Кіріспе 1 Негізгі бөлім

2.1."Галтовалық барабан қорабын" жасау технологиясын жобалау

Жобалау процесіне мыналар кіреді:

• Бөлшектің үш өлшемді моделі;

• Негізгі өлшемдерді қоя отырып, бөлшектің екі негізгі проекциялары;

• САЕ бағдарламасында жүктемеге есептеу.

КОМПАС 3D V16 бағдарламасында бөлшектің үш өлшемді геометриялық моделі жасалды (2.1 сурет.).

Геометриялық модель бойынша негізгі өлшемдерді қоюмен 2D сызбалар құрастырылды (2.2 сурет.).

2.1-сурет. Галтовалық барабан қорабы, m=281 кг.

Тетік құрылымының технологиялығына - материалдың өңделуі, база таңдау мен өлшемдердің байланысы, тетіктің пішіні мен өлшемдері, бет кедір-бұдырлығы мен өлшемдердің дәлдігі сонымен қатар өндірістің сериялығы жатады.

МЕСТ 14.201-91 стандартында өнім құрылымының технологиялығының кезеңдері көрсетілген:

• 
  тетіктерді өңдеу үшін олардың геометриялық пішіндері дұрыс жобалануы қажет;
  
• 
  тесік пен бұранда өлшемдерінің әр түрлілігінен сақтану қажет;
  
• 
  тетік беттерін өңдеуді азайту үшін, олардың бір-бірімен жанасу беттерін азайту қажет;
  

• 
  дәлдігі жоғары тетіктердің шақтамасы өндіріс технологиясын қиындатпауы қажет.
  

Галтовалық барабан қорабы Болат 45 маркалы болаттан жасалады. 2.1-кестеде Болат 45 маркалы болат қортпасының құрамы көрсетілген.

2.1-кесте. Болат 45 маркалы болат қортпасының құрамы

Қорытпа құрамы,  массаның %
Қорытпа	-	Si	С	Cu	Mn	S	Cr	Ni	P	As	Fe
Ст 45 ГОСТ 1050-2013	Min	0,17	0,42	/	0,5	/	/	/	/	/	негізгі ~97
	Max	0,37	0,5	0,25	0,8	0.04	0,25	0,25	0,035	0.08

Физико-механикалыққасиеті
/	Ст 3 ГОСТ 1050-2013
Массалық тығыздығы (кг/см³)	7810
Ығысу модулі	204000
Серпімділік модулі МПа (1)	83000
Пуансон коэффициенті	0,33
Жылуөткізгіштігі (W/M°C)	T4 жағдайда: 269
Серпімділік шегі RP0.2 (МПа)	410
Беріктік шегі Rm (MPa)	700
Салыстырмалы ұзару(%)	15

Дайындама материалын талдау кезінде мына артықшылықтар мен кемшіліктер белгілі болды:

Кремний – төзімділігін және аққыштық қасиеттерінің шектерін жоғарылатады, бірақ соққыға тұтқырлығын төмендетеді;

Мыс – коррозияға беріктігін және төзімділігін жоғарылатады;

Хром – төзімділігін және қаттылығын жоғарылатады, бірақ оның созымдылығын және тұтқырлығын азайтады;

Никель – төзімділік және созымдылық қасиеттерін жақсартады;

Бөлшектер сызбасының сыныптамасы кезінде келесі конструкторлық қателіктер жіберілмеуі қажет:

1. 
   Бөлшек сызбасының бастапқы түрі қисынсыз болмауы;
   
2. 
   Бұрыштары қисынсыз көрсетілмеуі;
   
3. 
   Негіз дұрыс қойылмауы;