і
|
r
|
𝒔𝒊𝒏 𝒊
|
𝒔𝒊𝒏 𝒓
|
N
|
1
|
10
|
6,5
|
0,17
|
0,11
|
|
2
|
20
|
13
|
0,34
|
0,22
|
|
3
|
30
|
19,5
|
0,5
|
0,33
|
|
4
|
40
|
25
|
0,64
|
0,42
|
|
d)Сыну көрсеткішінің орташа мәнін табыңыз.
[1]
Суретте адам көзіне келіп түскен сәуле бейнеленген.
Көз ақауының атын жазыңыз. [1]
_____________________________________________________________________________
Суреттегі көз ақауын жою үшін қандай линзаны қолдануға болады? [1]
____________________________________________________________________________________________
Оптикалық талшық жарықтың толық шағылуы туралы заңға негізделіп жасалған.
Суреттен оптикалық талшық арқылы өткен сәуленің жүру жолын толықтырыңыз. [1]
Жарық сәулесінің толық ішкі шағылуына қажетті бір шартты жазыңыз. [1]
Денеден линзаға дейінгі қашықтықты 60 см, ал линзадан кескінге дейінгі арақашықтықты 30 см. Дөңес линзаның фокустық арақашықтығын анықтаңыз. Сызбасын сызыңыз.
[5]
6.Оқушы дөңес линза арқылы эксперимент жасады. Ол денені линзадан әртүрлі қашықтыққа орналастыру арқылы кескіннің линзадан қандай қашықтықта шығатындығын зерттеді.
-
Денеге дейінгі арақашықтық/см
|
120
|
60
|
40
|
30
|
25
|
Кескінге дейінгі арақашықтық / см
|
40
|
30
|
60
|
24
|
100
|
Кескінге дейінгі арақашықтықты өлшегенде оқушы өзінің дұрыс алған нәтижелерін кестеге жоғарыда көрсетілгендей шатастырып жазып алды. Төмендегі кестеге оқушы шатастырып жазғанын дұрыс орналастырыңыз. [2]
-
Денеге дейінгі арақашықтық/см
|
120
|
60
|
40
|
30
|
25
|
Кескінге дейінгі арақашықтық / см
|
|
|
|
|
|
7.а) Егер линзадан денеге дейінгі қашықтық 75 см болса, линзадан кескінге дейінгі қашықтық қанша болар еді? (Дөңес линзаның фокустық арақашықтығы 25 см). [2]
b) Линзаның оптикалық күшін анықтаңыз. [2]
Жалпы балл: 25
8 сынып 4-тоқсан бойынша балл қою кестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша
ақпарат
|
1
|
a) Жазық айнадағы кескін жалған
Жазық айнаға түскен сәуле бұрышы мен шағылған сәуле бұрышы тең
|
1
1
|
|
b)
|
1
|
2
|
а)
Жарық көзі (саңылау қойылған фонар)
Кеңсе инесі
Сызғыш/ транспортир
|
1
1
1
|
|
b)
Шыны тығыздығы ауа тығыздығынан жоғары
|
1
|
|
c)
sin 𝑖 = 𝑛
sin 𝑟
|
1
1
1
|
|
1,55
|
|
1,55
|
1,52
|
1,52
|
d) 1,53
|
3
|
Жақыннан көргіштік
Ойыс линза
|
1
1
|
|
4
|
a) Сурет түскен сәуле мен шағылған сәуле арасындағы бұрыш тең бола отырылып аяқталуы қажет
|
1
|
|
|
|
|
|
b)
формуласындағы болса,
sin 𝛼 = 𝑛2 (𝑛 ˂𝑛 ) онда sin 𝛼 = 1
𝑛1 2 1 𝑛1
|
1
|
5
|
1 = 1 + 1
𝐹 𝑑 𝑓
20 см
Дененің орналасуын сызады Кескіннің орналасуын сызады Сызбада линзаның фокусын көрсетеді
|
1
|
|
|
1
|
|
1
|
|
1
|
|
1
|
6
|
|
2
|
|
|
Денеге дейінгі арақашықтық/см
|
120
|
60
|
40
|
30
|
25
|
|
Кескінге дейінгі арақашықтық / см
|
24
|
30
|
40
|
60
|
100
|
|
7
|
а) 1 = 1 + 1
|
1
|
|
|
𝐹 𝑑 𝑓
|
|
|
37,5 см
|
1
|
|
b) 𝐷 = 1
|
1
|
|
𝐹
2,67 дптр
|
1
|
Жалпы балл:
|
25
|
|
Күні: _________ Аты – жөні: _____________________________________________ Сыныбы_______
«Физика» пәнінен 9 – сынып 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
𝛼, 𝛽 және 𝛾 сәулелерінің қайсысы магнит өрісінде ауытқымайды?
Тек 𝛼 сәулесі;
Тек 𝛽 сәулесі;
Тек 𝛾 сәулесі;
𝛼 және 𝛽 сәулелері. [1]
Радиоактивті сәулелердің бірі бета қандай бөлшектің ағыны болып табылады?
Ядроның
Электронның
Позитронның
Протонның [1]
2𝐻 + 3𝐻 → 4𝐻+?
1 1 2
Реакция нәтижесінде қандай бөлшек бөлініп шығады? Реакция теңдеуін жазып көрсетіңіз. [2]
Планктың тұжырымдамасына сәйкес дененің шығарған немесе жұтқан бір үлес энергиясының формуласын жазыңыз. [1]
Толқын ұзындығы 5 ∙ 10−7 м болатын жарық квантының энергиясы неге тең? 𝑐 = 3 ∙ 108 м/с, ℎ = 6,62 ∙ 10−34Дж∙с. [2]
Электронның күмістен шығу жұмысы 4,7 эВ. Күміс бетіне толқын ұзындығы 𝜆 = 0,3 мкм ультракүлгін сәулелер келіп түскен.
