Казақстан республикасы білім жəне ғылым министрілігі



Pdf көрінісі
бет37/90
Дата19.01.2022
өлшемі2,84 Mb.
#129510
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   90
Байланысты:
Копия baigazieva kasipshilik umk kz

ӨП  тудыратын  себептер.

Мұнай-газ  ұңғымаларында потенциалдар

негізінде  сазды  шекаралармен, көбінесе  саз-құм  шекараларымен  байланысты.

Мұнай  ұңғымаларында  каротаж  жүргізу  кезіндегі  басты  əсер  электрохимиялық

потенциалдар (диффузиялық, мембраналық), ал  рудалы  аймақтарда  рудалық

минерализация  потенциалдар  көмегімен  туындайды. Сазды  шөгінділер  натрий

+

  катиондары  үшін  жақсы  өткізгіш, бірақ  хлор Сl



-

аниондары  үшін  нашар

өткізгіш  болып  табылады. Артынша  мембраналық  потенциалдар Nа

+

  иондары



минерализацияланған  қабат  суын  құмтасты  қабаттардан  көршілес  сазды


31

қабаттарға, содан  кейін  əлсіз  минерализацияланған  жуу  сұйықтығына

диффундирлейді. Минерализацияланған  қабат  суы  мен  өту  аймағындағы

сүзгіленген  тұщы  жуу  сұйықтығының  арасындағы  шекарада  қосымша

диффузиялық  потенциал  туындайды: катиондарға Nа

+

қарағанда  аниондардың



Сl

-

қозғалуы  жылдам  болғандықтан, өту  аймағында  артық  Сl



-

ағыны


туындайды. Əдетте сүзгілену потенциалы (Е

ф

) электрохимиялықтан əлде қайда



кіші, сондықтан  мұнай  ұңғымаларында  каротаж  жүргізу  кезінде  ӨП  барлық

аномалиялары  Е

д

  əсерінен  болады  деп  есептеуге  болады. Егер  ұңғыма  ішіндегі



электр  өpiciнің  шығу  тегі  диффузиялық-адсорбциялық  болса, онда  ұңғымадағы

зарядтардың таралуы (

r

в

Ðr



с

;

r



в

 -құмды қабаттағы судың меншікті кедергісі,

r

с

-сазды



ерітіндінің меншікті кедергісі).

Диффузиялық-адсорбциялық  потенциал  мəні  Е

ДА

=  K


ДА

Lg  (


r

с

/



r

в

), ал



диффузиялық потенциал Е

Д



Д

 Lg (


r

с

/



r

в

) (К



ДА

 жəне К


Д

 -диффузиялық-адсорбциялық

жəне диффузиялық потенциалдар коэффициенттері) көрсетілген.

Ұңғымадағы потенциалдар жиынтығы:

Е

оп



Д

ДА



=(К

Д



ДА

)· Lg(


r

с

/



r

в

)= -К



оп

- Lg(


r

с

/



r

в

)



Мұндағы, К

өп



ДА

Д



 - диффузиялық-адсорбциялық  потенциалдардың  жалпы

коэффициенті,

r

ф

- сазды ерітінді фильтартының меншікті кедергісі



Формула  бойынша  К

өп

-нің  ең  үлкен  мəні (К



өт

18°С=-б9,6) сазсыз  таза

температурасы  Т=18°С-қа  тең  қабатқа  сəйкес  болады. Ал, əр  түрлі  температурадағы

мəндері К

өп

 ≈ - 69,6 (Т+273)/291



Формула бойынша сазсыз қабат үшін

В

ф

ОП

Lg

Т

Е

r

r



291

273


6

,

69



+

-

»



ӨП қисық сызығын жазу, градиент- жəне потенциал зондтарын жазумен қатар,

бip уақытта жүргізіледі.  Мұндай бipiктіріп тіркеуді- стандартты электрлік каротаж деп

атайды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   90




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет