Коммерциялық емес акционерлік қоғам
«Ғ.Ж.ДӘУКЕЕВ атындағы АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ»
«Электр техникасының теориялық негіздері пәні»
№6 Зертханалық жұмыс
Тақырыбы: Біртекті шығынды желіні әртүрлі режимде зерттеу
Мамандығы: Электр энергетика
Орындаған:Шайтымақ Ахметжан Тобы: ЭЭck 21-2
Тексерген: Жонкешова К.
« » 2023 жыл
(бағасы) (қолы
Алматы 2023
Зертханалық жұмыс № 6 Біртекті шығынды желіні әртүрлі режимде зерттеу
Жұмыстың мақсаты: біртекті ұзын желілерді әртүрлі режимдерде зерттеу жолдарын қарастыру
1.1 Жұмысқа дайындық
ЭТН2 курсынан «Таратылған көрсеткіштері бар тізбектерде орнатылған режимдер» бөлімін қайталау.
Сұрақтарға жауап беріп және келесі тапсырмаларды орындау:
Желінің біріншілік көрсеткіштері деп қандай шамаларды атайды?
Қандай желілер біртекті деп атайды?
Z0 және Y0.есептеу үшін теңдеулерін жазыңыз.
Желінің екіншілік көрсеткіштері деп қандай шамаларды атайды?
ZТ толқындық кедергі және тарату коэффициентін есептеу теңдеулерін жазыңыз.
Біртекті желінің гиперболикалық функциялары бар теңдеулерін жазыңыз.
Біртекті желінің кіріс кедергісін қалай есептейді?
Біртекті желінің келісілген жүктемесі дегеніміз не?
Біртекті желінің басындағы Р1 активті қуатты, Р2 желінің соңында қуатты және ПӘК қалай есептеуге болады?
Берілген нұсқаға сәйкес, біртекті шығынды желінің Т-тәріздес орын басу сұлбасының R1, L1, C2, R2, ZТ көрсеткіштерін есептеу (6.1 кесте). Есептеу теңдеулері осы жұмыстың әдістемелік нұсқауында көрсетілген.
Біртекті ұзын желіндегі әртүрлі кезеңдерді зерттеу үшін EWB қосымшасында желі симметриялық төртұштық сияқты қарастырылады, симметриялық Т-тәріздес сұлбасы жинастырылған.
6.1 кесте – Нұсқа бойынша көрсеткіштер
Нұсқа №
|
U1, кВ
|
l, км
|
|k1|
|
|k2|
|
R0, Ом/км
|
L0·10-3 Гн/км
|
G0·10-6 См/км
|
C0·10-9 Ф/км
|
RЖ, Ом
|
1
|
400
|
700
|
1,043
|
0,927
|
0,07
|
1,0
|
0,2
|
9,0
|
450
|
2
|
500
|
800
|
1,056
|
0,899
|
0,09
|
1,2
|
0,08
|
8,3
|
400
|
3
|
110
|
1000
|
1,11
|
0,815
|
0,1
|
1,3
|
0,3
|
9,5
|
500
|
4
|
220
|
900
|
1,089
|
0,845
|
0,08
|
1,4
|
0,06
|
8,8
|
470
|
EWB қосымшасында жұмыстың орындалу реті
Сұлба бойынша электр тізбегін жинау (6.1 сурет)
Нұсқаға сәйкес генераторға желінің басындағы U1 кернеудің әсерлік мәнін, жиілігін f = 50 Гц және біртекті шығынды желінің Т-тәріздес орын басу сұлбасының R1, L1, C2, R2, көрсеткіштерін есептелінген мәндерін орнату қажет.
Біртекті желінің келісілген жүктеме режимін зерттеу. Rж = ZТ жіктеме кедергісінің мәнін беру.
Желінің соңындағы кернеудің әсерлік мәнін U2, желінің басындағы I1
токты және соңындағы I2 токтардың әсерлік мәндерін өлшеу. Желінің соңындағы
кернеудің бастапқы фазасын
, желінің басындағы
U
2
және соңындағы
I
I
1 2
токтардың фазаларын өлшеу. Осы режимдегі өлшеу нәтижесін 6.2-кестеге енгізу.
сурет – Зерттелінетін тізбек сұлбасы
Біртекті желінің ерікті жүктеме режимін зерттеу. Нұсқаға сәйкес Rж
жүктеме кедергісінің мәнін орнату.
Желінің соңындағы кернеудің әсерлік мәнін U2, желінің басындағы I1
токты және соңындағы I2 токтардың әсерлік мәндерін өлшеу. Желінің соңындағы
кернеудің , желінің басындағы және соңындағы токтардың бастапқы
U2 I1 I2
фазаларын өлшеу. Осы режимдегі өлшеу нәтижесін 6.2-кестеге енгізу.
Біртекті желінің бос жүріс режимін зерттеу. Rж жүктеме кедергісін ажыратыңыз, желінің шығыс қысқыштарын ашық қалтырыңыз.
Желінің соңындағы кернеудің әсерлік мәнін U2, желінің басындағы I1
токтың мәндерін өлшеу. Желінің соңындағы ток I2 = 0. Желінің соңындағы
кернеудің
және желінің басындағы токтың
U
2
бастапқы өлшеу. Осы
I
1
режимдегі өлшеу нәтижесін 6.2-кестеге енгізу.
Біртекті желінің қысқа тұйықталу режимін зерттеу. Rж жүктеме кедергісін ажыратыңыз, желінің шығыс қысқыштарын жабық қалтырыңыз.
