Казақстан республикасы білім жəне ғылым министрілігі
Əдістің физикалық негізі
жүктеу/скачать 2,84 Mb. Pdf көрінісі
|
Копия baigazieva kasipshilik umk kz
| Əдістің физикалық негізі.
Жер бетінде В электроды қазық ретінде қағылған, А тоқты электрод біртекті ортада орналасқан кезде, оны нүктелік көзі ретінде қабылдауға болады. Тоқ сызықтары олардан радиал бағытта қосылады, ал эквипотенциалды сырт бетінде сфералық пішіні қалыптасады. Физика кур- сынан белгілі тоқтың нүктелік ағынының потенциал өрісі /r ара-қашықтығынан біртекті жəне изотропты ортаға r кедергісімен/ тең: (4.2) Сəйкесінше: Бұдан А электродынан шыққан I тоқ күшін өлшей отырып жəне М мен N өлшеуші электродтарының арасындағы U MN потенциалдар айырмашылығын алып, ортаның кедергісін шығаруға болады: 22 (4.4)
∆U/I қатынасының арасында тұрған көбейтіндіні көруге болады, берілген зонд қондырғылары үшін тұрақты КК зонд коэффициенті деп аталады: (4.5) Жер бетінде В электроды емес Nэлектроды орналасқан жағдайда, төмендегі өрнекті алуға болады: (4.6)
Электродтар арасындағы ара-қашықтық өзгермеген жəне тек олардың қызметі өзгерген кезде, коэффициенттің К сандық көрсеткіштері өзгермейді. Бұл ұңғымаларда кедергіні өлшеуде ортақ (суперпозиция) принцип қабылданған, сондықтан ортаның кедергісін өлшеу нəтижесі зондтың тоқты жəне өлшеуші электродтарын ауыстырған кезде өзгермейді. Егерде (4.4) формула бойынша есептелген кедергі, біртекті емес ортада жүргізілген болса, онда КК өлшеудің мағынасы болды. Ол осындай жалған біртекті орта кедергісіне, біртекті емес ортадан берілген зонд мөлшерімен өлшеушіде қоректендіру тоғының күші осындай потенциалдар айырымын тудырады, яғни (4.4) формуласы мынандай түрге ауысады: (4.7)
жүктеу/скачать 2,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|