кейбір түрін ғана атап өте алады.
2.Икемделген - басшы педагогтың кейбір істеріндегі мәнді сәттерді ғана
анықтауға қабілеті жетеді, соны ұжымға икемдеп, таратуға тырысады.
3 Оқшауланган улгі - басшы мұнда педагогикалык қызметтің кейбір
аспектілерін ғана ҥлгі етіп алуға қабілетті, оны педагогтармен оқу – тәрбие
процесінің бір бөлігінде ғана пайдалана алады.
4.Жүйеленген үлгі бойынша менеджер білім берудін актуалды мәселелері
Төңерегінде оқу-тәрбие жұмысын жүйелі үлгі бойынша атқаруга, оны дамытуга
қабілеттілігі жетеді
З.Экстраполяциялық - мұнда басшы әлеуметтік прогрестің даму бағытын
болжай отырып, педагогикалык ұжым алдына білім берудің перспективалык
моделін ұсынады.
Педагогикалық жүйенің тиімдІлігін арттыруда менеджердің рөлі
Білім беру мекемесінің басшылық қызметін, құрылымын айкындауда білім,
беру менеджерінің жеке субъскті ретіндсгі рөлі, оның жеке кабілеттілік
сипаттамалары сөз жоқ, маңызды мәнге ие. Оған дәлел ретінде мына төмендегі
оның жеке басына байланысты тұлғалык қабілеттсрін айтсақ та жеткілікті.
- жоғарғы оқу орнын, кәсіптік білім беру мекемесін, фа -культет, кафедра, оку тобын сол салада арнайы білімі бар ма -маннның басқаруы
- жаңа жағдайларға байланысты басқару тәжірибесі мен ұжыммен тіл таба білу кабілеттілігі:-әрбір құрылым жүйесіндегі басшылардың
жеке компоненттерін қалыптастыру;- кәсіби білім мекемесі басшысының сол
салада жетекшімаман болуы; -педагогикалык және окушылар ұжымының баскару
ерекшелігін білу:басшының педагогикалық творчество мен инновацияға
көзкарасы;басшының құрылымды басқарудағы иерархиялык дең-гейі:
Менеджер кызметінде жетістіктері жету мүмкіндіктерін тежейтін
факторлар да жиі кездеседі, олардың катарында: -көп жағдайда өзін баскара
алмауы.Өз уакытынтиімді пайдалана алмайды, күш куатын мардымсыз
нәрселергежұмсайды, бойындағы стресс жағдайларды жеңе алмайды,
карамағындағылармен жиі кикілжіңге келеді, кейде тіпті кьіз -балыққа салынады.
-жеке құндылықтарын жайып жіберу. Өзінің жеке касиеттері мен іжтің максатын дҧрыс түсінбеу.
- жеке максаттарын жете түсінбеу. Өз жеке басының ісіне, максатына деген түсінігінің жоқтығы. –
Өін- өзі дамытуды тоқтату. Жаңа өмірге,жұмыс жағдайына, түрлі өзгерістерге құлқының
жоқтығы, бейімде- луге әрскеттенбеуі.келесі мәселеге тірелу сәттерінде дҧрыс шешім қабылдай
алмауы. Күрделі жағдаяттарда дұрыс шешім қабылдауға стратегиялық мүмкіндігінің
төмендігі, педагогикалық та, басшылык жасау да қабілетінің жетіспеуі.
-творчестволык мҥмкіндігінің жетімсіздігі. Жаңа идеяларды іске асырудагы
қабілетінің жетпеуі.Оны өздігіненжҥзеге асыра алмауы.
-адамдармен тілтабысуы қиын .Өзін қоршаған адамдарга әсерете алмайды,ол
олардың шешімдеріне мән бергісі келмейді.Баскару жұмысының ерекшеліктсрін жеткілікті дәре жеде ұғынбауы. Ескі авторитарлық, өктемшіл әдіспен басқару шырмауынан шыға алмайтын,
карамағындағыларды жаңа жағдайда жұмыс істеуге жұмылдыруға қабілетсіздігі.
- Басшылык дағдысының жетімсіздігі.Қарамагындағылардың кызметі мен іс-әрекетін баскаруда
практикалык дағды мен икемділіктің жетіспеуі.
- Үйретуге қабілетсіздігі.Қарамағындағыларды тиісті талап тұрғысында үйретуге, көмек беруге кұқықсыздығы, я кабілетінің жоқтығы.
- ұжымды қалыптастыру кабілетінің төмендігі. Оқу топтары мен педагогикалық ұжымды тиімді басқару мен да мытуға дәрменсіздігі.
- педагогикалык және әкімшілік басқару кабілетінің жоқтығы.Білім беруді
ұйымдастыру менеджерінің басқару,оқыту мен тәрбиелеу ісінен мүлдем
бейхабар,кездейсоқ тағайындалған қызметкер.
1 Педагогикалық менеджмент баскару заңдарына негізделеді, сондай-ақ
психология және педагогика ғылымдары заңдылықтарына да арқа сүйейді, яғни
ғылыми негіздемесі бар
2.Білім беру ісінің менеджері қызметін тиімді ұйымдастыру - оның жеке
мінездері мен педагогикалық шеберлігімен, басқару қабілеттілігімен де
сипатталады.
З.Ғылыми негізде басқару, психологиялық және жеке адамгершілік касиеттер
білім беру менеджеріне оны оқу тәрбие жұмысына колдануға,көшіруге толық
мүмкіндік береді. Бұл педагогикалык менеджменттің әрі ғылым, әрі өнер екен дігін
дәлелдейді.
-Кәсіптік мектеп менеджері,өз карамағындағыларымен кикілжіңсіз. әрі тиімді істсй алуы үшін оның кажетті білім коры болуы керек.
-Кәсіптік мектеп менеджері жоғары білікті педагог болуы қажет
-Басқару теориясын менгермей-ақ,менеджер қызметіне жаксы басшы болса жеткілікті.
№6.ДӘРІС.
ТАҚЫРЫБЫ: НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ
ДАМУ СТРАТЕГИЯСЫ.
ДӘРІСТІҢ ЖОСПАРЫ:
1.Білім беру мекемелері қызметінің басымдық бағыттарын таңдау.
2. .Білім беру мекемелерінің стратегиалық даму жоспарын жасау.
Педагогикалық ұжымның жұмысы мен жан-жақты танысу үшін: ,
- нақты педагогикалық міндеттерді шешу мақсатында кейбір мәселелерді
ерең зерттеу;
- жекелеген мұғалімдер мен оқытушылардың іс- тәжірибелерін терең үйрену.
-Бір топта жұмыс істейтін оқытушылар мен шеберлердің іс-тәжірибесіне
талдау жасау үшін жүргізілген тексеру жұмыстарына қатысу.
1.Әкімшілік тарапынан болатын бақылаулар мұндай арнаулы тексерулер жоғарғы орындардан келген бұйрықтарға, нұсқауларға байланысты жүргізіледі. Максаты-пән бойынша оқушылардың білім сапасын тексеру, мұғалімнің жұмысындағы ғылыми және әдістемелік сипаттағы істердің дұрыс бағытта жургізілу дәрежесін анықтау
..... Мұғалімнің біліктілігін анықтау үшін жүргізілетін бақылаулар оқыту мен
тәрбиелеудің соңғы ғылыми жаңалықтары туралы мұғалімнің не білетіндіігін
анықтау мақсатында жүргізілетін сауалнамалар мен сұраныстар. Бұл жұмыс түрі
мектеп ішінде немесе білім бөлімдері, біліктілікті арттыру институттары тарапынан да жүргізілуі мүмкін.Ондағы жұмыс түрлері: мұғалімнің сабақтарына қатысу. баяндамаларын
тындау, шығармашылық есептерін тыңдау, педагогикалык оқуларға дайындаған
материалдарын талдау, ғылыми жұмыс жобаларымен танысу бұрынғы жасаған
еңбектерімен танысу т.б
Мұғалімнің кәсіби шеберлігінің деңгейін тексеру. Аталған тексеру мұғалімнің
жұмысына баға беруді көздейді. Мұғалімнің күнделікті іс-әрекеті бала, әріптестері
ата-аналар мен жұртшылықтың алдында өтіп жатады. Ұстаздың шығармашылың
есебі жүріп жаткан кезде олардың пікірлері есепке алынып, мұғалімнің еңбегіне
жан-жакты баға берілуі тиіс.Осы баға ұстаздың кәсіби қалыптасуының бағасы
болып табылады.
2. Өзара бакылаулар
Мұғалімнің өсу деңгейі оның теориялык, іскерлік дайындығымен өлшенеді.
