Клод Шеннон және оның криптографияға қосқан үлесі

Мазмұны

Ақпаратты қазіргі заманғы түсінудің негізін Клод Шеннон «Байланыстың математикалық теориясы» еңбегінде салды. Ақпарат арқылы Шеннон ақпаратты қабылдаушының белгісіздігін төмендететін жіберілген хабарламаларды ғана түсінді. Сонымен, ақпарат жүйенің ақпаратты алғанға дейінгі және одан кейінгі энтропияларының айырмашылығымен өлшенеді, ал ақпараттың өзі жүйелер, құбылыстар мен процестер арасындағы байланыс пен өзара байланыстың өлшемі ретінде әрекет етеді. Бүгінгі күні барлық цифрлық байланыс жүйелері Шеннон әзірлеген ақпаратты берудің іргелі принциптері мен заңдары негізінде құрастырылған. Ақпараттық теорияға сәйкес алдымен хабардан артықшылық жойылады, содан кейін ақпарат шуға төзімді кодтар арқылы кодталады, содан кейін ғана хабарлама арна арқылы тұтынушыға беріледі. Теледидар, дауыстық және факсимильді хабарламалардың артық болуы дәл ақпарат теориясының арқасында айтарлықтай қысқарды. Шеннон хабарлардың соңғы жиынын да, хабарлардың үздіксіз жиынын да қарастыра отырып, статистика тұрғысынан байланыс арналарындағы жіберілетін хабарламалар мен шуды бірінші болып қарастырды. Шеннон әзірлеген ақпарат теориясы хабарламаларды жіберуге байланысты негізгі мәселелерді шешуге көмектесті, атап айтқанда: жіберілетін хабарламалардың артықтығын жою, шуы бар байланыс арналары арқылы хабарламаларды кодтау және беру. Жіберілетін хабарламаның артықтығы мәселесін шешу байланыс арнасын барынша тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Шеннон өзінің алдына қарапайым мақсат қойды: электр тогының бұзылуы немесе шудың әсерінен болатын телеграф немесе телефон арнасы арқылы ақпаратты беру процесін жақсарту. Ол ең жақсы шешім байланыс желілерін техникалық жетілдіруде емес, ақпаратты тиімдірек орауда деген қорытындыға келді.