Комиссиялар да бар. Мұндай қызметкерді одан әрі ынталандыру жолдарын табыңыз

1 
кейс 
Сізде өз қызметінен әлдеқайда асып түскен бағынышты адам бар делік. Алайда, әртүрлі 
объективті себептерге байланысты мансаптық өсу мүмкін емес, ал табыс жеткілікті жоғары, 
комиссиялар да бар. Мұндай қызметкерді одан әрі ынталандыру жолдарын табыңыз.
2 
кейс
Сіз фирмада менеджер болып жұмыс жасайсыз. Сіз білетіндей, еңбек ұжымында бұрыннан 
жұмыс жасайтын, қызметкерлер сенім білдіретін және кеңесін тыңдайтын бейресми 
көшбасшы бар. Сіз жақында фирманы басқару құрылымында өзгерістер жасауды жоспарлап 
отырсыз. Ал бейресми көшбасшы бұл өзгерістерге қарсы. Менеджер ретінде бейресми 
көшбасшымен өзара әрекеттесу стратегиясын ойластырыңыз.
3 кейс 
Сіз ірі банктің клиенттерге қызмет көрсету менеджері болып тағайындалдыңыз. Сіздің 
алдыңыздағы менеджер жұмыстан шығарылған. Себебі клиенттер атынан қызмет көрсетуге 
байланысты шағым түсті. Бөлімдегі қызметкерлердің тәртіптілігімен еңбек өнімділігі де 
төмендеген. Бірақ, мәселе не себеп болғанын ешкім білмейді. Сіз жағдайға ықпал ету 
мақсатында тағайындалғаныңызды түсінесіз. Ендігі сіздің әрекетіңіз?
4Кейс
Сіз ұялы байланыс компаниясының бөлім басшысысыз. Сіздің сату бөліміңізге осы айда 
жоспарды асыра орындағаны үшін бонустар уәде етілді. Жақында сіздің бастығыңыз 
компанияның қаражаты жоқ екенін және уәде етілген бонустарды төлей алмайтындығын 
мәлімдеді.Сіздің бағыныштыларыңыз қатты ренжіді,сату көрсеткіштері айтарлықтай 
төмендеді, ал ұжымда шиеленіс орнады.Кейбір қызметкерлер тіпті компанияның әрекеттеріне 
наразылықтарын білдіру үшін сізге жеке жүгінді.
Сіз бұл жағдайда не істер едіңіз?
5 кейс
Сіз IT –
индустриясында жұмыс жасайтын компанияның қызметкерісіз. Сонымен қатар, сіз 
өзіңізбен бірге жұмыс жасайтын қызметкерлер тобының бейресми көшбасшысы болып 
табыласыз. Сіздің жаныңыздағы әріптестерден ресми көшбасшының имиджіне қатысты 
күнделікті шағымдар келіп түседі. Себебі, компания тәртібі бойынша классикалық киім үлгісі 
бекітілген болса да, ресми көшбасшының сыртқы келбеті бұл тәртіпке мүлдем сәйкес 
келмейді.
Сұрақ: Сіз бейресми көшбасшы ретінде ресми көшбасшыға қатысты қандай іс –
әрекеттерді 
қолданатын едіңіз?
6 кейс 
Сіз кадрлар жөніндегі менеджерсіз. Сіздің компанияңызға сауда агенті болғысы келетін жас 
қабілетті әйел келді. Оның біліктілік деңгейі осы лауазымға ер үміткерлерге қарағанда 
әлдеқайда жоғары. Бірақ оны жұмысқа қабылдау сіздің бірқатар сауда агенттеріңіздің теріс 
реакциясын тудырады, олардың арасында әйелдер жоқ, сонымен қатар компанияның кейбір 
маңызды клиенттерін, негізінен әйелдер, таратуы мүмкін.
Сұрақтар.
Сіз бұл әйелді жұмысқа аласыз ба? Неліктен?
