Кіріспе Ақпарат тасушылар дәуіріндегі қадам оптикалық дисктер



бет10/34
Дата31.05.2023
өлшемі4,32 Mb.
#178056
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   34
Байланысты:
Диплом Наурызбай Қатты дискілерге техни

2.4 Дискідегі файл аттары

Дискідегі әрбір файлдың белгіленуі екі бөліктен түрады: аты және кеңейтілуі (файл типі), олар нүктемен бөлініп түрады. Файл аты операциялық жүйеде орнатылған тілдердің (ағылшын, орыс, қазақ, т.с.с.) бас және кіші әріптерінен, цифрлардан және тағы басқа символдардан ( __ -- ! @ # $ %А&(){}") түра алады. Файл аттарында мынадай символдарды пайдалануға болмайды: \/:*?ү<>|.


Файл кеңейтілуін пайдаланған ыңғайлы, өйткені ол файлдың ішкі мәліметі типін, яғни мазмүнын анықтайды. Программалар өздері файл кеңейтілуін автоматты түрде жазып отырады, осыған байланысты файлдардың қай программа арқьыы қүрылғанын біліп отырамыз.
Бүған қоса, қолданбалы программалар жаңа файлдардың кеңейтілуін түтынушының көрсетуі бойынша да тағайындай алады. Мысалы, бірден аткарылатын қолданбалы программалар кеңейтілуі - СОМ, ЕХЕ; архивтік файлдар үшін — ZІР, КАК; Місгозой АҮогсі қүжаттарынікі
- БОС, т.с.с. болып келеді.
Қатты дискідегі файлдар жеке-жеке бумаларда сақталып, яғни топтарға бөлініп жазылып отырады. Бумалар аттарына қойылатын талаптар файл аттарына қойылатын талаппен бірдей. Кез келген бума көптеген файлдарды сақтай алады, бірақ әр файл өз бумасында сақталып, оның аты да сол бума ішінде тіркеледі. Ал әрбір бума өзінің жеке атауы болғандықтан, басқа бума ішіне де орналаса береді. Мысалы, текстЗ.сіос файлы В бумасының ішіндегі А бумасында түрса, ал В бумасы С: дискісіндегі ең сыртқы бума болса, ол С:\В\А\текст.ёос болып толық адресімен көрсетіледі.
Жоғарыда көрсетілген қатты дискіні бөлу тэсілдері бір мақсатты — керекті мәліметті іздеп табуды жеңілдету үшін түтынушы мәліметтерін реттеуді - көздейді. Ал диск жүмысын тиімді үйымдастыру оның мәлімет жазылмай бос қалатын кеңістігін азайтудың бірден-бір тәсілі болып саналады.


2.5 Қатты дискінің жұмыс ұстанымдары

Қатты дискідегі жинаушы қазіргі дербес компьютердің едәуір жетілдірілген және күрделі құрылғысына жатады. Оның дискілері жоғары жылдамдықпен берілетін көп мегабайтты мәліметтерді сыйдыруға қабілетті. Сонымен қатар, компьютердің барлық элементтері секілді шусыз жұмыс атқарады, қатты диск шықырлайды және дауыс шығарады, оны құрамында электронды компоненттері және механикалық компоненттер бар кейбір компьютерлік құрылғыларға жатқызуға мүмкіндік береді.