Оны есепке алу үшін әдіскерлер. мектеп басшыларының орынбасарлары,
әріптестері бакылау жасап, зерттейді. Арнаулы дәптер бастап. мұғалімнің жұмыс
барысындағы жетістіктерін. кемшіліктерін, дамуын, шығармашылық касиеттерін
тіркеп, осы жолда жеткен жетістіктеріне қорытынды жасап, оны мұғалімнің өзіне
хабарлап отырады. Мектеп басшылары тарапынан болатын осындай ұсыныстардың
жүйелі негізді болуы мұғалімнің іс-әрекетінің сапалы болуына әсерін тигізеді.
3. Ұстаздың өзін-өзі бакылауы
Мұғалімнің өзін-өзі бақылауының мазмұны өз шеберлігін ұштауға бағытталады.
Мұнда әрқашан өзіне сын көзбен қарай білу, өзін-өзі тексеру, сынау, өзгемен
салыстыра білу, біреудің өзіңде жоқ касиетін қабылдай алу. т.б. сияқты моральдық-этикалық
касиеттер басым болуы кажет. Бұл-психологиялық жағынан алып қарағанда, бақылаудың ең қиын түрі.Ұстаздың өзін-өзі бақылауының жолдары:
-теориялық дайыңдық дәрежесі. Өз пәні бойынша жеткіліікті білім дәрежесі
бола тұра, осы ілімге қосылган жетістіктерді. оның қолданылуы аясын жете білуі
керек.
-оқу-әдістемелік әдебиеттерді оқып, талдап, өз жұмысыңда басшылыққа ала
білуі әдісін жетілдіру. Өз жұмысында әдіс-тәсілдерді қолдана отырып, кажеттісін
сұрыптап ала білу және окыту. тәрбиелеу жұмысында өз жолын тауып, зерттеу,
шығармашылықпен жұмыс жасау.
№7.ДӘРІС.
ТАҚЫРЫБЫ:ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МЕНЕДЖМЕНТТЕ БІЛІМ БЕРУ САПАСЫН
БАСКАРУ.
ДӘРІСТІҢ ЖОСПАРЫ:
1. БІЛІМ САПАСЫН БАҒАЛАУДЫҢ ҰЛТТЫҚ ЖҮЙЕСІ.
2. САПА МЕНЕДЖМЕНТІ ЖҮЙЕСІ.
БІЛІМ САПАСЫ- білім түрлерінің (заңдар, теориялар, қолданбалы,
әдіснамалық, бағалау білімдері) білім мазмұны элементтерімен және меңгеру
деңгейлерінің арақатынасы.
Әрбір-білім оны қолдану тәсілімен потенциалды түрде байланысқандықтан ол
шығармашылық процеске қатсып қандай да бір маңызға ие болғандықтан мұндай
арақатынасты белгілеу қажет.
Білім сапасы адамның білімді меңгеруімен тҥрлі іс-әрекетте қолданудың көп жақты
талдауы нәтижесінде айқындалады және толықтық, тереңдік, жҥйелілік,
шапшандық, икемділік, нақтылық, түйіндеу сипатына ие болады.
Сол сияқты ол түйінделу және өрістелу, сапалылық және беріктігімен сипатталады.
Білімнің барлық сапасы ӛзара байланысты және өзінше дербес, себебі бірін-бірі
алмастырмайды.
БІЛІМ САПАСЫН БАҒАЛАУДЫҢ ҰЛТТЫҚ ЖҮЙЕСІ (БСБҰЖ)-білім
сапасының білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарына, жеке тұлғаның,
қоғам мен мемлекет сұранысына сәйкестігін анықтау тәсілдерінің, түрлерінің,
рәсімдері мен институционалдық құрылымдарының жиынтығы.
Мақсаты-отандық білім жүйесімен Қазақстан Республикасы мамандарының бәсекеге
қабілеттілігін қамтамасыз ететін халықаралық білім кеңістігі мен еңбек нарығында
білім сапасына қол жеткізу.