7 кейс 

Сіздің бөлімде мансаптық өсудің барлық сатыларынан өткен қызметкер бар. Қазіргі уақытта 
бөлім қызметінің ерекшеліктерін одан артық ешкім білмейді. Алайда, сіз біраз уақыттан кейін 
оның осында жұмыс істеуден жалықтыратынын түсінесіз. Сіз оған не ұсынасыз?
8 кейс
Жағдайды талқылау үшін сізге маман келді: оған басқа бөлімге ауысу ұсынылды, ол 
қызықтырады, болашағын көреді, бірақ ол еңбек нарығындағы жағдайдың қиын екенін 
түсінеді және оған тоқсанның ішінде оның орнын басу оңай мәселе емес. Сен не істейсің?
9 кейс 
Сіз жүргізген тренингтен кейін бағыныштылардың бірі курстық материалды практика жүзінде 
қолдана алмағаны белгілі болды. Оған бұл туралы айтудың жолын табыңыз.
10 кейс
Сіздің қарамағыңыздағы адам 
- 
жасы келген ханым, сондықтан ол тыныш және әдейі көп 
нәрсе жасауды жөн көреді, бұл сіздің ойыңызша, компания қызметінің ырғағына әрдайым 
сәйкес келе бермейді. Сіз бұл туралы оған қалай айтасыз?
11 кейс
Ольга Ф. бірнеше жылдан бері маркетинг бөлімінде жұмыс істейді. Соңғы кездері ол жұмысқа 
қанағаттанбаудың күшейіп бара жатқанын және одан да қиын жұмыс істеуге дайын екенін 
сезіне бастады. Ол жоғары лауазымға ие бола алатындығын түсініп, жоғарылау мүмкіндігін 
қарастыруды өтініп, басына бұрылды. Бастық оған жетекші маманның жұмысын үш айдағы 
міндеттерімен бірге орындауды ұсынды. Жалақы өзгеріссіз қалады, бірақ оған жұмыс 
нәтижесі үшін бонус беріледі. Үш айдан кейін оны көбейту туралы шешім қабылданады.
Сұрақ:Менеджердің ұсынысын бағалаңыз. Егер сіз Ольганың орнында болсаңыз, сіз қандай 
жағдайларды өзгертер едіңіз?
12 кейс
Сіз әйгілі темекі шығаратын ірі компанияның бас менеджерісіз. Компанияның бүкіл әлемде 
көптеген зауыттары бар. Ол сатылымның үлкен көлеміне жетті. ТМД елдерінің бірінде тағы
бір 
фабриканы ашу мүмкіндігі пайда болды, және де жаңа келісімшартқа қол қою –
бермеу 
шешімі сізге байланысты. Бір жағынан, бұл зауыттың құрылысы жаңа жұмыс орындарын 
ұсынады және сол арқылы осы аймақ үшін өзекті жұмыссыздық мәселесі шешіледі; екінші 
жағынан, бұл сіздің компанияңызға үлкен табыс әкеледі. Алайда, Сіз темекінің үлкен 
партияларын өндірумен және сатумен айналысып, темекі шегудің қатерлі ісік ауруына 
әкелетініне әлі сенімді емессіз. Жақында темекі шегу мен онкологиялық аурулар арасында 
тікелей байланыс орнатылған зерттеу туралы есеп сіздің қолыңызда болды.
Сұрақтар.
Сіздің шешіміңіз қандай болады? Сіз жаңа келісімшартқа қол қоясыз ба, жоқ па? Неліктен?
13 кейс
Жұмыстың мақсаты: "жұмбақ сатып алушы"зерттеу сауалнамасын әзірлеу бойынша 
практикалық дағдыларды алу.
Корпоративтік Тапсырыс беруші
Компанияда мультибрендті киім дүкендерінің желісі бар. Жыл сайын дүкен коллекцияларында 
1000-
ға жуық модель ұсынылады. Компанияның мақсатты аудиториясы
-
белсенді өмір салтын 
жүргізетін және өзекті, функционалдық, ыңғайлы және қолжетімді киім, аяқ киім және 
бейресми жағдайлар, үй, Спорт және демалыс үшін аксессуарларды пайдаланатын жас 
әйелдер мен 
Бизнес
-
кеңесшілердің Жұмыс сипаттамасы

1. "Жұмбақ сатып алушы"зерттеуінің сызбасын жасаңыз.
2. "Жұмбақ сатып алушы"зерттеуіне арналған сауалнаманы жасаңыз.
3. Мотивациялық саясатты, қызмет көрсету стандарттарын және т. б. қамтитын қызмет көрсету 
сапасын арттыру жөніндегі бағдарламаның бағыттарын әзірлеу.
14 
кейс
Кадрлар бөліміне жаңа қызметкер Ирина М. келді, бөлім бастығы оны әріптестерімен 
таныстырды, кеңсе бойынша экскурсияға алып барды, құжаттардың үлгілерін қай жерден 
алуға болатындығын көрсетіп, аптаға міндеттер қойды. Біраз уақыттан кейін қыз бөлімнің 
қызметкері Юлия Д.
-
ға көмек сұрады, ол оған барлық нюанстарын егжей
-
тегжейлі түсіндірді.
Бірнеше сағаттан кейін Ирина тағы да Джулияның оған егжей
-
тегжейлі айтқанын сұрады.
Бірақ, бұған қарамастан, Джулия оның айтқанының бәрін байсалды түрде қайталап, қажетті 
құжаттарды қайдан алуға болатындығын тағы
бір рет түсіндірді. Бірнеше күннен кейін бір 
нәрсені түсіндіру туралы өтініштер қайталанды, содан кейін Ирина Юлияны кез
-
келген 
маңызды емес мәселелер бойынша ашулана бастады. Бірде Джулия шыдай алмады және 
жаңа қызметкерге дөрекі сөйледі, ал Ирина менеджерге оның бейімделуіне көмектеспейтініне 
шағымданды.
Тапсырма. Мұндай жағдайда басшы не істеуі керек? Ирина оны үнемі сұрақтармен мазалай 
бастаған кезде Юлияға не істеу керек болды?
15 кейс
Бірнеше минуттан кейін сіздің қол астындағы жұмысшыныз келеді,
cіз оны кешігуіне байланысты сөйлесуге шақырдыныз. Ол кәсіпорында бір жылдан астам 
уақыт жұмыс істейді.Алғашында ол өте құмар болды, жұмысты тез және сапалы орындаған .
Бірақ соңғы уақытта
ол күн сайын дерлік кешігіп келеді. Жалпы, сіз бұған көз жұма аласыз, бірақ корпоративтік 
ережелер, орындау бар.
Бұл ең алдымен сізден талап етіледі. Бір
-
екі рет оған сөздік сөгіз жасалды,
еңбек келісім
-
шартында кешүгілер туралы көрсетілген, уақытында келуіңіз керек деп 
ескертіңіз. Жұмысшы түзетуге уәде берді, бірақ ештене өзгермеді. Бүгін 30 қараша, бірінше 
ескертуден 1 ай өтті, жұмысшы сылтауларды айта беріп кешігүді қоймайды. Бұл 
жағдайда не істеу мүмкін?
16кейс 
Экономиканы нарық арқылы ұйымдастыру
шаруашылық жүргізу қағидалары мен ерекше 
ынталандыруларды туындатады.
Мысалы, оларға: кәсіпкерлер, тұтынушылар тандауының еркіндігі, кез
-
келген бизнес 
сферасындағы жеке экономикалық мүдделердің болуы және т.б. жатады. Көптеген бұрынғы 
әкімшілік
-
әміршілдік мұндай ынталандырулар мен қағидаларға тыйым салынды. Неліктен? 
Түсіндіріңіз.
17 кейс
Зарина Ж. мен Ерлан Г.. көрші бөлімдерде жұмыс істегеніне қарамастан, олар сирек 
жолдардан өтті. Әдетте, бұл жалпы жиналыстар, жоспарлау кездесулері және корпоративтік 
мерекелер болды. Бірде, кезекті алқалы жиында олардың арасында бір кәсіби мәселе 
бойынша дау туындап, олар өз бөлімшелерінің қызметкерлері арасындағы жұмысты 
ұйымдастыруға қатысты болды. Көрші кеңселердің жұмысындағы кемшіліктер туралы 
пікірлерден бастап, олар жеке қорлауға бет бұрды, және олардың бастықтары сабырға 
шақырған кезде ғана олар қоғамдық жанжалдарды тоқтатты. Осыдан кейін олар бір
-
бірімен 

сөйлесуден аулақ болуға тырысты, жай ғана ортақ тіл таба алмадық деп түсіндірді. Уақыт өтті, 
мансап сатысындағы көлденең қозғалыс нәтижесінде Ерлан мен Зарина бір бөлімде болды.
Ерлан Зарина жұмыс істейтін бөлімге ауысқаннан кейін олардың ұнатпайтындығы айқын 
болды.
1)менеджер іс 
-
әрекеті?
2) кызметкерлер арасындағы кикілжінді калай шешуге болады
?
18 кейс
Арман К құрылыс
саласындағы фирмада қызмет жасағанына 5 жылдан астам уақыт өтті. Өз 
жұмысына адал әрі тыянақты . Уақытылы жұмысөа келіп, басшылықтан берілген барлық 
қызметтерді уақытылы орындайды . Бирак бөлім менеджері ретінде жанадан келген маманды 
койды. Арман К ойынша әділетсіз шешім .
1.
Арман К орнында болсаныз сіздің іс
-
әрекетіңіз? 
2.
Басщылық туралы пікіріңіз ?
19 кейс 
Іскери қарым
-
қатынас кезінде сіздің жобаңызды талқылау барысында сіздің 
бағыныштыларыңыз К. сіздің пікірлеріңізді қабылдамайды, «ашуланшақ», сенімді және дөрекі 
сөйлейді. 
Оның мінез
-
құлқы сіздің сенімділігіңізді төмендетеді, өйткені бөлімде барлығы 
жиналысқа қатысады. Сен не істейсің? Сіздің әрекеттеріңізді сипаттаңыз.
20 кейс
X коммерциялық компаниясы тиімділік пен пайда шегін төмендету мәселесіне тап болды. 
Шақырылған ұйым психологы мәселенің қайнар көзін әр деңгейдегі менеджерлердің 
жұмысын үйлестірудің болмауынан және қолайлы типтің тиімсіздігінен көрді қарым
-
қатынас 
кезінде өзара әрекеттесу. Атап айтқанда, ол әртүрлі деңгейдегі менеджерлер мен қарапайым 
қызметкерлердің коммуникативтік өзара әрекеттесуінде белгісіздік жағдайының өзіндік 
түрінің болуын
атап өтті. Психолог өзінің ойынша қазіргі сыни жағдайды жақсартуға мүмкіндік 
беретін бірқатар басқарушылық шешімдерді жүзеге асыруға кеңес берді.
1.
Егер сіз менеджер болсаныз негізгі іс 
-
әрекетіңіз ? 
21 кейс
Ірі технологиялық компания құлдырау алдында тұр,
өйткені технология саласындағы күшті 
құзыреттіліктер кезінде компанияның басшылары мен қызметкерлері клиентке бағдарланған 
емес және клиенттердің қажеттіліктерін естімейді. Осыған байланысты өндірілген жаңа 
өнімдер нарықта сұранысқа ие емес, ал қолданыстағы
клиенттер қызметке риза емес. 
Жағдайды түзету үшін не істеу керек?
22 кейс
Басшының орынбасарларының бірі, бұрын уәде етілген өсуді күтуге шаршап, клиенттердің бір 
бөлігі кеткен өз компаниясын ұйымдастырды. Басшылар бұл жағдайға тап болмас үшін қандай 
әрекеттер жасау керек? Қазір қандай әрекеттер жасау керек?