Желінің басындағы I1 токтың және желінің I2 соңындағы токтың әсерлік мәндерін өлшеу. Желінің соңындағы кернеу U2 = 0. Желінің басындағы
I
және соңындағы
1
токтардың бастапқы фазаларын өлшеу. Осы режимдегі
I
2
өлшеу нәтижесін 6.2-кестеге енгізу.
Жұмыстың нәтижесін өңдеу және безендіру
U
Қарастырылған режимдер үшін желінің соңындағы кернеудің ,
2
желінің басындағы
және соңындағы
I
1
токтардың бастапқы фазаларын
I
2
есептеу. Есептеу нәтижелерін 6.2-кестеге сәйкес жолдарға жазыңыз.
6.3-кестеге барлық режимдер үшін зерттелінген және есептелінген 𝑈̇1
және 𝑈 ̇2 кернеулермен, 𝐼 1 және 𝐼 2 токтардың кешенді әсерлік мәндерін жазыңыз.
Тәжірибелік мәндерге сүйене отырып барлық зерттелінген режимдер үшін желінің кіріс кедергісін Z1кір, Р1, Р2 активті қуаттарын және ПӘК-ін есептеңіз. Нәтижесін 6.3-кестеге жазыңыз.
Алынған нәтижелерді талдаңыз. Атқарылған жұмыс бойынша қорытынды жасаңыз.
Ерікті жүктеме
U2
I 1
I2
Келісілген жүктеме кезінде
U2
I 1
I 2
Теориялық есептеулер
6.2 Тәжірибелік мәліметтерге негізделген өлшеулер мен есептеулердің нәтижесі
Желінің жұмыс режимдері
|
U1,
кВ
|
U2,
кВ
|
Т2 – Т1,
мс
|
,
U2
град
|
I1,
мA
|
Т2 – Т1,
мс
|
,
I1
град
|
I2,
мA
|
Т2 – Т1,
мс
|
,
I2
град
|
Келісілген жүктеме
Rж = ZТ
|
110
|
89,01
|
0
|
0
|
294,7
|
0
|
0
|
237,8
|
3,55
|
-63.9
|
Ерікті жүктеме
Rн =500, Ом
|
110
|
107,7
|
0
|
0
|
330,6
|
0
|
0
|
215,5
|
3,3
|
-59.4
|
Бос жүріс
|
110
|
225,5
|
0
|
0
|
558,4
|
0
|
0
|
0
|
–
|
–
|
Қысқа
тұйықталу
|
110
|
0
|
–
|
–
|
155,5
|
0
|
0
|
318,8
|
4,7
|
-84.6
|
6.3 кесте – Тәжірибеде алынған мәліметтер негізінде есептеу нәтижелері
Желінің жұмыс режимдері
|
U1 , В
|
I1 , А
|
Z1вх, Ом
|
P1,
Вт
|
U2 , В
|
I2 , А
|
P2,
Вт
|
КПД
, %
|
Келісілген жүктеме
Rж = ZТ
|
110
|
0.294
|
374
|
32,3
|
89,01
|
0.237
|
9.15
|
0.28
|
Ерікті жүктеме
Rн =500 , Ом
|
110
|
0.33
|
333
|
36.3
|
107.7
|
0.215
|
11.78
|
0.32
|
Бос жүріс Rж = ∞
|
110
|
0.558
|
197.1
|
61.38
|
225.5
|
0
|
0
|
0
|
Қысқа тұйықталу
Rж = 0
|
110
|
0.155
|
709.6
|
17.05
|
0
|
0.318
|
0
|
0
|
Бақылау сұрақтары:
1. Желінің біріншілік көрсеткіштері деп қандай шамаларды атайды?
𝑅0, 𝐿0, 𝐺0, 𝐶0 – біртекті желінің біріншілік параметрлері;
2. Қандай желілер біртекті деп атайды?
Желіні бойлай токтың және кернеудің өзгеруін есептеу үшін желінің әрбір қандай да болған кішкентай элементтің кедергісі және индуктивтігі, ал сымдар арасында - өткізштік және сыйымдылығы бар, яғни желіні параметрлері таратылған тізбек деп қарау керек. Мұндай желі ұзын желі деп аталады. Кедергі, индуктивтік, өткізгіштік және сыйымдылық желінің ұзындығы бойынша біркелкі таратылған деп есептейміз. Мұндай желіні біртекті деп атайды.
3. Z0 және Y0.есептеу үшін теңдеулерін жазыңыз
4. Желінің екіншілік көрсеткіштері деп қандай шамаларды атайды?
Толқынды кедергі Zm және тарату коэффициент γ біртекті желінің екіншілік параметрлері деп аталады.
5. ZТ толқындық кедергі және тарату коэффициентін есептеу теңдеулерін жазыңыз.
Біртекті желінің ZТ толқындық кедергісін және тарату коэффициентін төмендегідей формуламен есептейді
және
7. Біртекті желінің кіріс кедергісін қалай есептейді?
Желінің Zкір кіріс кедергісі ретінде желінің басындағы ережені есептеу кезінде желінің оның аяғында жүктемемен бірге екіұштықтың кедергісімен алмастыруыды ұғады, яғни
Қорытынды. Зертханалық жұмыста біртекті шығынды желіні әртүрлі режимде қарастырдық. Олар қысқа тұйықталу, бос жүріс, еркін және келісілген жүктеме режимдері, осыған сәйкес эксперименталды сұлба құрап, есептерін теориялық түрде шығардық. Зертханалық жұмыс жақсы игерілді.
Достарыңызбен бөлісу: |