Негізгі міндеттері:
-барлық деңгейдегі білім сапасын институционалды бағалау;
-барлық білім деңгейінде оқушылардың оқу жетістігін сыртқы бағалау;
-мұғалімдер мен оқушылардың қызметін бағалау; оқыту және үйрету процесін жетілдіру;
-білім беру ұйымдарының білім беру қызметінің сапасын жүйелі және салыстырмалы
зерделеу, білім жүйесінің тұрақты дамуын қолдау;
-мемлекет азаматтарының сапалы білім алуға деген конституциялық құқығын қамтамасыз
етуге қажетті білім беру жүйесінің жағдайы туралы объективті ақпарат алу;
-айқындыққа қол жеткізу үшін қоғамды ақпараттандыру;
-үздіксіз білім беру жүйесінің сатылары арасында бағалау нәтижелерінің сабақтастығын
қамтамасыз ету;
-ұлттық мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарттарын халықаралық стандарттармен
салыстыру үшін халықаралық зерттеу аясында, оқушылардың оқу жетістіктеріне салыстырмалы
мониторинг жасау.
Принциптері:
Объективтік, кәсібилік, жариялылық, айқындық, әділеттілік, кезеңдік, сабақтастық, есеп
берушілік, дамудың үздіксіздігі.
Рәсімдері:
Білім беру қызметін лицензиялау, мамандарды даярлау сапасын мемлекеттік аралық бақылау
(МАБ), мемлекеттік аттестаттау, мемлекеттік аккредитациялау және оқушыларды
мемлекеттік қорытынды аттестаттау. БСБҰЖ аттестаттау, аккредитациялау және сыртқы
бағалаумен білім сапасын тікелей мониторингтік зерттеу арқылы рәсімделеді:
-оқушылардың оқу жетістігі мен олардың тұлғалық сапасынын даму деңгейі;
-сыныптың, топтардың, пән секцияларының, бөлімшелердің, факультеттің, жеке
мамандықтың оқу жетістіктері; ауданның, қаланың, аумақтың білім беру ұйымының және
тұтастай білім беру жүйесін;
-білім беру ұйымының қызметі, сондай-ақ білім беру ұйымдары өткізетін, оқушылардың
білім жетістігін ішкі бағалау (өзін-өзі бағалау).
Оқушылардың оқу жетістігін сыртқы бағалау тестілеудің стандарттық рәсімдері негізінде
жүргізіледі. Барлық деңгейдегі білім сапасын бағалау мен мониторингін енгізу және оны
жүзеге асыру, оларды жүйелі түрде жетілдіру және халықаралық тәжірибеге сәйкес келтіру,
сондай-ақ аумақтық және мемлекеттік деңгейде білім беру ұйымдарының рейтингін анықтау
БСБҰЖ шеңберінде жүзеге асырылады.
САПА МЕНЕДЖМЕНТІ ЖҮЙЕСІ7
(СМЖ) – көрсетілетін білім беру қызметінің сапасына қолданылатын білім беру ұйымына
басшылық пен басқару үшін менеджмент жүйесі.
СМЖ өзара іс-әрекет ететін процестер мен рәсімдер, білікті оқытушылар құрамы,
ұйымдастырылған және технологиялық іс шаралар, жоспарлар, құжаттар және т.б.
біріктіретін білім беру ұйымдарының сапалы менеджмент жүйесін білдіреді.
СМЖ өзіне бірнеше арнайы құралдарды, атап айтқанда, білім беру процесіне үнемі
мониторинг (модульді –рейтингілік жүйе), тәуелсіз қорытынды бақылау және студенттердің
білімін бағалау, ППК мен қызметкерлердің сапалы еңбегін тиімді ынталандыру, сыртқы
және ішкі қажеттіліктерін қанағаттандыруға талдауды қосады.
Білім беру ұйымдарының СМЖ, әдеттегідей, ISO 9001:2000 халықаралық стандарт
талаптарына сәйкес сертификаттаудан өтеді.
Мұғалімнің жұмыстарын бақылау-тексерудің құрылымы
Мұғалім өзінін кәсіби шеберлігін қалыптастырудың бірнеше кезендерінен
өтіп, тәжірбесін көпшілікке ұсынар уакытында әрине сол ұстаздың озат
педагогикалық тәжірибесін зерттеу. жинактау және тарату кезеңі басталады.
№8.ДӘРІС.
ТАҚЫРЫБЫ:Педагогикалық кадрларды аттестациалау.
ДӘРІСТІҢ ЖОСПАРЫ:
1.Кәсіптік мектеп жұмысын үйлестіру.
2 Кәсіптік мектеп жұмысын бақылау
Озат педагогикалық тәжірибені жинақтаудың үлгісі
1. Тәжірибенің аты, авторын, (авторлар тобы)көрсету. Тәжірибенің
мінездемесі. қолдану аясы.баскарушылық, әдістемелік немесе оқу-тәрбиелік мәні.
2. Тәжірибенің күн талабына сай екенін оку-тәрбие үдерісінің сапасын
арттырудағы онын тәжі-рибелік мәнін дәлелдеу
Бұл дәлелдеме екі негізгі кезқарастан туындауы керек:
-бұл тәжірибе Президенттің, Парламенттің және Үкіметтің мектеп алдына
қойып отырған мақсаттарын шешуге қай дәрежеде әсер етеді:
-педагогикалық іс-тәжірибелерді дамытудағы бұл еңбектің көмегі.
3. Тәжірибенің ілімдік негізгі (тәжірибенің ғылыминегізділігін
дәлелдейтін қазіргі ілімдік идеялар мен қағидалар)
Педагогикалық кадрларды аттестациалау.
1. Директор жанындағы кеңесті ұйымдастыру.
2. Оқушыларға бірыңғай педагогикалык талап коюда өндірістік оқыту
шеберлері мен әдістемелік кеңес өткізіп нұсқаулар беру.
Министрлік тексеру БАИ Мектеп ұжымы Мектеп басшысы Педагоги-калық кеңес Тексеру-
Бақылаулар Әдістемелік бірлестік Байқау, бағалау Тексеру Сабаққа қатысу Пікір алысу Ұстаз
туралы пікір Есеп беру Кәсіби қалыптасу Ғылымға барар жол
3. Оқушыларга бірыңгай педагогикалық талап коюда окытушылармен
әдістемелік кеңес өткізу.
4 Өндірістік оқыту мен практикаға байланысты басшылардың шешімі мен
олардың орындалуын қадағалау.
5. Теориялық окытудың барысы және оны жаксарту туралы шешімдер
кабылдау және олардың орындалуын қа дағалау.
6 Кәсіптік мектеп окушыларымен жургізілген тәрбие жұмысы туралы
директор атына түскен хабарламалар негізінде шешім шығарып, оның
орындалуын бакылау.
7 Оқушылардың шаруашылык және материалдық турмыстық жағдайлары
туралы директор атына түскен мәлі меттер бойынша іс-шаралар белгілеп, оның
жүзеге асуын кадағалау.
8 Әкімшілік-шаруашылык жұмыстар бойынша кемшіліктерді болдырмауға
арналган шеш імдер шыгарып, оның орындалуын бақылауға алу.
2.Кәсіптік мектеп жұмысын бақылау.
1. Теориялық оқытуды есепке алатын журналды тексеріп, оның нәтижелерін талдау.
2.Өндірістік оқытуды есепке алатын журналды тексеріп, онын нәтижелерін
талдау.
3. Окытушылардын сабак жоспарларын тексеріп, оның қорытындысын карау.
4.Өндірістік оқыту шеберінің сабақ жоспарын тексеріп, оның қорытындысын
қарау. 5.Теориялық оқыту сабақтарына қатысуға дайындық жасау.
6 Оқу процессін бақылау максатында сабақтарға катысып, оның нәтижелерін
талдау.
7 Өндірістік практика өткізілетін объектіні тексеруге дайындық жасау.
8 Өндірістік практика өткізілетін обьектінің тексеру корытындысын талдау.
9 Асхана жұмысын тексеру.
10 Оқушылардың тамақтануын жаксарту мәселесі туралы жарлықтар беру.
11 Кәсіптік мектеп шеберханаларындағы еңбек кауіпсіздігі жағдайын тексеріп,
оның нәтижелерін талдау.
12 Жатақханада болып, ондагы оқушылардың тұрмыстық жағдайлары мен тәрбие
жумысының барысын байқау.
13 Директор жанындағы кеңеске материалдар дайындау.
14 Апталык жұмыс жоспарының орындалу қорытындысы туралы директор
анындағы кеңес өткізу
15 Кәсіптік мектеп корытынды линейкасын өткізуге дайындық жасау.
16 Апта қорытындысы бойынша оқушылардың оқу процесі мен сабаққа
катысуы, сабақтан тыс іс-шаралар туралы мәселелерді қарау, талдау,
жұмыстары.Кәсіптік мектеп жұмысын талдау.
1.Кәсіптік мектептің өткен аптадағы жұмысына талдау жасау. Атқарылмаган және
толық орындалмаған тапсырмаларды аныктау.
2.Келіп түскен корреспенденциялар, нормативті және -әдістемелік кұжаттармен танысу.
3.Теориялық оқыту барысындағы кемшіліктерді анык -тау, себебін білу және оны болдырмау шараларын іске асыру.
4.Өндірістік оқыту жағдайына талдау жасау, кемшіліктерді анықтап, себебін білу
және оны жою шараларын жасау.
5.Оқушылардың сабақтан тыс уакыттарын өткізуі және тәрбие жұмысына
талдау жүргізу.
6.Кәсіптік-мектеп-бойынша-барлык,баскаруфункцияларыныңісшаралардыжҥзеге асыру тиімділігіне талдау
жасау.
№9.ДӘРІС.
ТАҚЫРЫБЫ: Педагогикалык менеджментті ақпараттық қамтамасыз ету.
ДӘРІСТІҢ ЖОСПАРЫ:
Білім беру бірыңғай ақпараттық кеңістігі-Қазақстан Республикасында білім жүйесін басқару органдарының білім беруді
тиімді басқаруын қамтамасыз ететін, дер кезінде толық, шынайы салыстыруға
болатын ақпаратпен қамтамасыз ету мақсатында құрылған және жұмыс істейтін
компьютерлік техниканы қолдануға негізделген программалы-телекоммуникациялық орта.
Білім саласында уәкілдік ететін органдар, жергілікті атқару органдары, білім беру
ұйымдары өз қызметін атқару барысында алынған білім беру мониторингі
мәліметтері және соның ішінде басқа да ведомостволық статистикалық бақылау
мәліметтері кіреді.
Білім беру процесінің барысы мен нәтижесі, сонымен қатар оқудан тыс шаралар
туралы барлық қатысушыларға мәлімет беру, оқу процесі және оқу мекемесін
басқаруда ақпараттық қолдау көрсету, ұстаздарды, ата-аналарды, оқу мекемелерінің
әкімшілігін және жұртшылықты ақпаратпен қамтамасыз етуге бағытталған.
Компьютерлік желі-ақпарат алмасуға және ақпараттық қорды бірлесе пайдалануды
қамтамасыз ететін компьютерлердің өзара біріккен тобы.
Жергілікті компьютерлік желі-бір жерде немесе бір кәсіпорын шеңберінде
орналасқан компьютерлерді біріктіретін, пайдаланушылардың шектелген тобына
арналған компьютер желісі.
Желілік құралдар-білім беретін электронды басылым және қорларды құруда
телекоммуникациялық технологияларды қолдану мүмкіншіліктерін қамтамасыз
ететін,білім беру қызметінде телекоммуникациялық компоненттерді қолдауға
арналған ақпараттандыру құралы.
Байланыс желісі-белгілі бір желінің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін орталықтар
және байланыс тораптары, мамандандырылған арнақұрушы аппаратура, сымды-радио-,
оптикалық және басқа байланыс арналарының жиынтығы.
Коммуникация арнасы-ақпараттың дереккөздері мен оны өзара байланыстыратын
ақпараттық жүйенің бір бөлігі.
Интернет-адрестеудің бірыңғай жүйесін қолдайтын ірі және шағын компьютерлік
желілердің дүниежүзілік бірлестігі.
Интранет-ақпарат жіберуге Интернеттің хаттамаларын, құралдарын, бағдарламамен
қамтамасыз етілуін пайдаланатын жергілікті компьютер желісі;
Он-лайн (On-Line) жұмыс тәртібі-ақпаратты сұрау, іздеу, өңдеу, алу және қарап
шығу уақытында компьютерлік желіге тікелей қосылуды білдіретін жұмыс тәртібі;
Оф-лайн (Off-Line) жұмыс тәртібі-компьютерлік желіге ақпаратты сұрау немесе
сұрау бойынша ақпарат алу кезінде ғана қосуды ойластыратын жұмыс тәртібі. Сауал
дайындау және ақпаратты өңдеу желіден ажырату тәртібінде іске асады.
Бейнеконференция-бейнетехнологияны негізгі байланыс технологиясы ретінде
пайдаланып әр жерде тұратын адамдар арасындағы сұхбат немесе әдістемелік
мәжіліс құру, кездесу. Бұл кезде екі бағытты дыбыс және бір немесе екі бағытты
бейнекөрініс пайдаланады.