23 кейс 
Сізді дамыған филиалдық желісі бар қызметкерлер саны 1000 адамнан асатын ірі 
компанияға персонал жөніндегі директор лауазымына шақырды. 
Компания қызметінің негізгі бағыты
-
қызметтер. 
Персоналдың тұрақтамауы жылына 5
-
6% деңгейінде. 
Басқару (компания құрылымы) нақты белгіленген қызмет бағыттарымен тік байланыстар 
қағидаты бойынша құрылған. Артықшылығы
-
компанияның толық салықтық ашықтығы, яғни 
"ақ жалақы "компаниясында" деп айту әдеттегідей. Орташа жалақы салық салынғаннан кейін 
1000 долларды құрайды. 
Ұсынылған
жағдайда компания қарқынды өсу кезеңін бастан кешуде, яғни компанияға ай 
сайын әр түрлі позицияларға шамамен 10
-
15 адам қабылданады. 

Қазіргі
уақытта компанияда монетарлық емес ынталандырудың нақты жүйесі жоқ.
Тапсырма: 
Компания қызметкерлері үшін мотивацияның монетарлық емес жүйесін қалыптастыру 
принциптерін ұсыныңыз. 
Монетарлық емес мотивация пакетінің құрылымын ұсыныңыз. 
Сіз қандай қадамдар жасайсыз, жоспарланған бағдарламаны жүзеге асыру үшін қандай 
ресурстар қажет болады? 
Сіз ұсынған бағдарламада компания қызметкерлері үшін қандай жақсы және жаман жақтарын 
көресіз?
24кейс 
Маман сізге жағдайды талқылауға келді: оған басқа бөлімге ауысу ұсынылды, ол оған 
қызығушылық танытты, ол перспективаларды көреді, бірақ еңбек нарығындағы жағдай қиын 
екенін түсінеді және тоқсан ішінде оның орнын табу оңай емес. Сіз қалай әрекет етесіз?
25кейс 
Кейс (басқару дағдылары):
Шағын компанияның басшысы HR менеджерінен компания үшін өте маңызды серіктестің 
қызын жалдауды сұрады. Серіктестің қызы көптеген жылдар бойы еш жерде жұмыс істемеген 
және адамдардың арасында болғысы келді. Ол компанияда мансапқа ұмтылушылық 
танытпады. Негізгі
мақсат 
- 
қызға сұранысты сезіндіру болды. Кадрлар менеджері оған саптық 
бөлімдерге кандидат ұсынбады және қызды кадрлар бөлімінің маманы ретінде өз орнына 
қабылдады. Одан қарапайым функцияларды меңгеріп, оларды мүмкіндігінше орындауды 
сұрады. Нәтижесінде, оның бейімделу кезінде алған негізгі, жоғары сапалы дағдылары: кіріс 
құжаттарды қабылдау, есепшотты енгізу, корпоративті құжаттарды папкаларға салу. Бірнеше 
ай бойы барлығы қуанып, жұмыс ойдағыдай жүрді. Алты айдан кейін құжат айналымы 
бойынша жетекші маман лауазымы босатылды. Олар сырттан адам табуды немесе өз 
арасынан таңдауды шешіп жатқанда, директор кадр бөлімінің бастығына серіктестің жақында 
асырап алған қызын оның өтініші бойынша тәрбиелеу туралы ұсыныспен қоңырау шалды.
Бөлімде жетекші маман
лауазымына көбірек сәйкес келетін әйел қызметкерлер бар екенін 
біле отырып, HR менеджері бұл қызметті жаңа қызметкерге бере алмады, бірақ ол бас 
директорды серіктесінің алдында ыңғайсыз жағдайға қоя алмады.
Сұрақтар:
Мұндай жағдайда HR басшысы не істеуі керек деп ойлайсыз?
Бұл мәселені болдырмауға болар ма еді?
Егер бас директор бұл шешімді талап етсе және кадрлар бөлімінің бастығы осы бұйрықты 
орындауға мәжбүр болса, серіктестің қызын жоғарылату командаға қалай әсер етеді?