Қатты дискінің жұмысының негізгі ұстанымдары ол құрылған күннен бастап аз өзгерген. Винчестер құрылғысы қарапайым грампластинкаларға өте ұқсас. Тек корпусында жалпы оське орналастырылған бірнеше пластин болуы мүмкін және головкасы мәліметті бірден пластинаның екі жағын да оқи алады. Пластинканың айналу жылдамдығы (кейбір үлгілерде ол минутына 15000-ге дейін айналуы мүмкін) үнемі және оның негізгі сипаттамаларының бірі болып табылады. Головка пластинканың ортасына бекітілген шамалы қашықтықта орналасады. Осы ара қашықтық неғұрлым аз болса, соғұрлым мәліметті оқу нақты болады және соғұрлым мәлімет жазу тығыздығы көп болады. Қатты дискідегі жинаушы қарасаңыз тек мықты металл корпусты ғаа көре аласыз. Ол толығымен герметивті және дисководты сезімтал магнит қабатын және дискіні қатардан шығарып тастауға зиян келтіретін дискінің үсті мен головка арасындағы жіңішке саңылауға шаң түсуден қорғайды. Сонымен қатар, корпус жинаушыны электромагниттік ақаулардан сақтайды. Корпустың ішінде барлық механизмдер мен кейбір электрондық түйіндер орналасқан. Механизмдер – бұл мәліметтер сақталатын диск, дискілерден мәліметті жазып алатын және оқитын головка, сондай-ақ, барлық қозғалысты келтіріп тұрған қозғауыш. Диск көбінесе алюминийден жасалған, көбінесе – керамикадан немесе жіңішке ферромагнитті қабатпен жабылған айнадан жасалуы мүмкін беті өте тегіс, домалақ пластинка. Дискілер дайын болады. Көптеген жинаушыларда темір оксиді қабаты қолданылады, бірақ қатты дискілердің қазіргі үлгілері оншақты микрон террі қалыңдықтағы кобальт қабатымен жұмыс атқарады. Осындай жабулар едәуір мықты сондай-ақ, жазбаның тығыздығын едәуір көбейтуге мүмкіндік береді. Оның салу технологиясы интегральды микросхемалар өндірісі кезінде қолдануына жақын.
Дискілердің саны әр түрлі болуы мүмкін – бірден беске дейін, жұмыс қабатының саны, сәйкесінше, екі есе көп (әрбір дискіде екі-екіден). Соңғысы (магниттік жабу үшін қолданған материал ретінде) қатты дискінің сыйымдылығын анықтайды. Кейде дискілердің сыртқы қабаттары (немесе олардың біреуі) қолданылмайды, ол жинаушы биіктігін азайтуға мүмкіндік береді, бірақ жұмыс қабаты азаяды және жарамсыз болуы мүмкін.
Магниттік головкалар дискідегі мәліметтерді жазады және оқиды. Жазу ұстанымдары жалпы қарапайым магнитафонда қолданатындай жалпы ұқсас. Сандық мәлімет магниттік головкаға түсетін ауыспалы электр тогына қалыптасады, сосын магниттік дискіге беріледі, бірақ енді диск қабылдау алатын және есте сақтай алатын магниттік өріс түрінде беріледі. Диск жан-жаққа бағытталған компастың өте майда стрелкалары қабатымен жабылған деп елестетіңіз. Осындай бөлшек-стрелкалар домен деп аталады. Сыртқы магнит өрісінің әсерімен өзіндік домендердің магниттік өрісі оның бағытталуымен сәйкес бағытталады. Сыртқы өрістің әсер ету әрекеті тоқтағаннан кейін дискінің бетінде қалған намагниттілік зонасы қалыптасады. Сонымен дискке жазылған мәлімет сақталады. Дискілердің айналу жылдамдығы сәйкесінше 7200 об/мин құрайды. Жұмыс жағдайына жинаушының шығу уақытын қысқарту үшін қозғаушы қосқан кезде бірнеше уақыт жылдамдатылған режимде жұмыс атқарады. Сондықтан компьютер қорек көзі пиктік қуаттылық бойынша артық қоры болу керек.
Қатты диск орнынан алынбайды, ауа кірмейтіндей жабық корпусқа салынып, жүйелік блокта орналасады. Ол екі жағына да мәлімет жазылатын бір дистеге біріктірілген бірнеше дискілерден тұрады. Иілгіш алмалы-салмалы дискетке қарағанда винчестерге өте көп мәлімет көлемі сияды, сондықтан оны пайдалану өте ыңғайлы.
Енді головка жұмысы туралы. Олар прецизионды қадам қозғаушы көмегімен орналасады және диск қабатының микрон бөлігінде оған жақындамай алыс орналасады. Мәліметті жазу нәтижесінде дискіде шоғырланған шеңбер түрінде намагниттік аумақтар пайда болады. Олар магниттік жолдар деп аталады. Жылжи отырып, головкалар әрбір келесі жолда тоқтайды. Жолдардың кешені барлық қабатта бір-біріне жақын орналасып цилиндр деп аталады. Жинақтаушының барлық головкалары бір уақытта жылжиды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет