Косметика өндірісі мен технологиясына кіріспе
жүктеу/скачать 16,24 Mb. Pdf көрінісі
|
b436ce0a649361871333ff7a454fb4e8 original.17032999
| Тұтқырлық
Тұтқырлық ( 𝜂 ) сұйықтықтың ішкі үйкеліс өлшемі болып табылады. Басқаша айтқанда, бұл ағынға кедергі. Тұтқырлық жылжу жылдамдығына ( 𝛾 ) (яғни, күш салу кезінде материал ағу бастайтын жылдамдық) бөлінген жылжу кернеуі ( 𝜎 , ығыстыру күші ретінде белгілі, яғни, материалға ағуды бастауға мүмкіндік беретін аудан бірлігіне салынған күш; жылжу сұйықтық әрдайым физикалық түрде құю, тарату, тозаңдандыру, араластыру және т. б. нәтижесінде жылжығанда жүреді) ретінде анықталады. Тұтқырлықты өлшеу барлық дайындалған партияның тұрақты тұтқырлығы бар екеніне кепілдік беру үшін
164 барлық сұйық және жартылай қатты дәрілік түрлері үшін ең кең қолданылатын сынамалардың бірі болып табылады. Ол өнімнің қолданылуына, ағуына, айдауына және тұрақтылығына үлкен әсер ете алғандықтан, бұл маңызды қасиет болып табылады. Жүйенің тұтқырлығы көптеген факторларға, соның ішінде сулы немесе парафин / майлы құрамға, қоюландырғыштар, эмульгаторлар мен электролиттердің концентрациясына, беттік белсенді заттардың типі мен мөлшеріне, рН пен температураға байланысты. Түрлі косметикалық жүйелерді реологиялық бағалау үшін қолданылатын өлшеу құралдарының екі негізгі түрі бар: вискозиметрлер мен реометрлер. Бұл атаулар қатаң анықталмаған. Вискозиметрлер, реометрлермен салыстырғанда, әдетте салыстырмалы қарапайым құралдар болып табылады. Көптеген вискозиметрлер үлгіде бір бағытта айналатын айналдырғы көмегімен жұмыс істейді. Реометрлер тербеліс сияқты қозғалыстардың басқа түрлерімен жұмыс істей алады; демек, олар неғұрлым күрделі қасиеттерді анықтау үшін пайдаланылуы мүмкін. 3.13-суретте кейбір тән айналдырғылар бейнеленген (яғни тік қатты денелер). Өлшеу кезінде айналдырғы үлгіге батырылып, қозғалтқышпен қозғалтылады (айналады немесе ауытқиды). Бұл қозғалысқа кедергі сипаттамалық тұтқырлықтың өлшемі болып табылады. Тұтқырлық температурамен өзгергендіктен, оны өлшеу кезінде температураны көрсету маңызды; көптеген косметикалық құралдар мен жеке гигиена құралдары үшін тұтқырлық температура жоғарылағанда азаяды.
pH сан ретінде ерітіндідегі сутегі иондарының концентрациясына байланысты болатын ерітіндінің қышқылдығы немесе негізділігі дәрежесіне жатады [H+]. рН мәні осы ерітіндідегі Н + концентрациясының теріс логарифмі ретінде анықталады. Басқа сөзбен айтқанда, жоғары концентрация кезінде, мысалы, 1 моль / л = 10 0 , pH = 0 (қышқыл), ал төмен концентрация кезінде, мысалы, 10 -14
моль / л, pH = 14 (сілтілі). Әртүрлі ерітінділер бір-бірімен объективті салыстырылады, мұнда pH 0 өте қышқыл, pH 14 өте сілтілі, ал pH 7 бейтарап (3.14-суретті қараңыз). pH, тұтқырлық сияқты косметика мен жеке гигиена құралдары үшін кеңінен өлшенетін параметрлердің бірі болып табылады. Ерітіндінің рН мәнін өлшеу үшін екеуі де бірдей ерітіндіге батырылған өлшеу электроды (рН электроды) мен референттік электрод қажет. pH-электродта pH ерітіндісіне пропорционалды потенциал (кернеу) дамытатын арнайы әзірленген pH-сезімтал шыны қолданылады. Референттік электрод кез келген берілген температурада тұрақты әлеуетті сақтауға арналған және ерітіндідегі pH өлшеу тізбегінің тұйықталуы үшін қызмет етеді. Ол рН-электрод үшін белгілі салыстырмалы әлеуетті қамтамасыз етеді. pH әлеуеті мен референттік электродтардың айырмашылығы pH-қа (a)
(b) (c)
( ә ) ( а ) ( б ) жүктеу/скачать 16,24 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|