Компьтерге тергенде қателері бар. Тексеріп барып, шығару керек. Махамбет өлеңдеріндегі «Қара нар керек біздің бұл іске»
Өз өміріңіздегі əәжелерді М.Мақатаевтың «Ақ кимешек көрінсе» өлеңіндегі ақынды
жүктеу/скачать 1,07 Mb. Pdf көрінісі
|
Esse - zharatylystanu ba 1171 yty
| 51.Өз өміріңіздегі əәжелерді М.Мақатаевтың «Ақ кимешек көрінсе» өлеңіндегі ақынды
табындырған əәже бейнесімен салыстыра талдап жазыңыз. ƏӘже.ƏӘже-ата-ананың анасы, үйдің үлкені, мейрімі мол, құшағы кең, ақылы сара, өзі дана, немере мен шөберелердің сүйікті жаны. Десе де қазақ əәдебиетінде əәже жайлы өлең жазып,прозаға қосу ХХ ғасырда қолға алынды.Оған себеп – бірінен соң бірі жалғасқан тарихи əәлеуметтік жағдай. ƏӘжелер өнегесі мен олардың тəәлім-тəәрбие ұрығын себуші , ұлттық салт-дəәстүрлі кейінгі ұрпаққа аманаттаушы ретіндегі ешкім қайталай алмайтын бейнесі XVI-XVIII ғасырларда-ақ айқындалып,ХХ ғасырдағы қазақ прозасында , поэзиясында анық көрініс табуына елеулі əәсер етті. Ел тарихында бір рулы елге ана болып, ел бірлігін сақтап келген Домалақ ана, Абайдың əәжесі Зере секілді əәжелердің бейнесі аңыз-əәңгімелерде, əәдеби шығармаларда сомдаған. ƏӘжелер туралы жазылған өлендер де көп. ƏӘнге айналғандары қаншама ?! Мəәселен, М.Мақатаевтың «Ақ қимешек көрінсе», Қ.Мырзалиевтың «Асыл əәже», Ж.Нəәжмеденовтың «ƏӘжеме», Ербол Бейілхан «ƏӘже», С.Жиенбаевтың «Таба нан», тағы басқа əәже тақырыбығындағы өлеңдері. М.Мақатаевтың «Ақ қимешек көрінсе», деген əәже туралы өлеңіндегі əәже туралы ойлар жоғарыдағы аты аталған туындылардағы əәжелер бейнесімен байланысы қандай ? Аталмыш шығармалардағы əәжелер- «ƏӘлемдегі əәженің бəәрі бір ме»?!- деп Мұқағали ақын айтқандай, таққа отырып ел басқармағанымен, ерінен бұрын сөз бастамағанымен, барлық тəәрбиенің, барлық құндылықтың бастауында тұрады. ƏӘжелер өнегесі – ұрпақтаң-ұрпаққа ұласып ,ғасырдан-ғасырға жалғасатын тəәрбиенің таусылмас қайнар көзі болып саналады. Обал,сауып, ынсып, парыз, аманат, борыш қанағат секілді ұғымдар маңызының айқындалып , бала санасына терең сіңуіне əәже ықпалы зор екендігі сөз болды. Өз жұртының дəәстүрін күзеткен əәжелерге деген сағыныш, ерекше құрмет анық байқалды. Көнеден жаңаға бет алған əәжелер образы қазақ халқының салт – дəәстүрімен , тəәлім-тəәрбисімен тығыз байланысты. Болашақ ұрпақты тəәрбиелеуде əәженің орны, əәженің рөлі айтарлықтай.Қазіргі қоғамдағы қарттар үйіндегі əәжелер ше? Немересіне ертегі айтатын – балабақша болса, немересінің бал қылығына зар мұңды əәже зарын кімге айтады. Қазақы ауылда салтымыздың қаймағы бұзылмаған. Қалада тасбауыр ұрпақ қарттардан қашады. Сөзімді қорытындалай келе, əәжелер ғибраты көркем шығармалардан көптеп кездестіреміз. Қазақ əәжелерінің арқасында Шоқан, Ыбырай Абай даналарымыз əәлемге танылды. жүктеу/скачать 1,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|