Кейс-стади әдісін «Биологияны оқыту әдістемесі» пәнінің зертханалық сабақтарында пайдалану

Избасарова Жанар Жаксыбаевна биология магистрі, аға оқытушы

Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті (Қызылорда қаласы, Қазақстан)
Кейс пайдалану әдісі студенттің алған білімін нақты жағдайда пайдалана алу мүмкіндігін туғызады. Кейс жағдайын оқытуда пайдалану өткен ғасырдың бірінші жартысында Гарвардтағы бизнес мектебінде алғаш рет басталған. Қазір бұл дүние жүзінде оқытудың өте бір тиімді әдісі ретінде кеңінен пайдаланылады. Кейс әдісі  нақты жағдайлар тұрғысынан академиялық теорияларды көрсетуге мүмкіндік береді. Ол студенттерді пәнді оқуға, білімді терең меңгеруге, ақпаратты өңдеуге және талдауға, әр түрлі жағдайларды саралауға мүмкіндік береді. Оқу процесіндегі кейстермен жұмыс жасау технологиясы келесі сатылардан тұрады:

1) кейс материалдарын зерттеушілердің жеке өзіндік жұмысы (мәселені сәйкестендіру, негізгі баламаларды тұжырымдау, ұсынылған әрекетті немесе шешімді ұсыну);

Кейс әдісінің ерекшелігі:

• 
  Оқыту өмірдегі нақты жағдаймен байланыстырылады;
  
• 
  Оқытуда кейс әдісін пайдалану студентке проблеманы шешудің жолдарын іздеуге еркіндік береді;
  
• 
  Кейс жағдайын талдау үдерісінде студенттер өмірдегі нақты, бір- бірімен байланысқан процестерді көрсетеді;
  
• 
  Нақты жағдайды талдай отырып, студент негізгі білімді жинақтайды, қорытынды жасайды.
  

• 
  студенттердің сабаққа деген ынтасы анағұрлым артады;
  
• 
  дискуссия барысында бейтарап отырып қалатын студенттердің қатары азаяды, я болмаса мүлдем болмайды;
  
• 
  пікірталас барысында студенттің пәнге деген қызығушылығы айтарлықтай артады;
  
• 
  сабақтың жоспарланған материалдарын студенттер толық меңгеруге мүмкіндік алады.
  

• 
  Студенттің кейс жағдайын зерттеуі;
  
• 
  Оқытушының көмегімен кейстің негізгі мақсаттарын анықтау;
  
• 
  Шешім қабылдау үшін шағын топта талдау;
  
• 
  Топта презентация жасау;
  
• 
  Жалпы топтағы пікірталас, олардың ойларын тыңдау;
  
• 
  Мұғалімнің қорытынды сөзі, жағдайды талдауы;
  
• 
  Проблеманы талдау бойынша баға беру, кемшіліктерді көрсету.
  

Биологияны оқыту әдістемесі пән ретінде мектеп, гимназия, колледждердің биология пәні мұғалімдерін дайындауда аса маңызды болып есептеледі. Биологияны оқыту әдістемесі – пән ерекшеліктеріне негізделген, оқыту мен тәрбиелеу үрдісі элементтерінің жиынтығын беретін ғылым. Биологияны оқыту әдістемесі пәнінің дәрістік курсында білім алушылар жалпы және жеке әдістемелердің теориялық негізін меңгерсе, зертханалық сабақтарының барысында аралас, дәстүрлі емес сабақтар және оқытудың қазіргі технологияларын пайдалана отырып, сабақтар өткізуге машықтанады [3]. Мақалада БОӘ пәнінен зертханалық сабақ өткізудің әдістемесін ұсынамыз.

Мақсаты: Оқытудың жаңа технологиясының бір түрі- деңгейлеп отқыту технологиясымен танысу, оны қолданып сабақ өткізу методикасын меңгеру

1. 
   тапсырма: Деңгейлеп оқыту технологиясының ерекшеліктерін анықтау
   
2. 
   тапсырма: Деңгейлеп оқыту арналған сабақ жоспарын жасау, презентациялау
   

1. Деңгейлеп оқыту технологиясының негізгі ерекшеліктері неде?

2. Басқа оқыту технологиясынан айырмашылығы қандай?

3. Деңгейлік тапсырмалардың түрлері қандай?

4. Деңгейлік тапсырмаларды құрастыруға қойылатын талаптар қандай болуы керек? (Бұл мәліметтер лекция барысында берілгендіктен, еске түсіріп, жинақтайды). Нәтижесінде білім алушылардың кейс-стади материалдарын білуі және  талқылауға қызығушылығы анықталады. (Уақыт қоры -10 минут)

ІІ. Біріккен іс-әрекетті ұйымдастыру сатысы. Бұл сатының негізгі міндеті:  мәселелені шешуге арналған  іс-әрекетті ұйымдастыру. Ол үшін білім алушылар жұптастырылып, әрбір жұпта ізденіс, тапсырмалар құрастыру, олардың өңдеу, қажет ақпарат көздерімен жұмыс істеу, кейстегі алғашқы материалдарды дайындау, сараптама жасау, oны  қолдану бойынша әдістемелік материалдар дайындайды.

1. 
   Тақырып таңдау.
   
2. 
   Тақырып бойынша материалдар жинақтау (әдебиеттер, мектеп оқулықтары, қосымша материалдар, дидактикалық материалдар).
   
3. 
   Сабақ жоспарын құрастыру (уақыт қоры-40 минут)
   

1. 
   Құрастырылған жоспар негізінде сабақ барысын презентациялау (уақыт қоры-40 минут).
   
2. 
   Талқылау (уақыт қоры-7 минут).
   
3. 
   Қорытындылау (уақыт қоры-3 минут).
   

Әдебиеттер тізімі:

1. 
   Барнс Л.Б., Кристенсен К.Р., Хансен Э.Дж. Преподавание и метод конкретных ситуаций: Пер. с англ. / Под ред. А.И. Наумова. – М., 2000. – 501 с.
   
2. 
   Л.Ә.Әбдірәсілов. Оқыту үрдісінде оқу кейсін пайдалану тиімділігі //Білім саласындағы жаңа ақпараттық технологиялар. Х ғылыми-әдіст. конф.мат. -Астана 2009 ж,-198-200 б
   
3. 
   Т.Кемелқызы, Г.Р.Оңғарбаева. Биологияны оқыту әдістемесі. Оқу әдістемелік кешен – А.:Інжу-Маржан, 2010.
   

Сведение об авторах:

1. 
   Фамилия, имя и отчество автора (полностью): Унгарбаева Гульшат Рамазановна, Избасарова Жанар Жаксыбаевна.
   
2. 
   Ученая степень, звание: Унгарбаева Г.Р. – магистр педагогики, старший преподаватель; Избасарова Ж.Ж. – магистр биологии, старший преподаватель;
   
3. 
   Должность: Унгарбаева Г.Р.- старший преподаватель кафедры «Биология и география»; Избасарова Ж.Ж. старший преподаватель кафедры «Биология и география»;
   
4. 
   Место работы или учебы: Кызылординский Государственный Университет имени Коркыт Ата;
   
5. 
   В каком разделе должна быть размещена ваша статья: Педагогика.
   
6. 
   Сотовый телефон и электронная почта: Унгарбаева Г.Р. +7 777 928 88 84., e-mail: gulshat_ungarbaeva@mail.ru; Избасарова Ж.Ж. +7 777 452 96 22., e-mail: janar_7370@mail.ru.
   
7. 
   Количество печатных экземпляров:1