(і) Түскен сәуленің энергиясын анықтаңыз. [1]
(іі) Фотоэффект құбылысы байқала ма? Неліктен? Жауабыңызды түсіндіріңіз. [3]
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Платина үшін шығу жұмысы 6,3 эВ. Электрон массасы 𝑚 = 9,1 ∙ 10−31кг. Платинадан ыршып шығатын электронның жылдамдығы 300 км/с тең болуы үшін оған қандай жиіліктегі сәуле бағытталуы қажет? [3]
Қуаты 100 Вт жарық көзі 1 секундта 5∙1020 фотон шығарады. Сәуленің орташа толқын ұзындығы қандай? [3]
(а) Ядролық ыдырауға бір мысал жазыңыз (реакция теңдеуін жазыңыз).
[1]
(b) Ядролық синтезге бір мысал келтіріңіз (реакция теңдеуін жазыңыз)
[1]
(с) Ядролық ыдырау мен ядролық синтездің ұқсастығы мен айырмашылығына бір мысалдан келтіріңіз. [2]
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4𝐻𝑒 элементі берілген. Оның ядросының тыныштық массасы 4,002603 м.а.б.
2
(а) 1 м.а.б. қанша килограммға тең екенін анықтаңыз. [1]
(b) Гелийдің масса ақауын анықтаңыз.(mp=1,6726∙10-27 кг, mn=1,6749∙10-27 кг) [2]
(с) Гелийдің байланыс энергиясын анықтаңыз. [2]
(d) Гелийдің меншікті энергиясын анықтаңыз. [2]
Пульсар деп аталатын нейтрондық жұлдыз қалай пайда болады? [1]
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Коллапс деп аталатын қопарылыс қалай пайда болады? [1]
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Жалпы балл: 25
9 сынып 4-тоқсан бойынша балл қою кестесі
№
|
Жауабы
|
|
|
|
1
|
С
|
1
|
|
|
2
|
В
|
1
|
|
|
3
|
Нейтрон
|
1
|
|
|
|
2𝐻 + 3𝐻 → 4𝐻 + 1𝑛
1 1 2 0
|
1
|
|
4
|
Е0 = һ𝜈
|
1
|
|
|
5
|
𝐸 = ℎ 𝑐
𝜆
|
1
|
|
|
3,97 ∙ 10−34 Дж
|
1
|
|
|
6
|
(i)
|
6,62∙10-19 Дж
|
1
|
|
|
(ii)
|
6,62∙10-19 Дж = 4,1375 эВ-қа тең;
Фотоэффект құбылысы байқалмайды;
Себебі электронның күмістен шығуы үшін минимум 4,7 эВ қажет. Есептеу нәтижесі бойынша бұл саннан азырақ болып тұр;
|
1
1
1
|
|
|
7
|
𝑚𝖯2
ℎ𝜈 = 𝐴 + 2
6,3 эВ=10,05∙ 10−19 Дж
1,58∙1015 Гц
|
1
|
|
|
|
1
|
|
|
1
|
|
8
|
𝐸 = 𝑃𝑡
𝐸 = 𝑁ℎ 𝑐
𝜆
λ=0,995∙10-6 м
|
1
|
|
|
|
1
|
|
|
1
|
|
9
|
(а)
|
239𝑈 → 0𝑒 + 239𝑁𝑝 н/е
92 −1 93
235𝑈 + 1𝑛 → 236𝑈 немесе басқа теңдеу жазса
92 0 92
|
1
|
|
|
|
(b)
|
1𝐻 + 1𝐻 → 2𝐻 немесе басқа теңдеу жазса
1 1 2
|
1
|
|
|
|
(с)
|
Ұқсастығы: атомдардың ядроларын бөлетін немесе біріктіретін реакциялар арнайы қондырғыларда орындалады;
|
1
|
|
|
|
|
Айырмашылығы: жеңіл ядродағы энергия тек оларды бір ядроға біріктіргенде ғана босайды;
Ауыр ядродағы энергия тек оны бөлгенде ғана босайды;
|
1
|
|
10
|
(а)
|
1,6605∙10-27 кг
|
1
|
|
|
|
(b)
|
∆М = 𝑍𝑚р + (𝐴 − 𝑍)𝑚𝑛-𝑀я
0,0487∙10-27 кг
|
1
1
|
|
|
|
(с)
|
Е=∆М c2
|
1
|
|
|
|
|
0,4383∙10-11 Дж
|
1
|
|
|
(d)
|
𝐸мен.эн = 𝐸 (А=4)
𝐴
0,1096∙10-11 Дж
|
1
|
|
|
|
|
1
|
|
11
|
Гравитациялық қысым салдарынан жұлдыз атомдарының электрондарды ядро
|
1
|
|
|
ішіне еріксіз сығымдалады. Электрондар мен протондар бірігіп, нейтрондарды
|
|
|
құрайды. Олар пульсарлар деп аталады
|
|
|
Гравитациялық қысымның әсерінен пульсардың температурасы біртіндеп миллиардтаған градусқа көтеріледі. Қартайған жұлдызда жинақталған есепсіз мол ішкі энгергия коллапс деп аталатын қопарылысқа алып келеді
|
1
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |