4 тарау бойынша қорытындылар
1. Бұл тарауда бұрын TiNi қорытпасының механикалық қасиеттерін зерттеу үшін қолданылған материалдарды бір осьті тікелей созылу сынау схемасын қолдану қарастырылды. Соққы жүктемесі импульстік ток генераторы разрядталатын жазық параллель орналасқан мыс өткізгіштердің импульстік магнит өрісінің әсерінен пайда болды. Ток импульстарының параметрлері: ұзақтығы-1..5 мкс, импульстегі токтың максималды мәні - 10..100 кА.
2. Брэгг талшықты торларынан шағылысқан сәулеленуінің спектрлік тәуелділіктері үш функциямен аппроксимацияланды (12,13,14).
3. Жүргізілген зерттеу нәтижелері объектілердің жоғары жылдамдықты деформацияларының параметрлерін өлшеу үшін, атап айтқанда күшті импульсті электромагниттік кедергілерді тудыратын магниттік-импульстік жүктеме әдісін қолдану кезінде Брэгг талшықты торларын қолдану мүмкіндігін растайды. Өлшеу дәлдігін арттыру және динамикалық диапазонды кеңейту үшін бір талшықта тізбектей орналасқан бірнеше ТБТ бар тіркеу схемаларын қолданған жөн.
4. Импульстік механикалық әсерлерді сандық модельдеу арқылы осциллограмалар және олардың математикалық модельдері алынды.
5. Сонымен қатар, берілген тарау бойынша зерттеу нәтижелері Scopus базасына енген 2022 IEEE Conference of Russian Young Researchers in Electrical and Electronic Engineering (EIConRus), (Russia, St. Petersburg, 2022) ; EExPolytech-2022: 2022 International Conference on Electrical Engineering and Photonics, (Russia, St. Petersburg, 2022) конференциясыларында баяндалған. Берілген бөлім бойынша негізгі тұжырымдамалар Scopus базасына енген бірінші квартильдегі "Sensor MDPI" (Базел, Швейцария) журналында жарық көрді.
ҚОРЫТЫНДЫ
Диссертациялық зерттеулердің нәтижелері бойынша қысқаша тұжырымдар
Импульстік механикалық әсер ету сенсоры ретінде ТБТ-ны қолдану инвазивті емес болса да, мұндай құрылғыларды импульстік механикалық әсер ету параметрлерін анықтау үшін пайдалануға болады. Осы мақсаттар үшін ТБТ қолданудың маңызды артықшылығы - импульстік электромагниттік өрістерге ТБТ-ның сезімталдығының болмауы. Бұл ТБТ-ны импульстік электромагниттік әсердің әсерінен немесе жоғары кернеулі электромагниттік өрістерде беттердің немесе заттардың механикалық деформациясының параметрлерін анықтау үшін пайдалануға мүмкіндік береді. Салыстырмалы түрде аз ұзарулар немесе қысулар кезінде параметрлерді анықтау үшін (7)-(8) өрнектеріне сәйкес жүйенің жұмыс нүктесін, ал үлкен ұзарулар үшін v(ε) тәуелділіктің бастапқы учаскесінде таңдаған жөн.
Алынған нәтижелерден шығыс сигнал импульсінің параметрлері бойынша анықталған ұзарудың өсуінің тіркелген жылдамдығы оптикалық талшықтағы дыбыстың таралу жылдамдығына сәйкес келуі мүмкін, ал қолданылатын лазер мен ТБТ параметрлері өлшенетін процестің параметрлерімен сәйкес келуі (таңдалуы) керек. Бұл жұмыста импульсті созу немесе сығылу кезінде бір ТБТ негізіндегі жүйенің жұмысының жалпы заңдылықтары қарастырылған, дәлірек өлшеу үшін неғұрлым жетілдірілген жүйелерді, атап айтқанда бірнешеТБТ-сы бар жүйені қолдану керек.
Сенсордың негізгі бөлігі ретінде ретінде саналатын жарыққа сезімтал Брэгг торы ғарыш аппаратының корпусына әсер ететін тұрақсыздандырғыш факторларды анықтау үшін қолданылатын болады. Эксперименттік өлшеулер мен сандық есептеулердің нәтижелері металл заттардың беттеріндегі орын ауыстырулар мен жылдамдықтарды тіркеу үшін Брэгг торының ұзаруын қолдануға болатындығын көрсетеді. Есептеулер ТБТ моделінің математикалық құрылымы бойынша және модельдің барлық параметрлерінің мәндерін ескеретін сандық алгоритмдерді қолдана отырып жүргізілуі мүмкін.
Жоғары жылдамдықты ығысуларды тіркеуге негізделген жұмыста қолданылған оптикалық талшық конструкциялары мен оптикалық әдістер ғарыш саласында кездесетін мәселелердің көпшілігін жояды. Бұл зерттеудің кемшілігіне жиналған құрылғыда алынған өлшемдердің дәлдігін төмендететін оптикалық ажыратқышты қолдану жатады. Оның орнына оптикалық циркуляторды пайдалану өлшеу нәтижелерін дәлірек ете алады. Оптикалық циркуляторды бұл жұмыста пайдаланбау оның жоғары құнына байланысты.
Бұл жұмыста ығысу өлшеулерінің нәтижелері, ток осциллограммалары, әзірленген Брэгг торы мен лазер көзінің спектрлік сипаттамалары және тордың созылу мәндері келтірілген. Сондай-ақ, температура әсеріне тәуелділік графиктері, импульстік әсер кезіндегі интерферометр сигналының пішіні және жиналған құрылғының оптоэлектрлік схемасы берілген.
Жұмыстың мақсатын зерттеу барысында, осы бағыттың жаңалығына сүйене отырып, деформация мен температураның әсерінен сәулелену параметрлерін өлшеудің тиімді әдістері анықталды. Сонымен қатар, бір датчик арқылы жүзеге асырылатын физикалық және технологиялық үйлесімді түрлендіру әдістері табылды.
Достарыңызбен бөлісу: |