Білім беруді ақпараттандыру проблемалары-1) ҧстаздардың ЖАТ-ы енгізуге
қарсылығы сынып-сабақ жүйесімен сипатталатын топтасып оқыту және дербес
компьютерлер пайдаланатын жекешелеп оқыту түрі арасындағы қайшылықтардан
туындайды;
2) «хакерлік» феномененің пайда болуымен байланысты кейбір адамдар тобының
компьютер экранындағы виртуалды ақиқатқа енуі, олармен белсенді бірлесіп әрекет
етуі, бірақ ол нақты өмірден қол үзген тұлғааралық қатынастарының қысқаруы;
3) ақпаратты таратудың құқықтық негіздері: оқушылардың ақпарат алу құқығы,
оқушылар туралы ақпаратты, пайдалануға рұқсат етілмеген мектеп базасындағы
мәліметтерді оған зиян келтіру мақсатында пайдалануы және басқа адамдардың
автор құқығы, сонымен қатар тегін таратуына тыйым салынған ақпаратты білім беру
мақсатында пайдалануы және т.б.
№10. ДӘРІС.
ТАҚЫРЫБЫ:Педагогикалық ұжымдағы тұлғаларалық қатынастар.
ДӘРІСТІҢ ЖОСПАРЫ:
Мектеп басшылары «Қарым-қатынас псиіхологиясы» бойынша жасалған
арнайы курспен таныс болу керек..
Мақсаты: мектеп басшыларын жүйелі - интегративтік әрекеттер ретінде
іскерлік катынас психологиясының теориялык білімімен камтамасыздандыру,
психотехниканың элементтерін, коммуникативті өзін-өзі ұйымдастыру өнеріндегі
өзін-өзі бағыттау мен өзін-өзі жетілдірудегі эмоционалды - жігерлі дағдыларды
меңгерту. Курстың мақсаты оку- тақырыптық жоспарларында көрініс алады. Оны
мысал ретінде беріліп отырған «Қарым-қатынас құрылымы, құралдары, түрлері»
тақырыбының жоспарынан көруге болады;
1. Қарым-қатынас процесінің функциялары. құралдары. кұрылымы;
2. Коммуникативтік құзырлылық -мектеп ұжымымен қажетті байланысты
орнатудағы және ұстаудағы кабілеттілік;
3. Қарым-катынастағы психологиялык тренингтер;
4. Практикалык жаттығулар: Коммуникативтік касиеттердің даму деңгейіне баға
беру. Топтық талдау: «Тиімді қарым-қатынас үшін қажетті қасиеттерді атап
көрсету» және т.б.
5. Практикалык жаттығулар: рөлдік карым-катынас - «Интервъю алу»,
«Сауалнама жүргізу» және т.б..
Арнайы курста меңгерген теориялык білімдерін, қатынас кұралдарын (тіл,
дауыс ырғағы. мимика, ым, дене қимылы т.б.), қатынас стратегиясын (ашық-жабық
катынас; монологтык-диалогтық; рольдік-тұлғалық), қатынас түрлерін (қарапайым
катынас, формалды-рольдік қатынас, іскерлік қатынас, рухани, тұлғааралык
қатынас, зиялы қатынас және т.б.) мектеп басшылары тренингтерде, практикалық
жаттығуларда өздерін еркін көрсетіп, іскерлікпен шыңдайды Мысал ретінде «Рольдік
қатынас» бойынша жүргізілген «Интервъю алу» жаттығуының әдістемесіне
токталайық: қатысушылар екі топка бөлІнеді, бірінші топта - интервью алатын
журналистер болады, екінші топта әрбір адам кімнің рөлін алатынын өзі таңдайды
(оқьтушы, директордың орынбасары, артист, спортсмен және т.б.) және өзінің рөлі
бойынша 3-5 минут аралығында журналистің сұрағына жауап береді. Соңында
мынадай сұрактар аркылы талдап, корытындыланады: Басқа рөлде катынас жасау
жеңіл болды ма? Жаттығуды орындау барысында кандай ойлар, қандай әсер пайда
болды? Рөлдік қатынастан сіз нені тусіндініз? және т.б. Нәтижесінде бұның бәрі
Достарыңызбен бөлісу: |