға
қаныққан қабат кедергісінен
ρ
ВП
<ρ
НГ
мұнайға қаныққан қабат кедергісі жоғары
болады.
Осыған қарамастан ену аймағының кедергісі тұрақты болып қалмайды,
теориялық есептеулер кезінде осы аймақтың орташа кедергісіне тең деп оны
кейбір
ρ'
тұрақты көрсеткіш ретінде қабылдайды. Үш қатпарлы БКЗ
қисықтарын интерпретациялау кезінде осы
ρ'
кедергіні анықтайды.
Электрлік каротаж мəліметтерін интерпретациялау кезінде 3.2 суретте
көрсетілгендей жəне қимадағы жыныстың МЭК тұрақты болып қалмайды,
жалпы жағдайда өлшенеген кедергі электрлік жəне геометриялық
параметрлеріне тəуелді:
3.1
Осыған байланысты ұңғымада өлшенеген қабат кедергісі оның нақты
кедергісі емес көрінерлік КК немесе
ρ
к
деп алынады. 3.1. өрнекте
19
көрсетілгендей
ρ
к
бойынша
ρ
пл
анықтау үшін қалған барлық параметрлердің
əсерін ескеру керек немесе оларды қысқартып тастау керек.
3.2 сурет– Бұрғылау ұңғымаларында өлшеу жүргізу кезіндегі көрінерлік кедергі
көрсеткіштеріне əсер ететін факторлар.
Достарыңызбен бөлісу: 
