СІЗ БІЛДІҢІЗ БЕ?
Фазалардың арақатынасы эмульсия түріне міндетті түрде сәйкес келмеуі
мүмкін. Мысалы, 65% су фазасынан және 35% май фазасынан тұратын
құрама С/М типті эмульсияны білдіреді деген сөз емес. Эмульсия түрін
анықтайтын негізгі фактор эмульгаторлардың ерігіштігі болып табылады.
Бэнкрофт ережесіне сәйкес, «... эмульгатор еритін фаза үздіксіз фазаға
айналады».
3
Демек, суда еритін эмульгаторлар (жоғары ГЛТ мәндері бар)
М/С типті эмульсиялардың түзілуіне, ал майда еритін эмульгаторлар (төмен
ГЛТ мәндері бар) С/М типті эмульсиялардың түзілуіне ықпал етеді.
Тұтқырлығына қарай, әдетте косметикалық мақсаттарға арналған эмульсияның екі түрі, атап айтқанда
лосьондар мен кремдер қолданылады.
Лосьондар өзін өзі сұйықтық ретінде ұстайтын тұтқырлығы төмен (жұқа) эмульсиялар; демек, оларды
бөтелкеден құюға немесе банкадан айдауға болады. Олар қатты үйкеліссіз жағуға арналған. FDA анықтамасына
сәйкес, « ... лосьон эмульсия, сұйық дәрілік түрі болып табылады». Лосьондар құрамында кремдерге қарағанда
үздіксіз фазадағы судың көп мөлшері бар. Су фазасының көп мөлшеріне байланысты олар майлы емес және
оңай жуылады. Лосьондарды жиі «сүтшелер» және «бальзамдар» деп атайды. Лосьондар мысалдары бетке
арналған тазартқыш сүтшені, сұйық негізді, қырынудан кейінгі бальзамды және аэрозольді емес күннен
қорғайтын спрейді қамтиды.
Кремдер – жоғары тұтқыр (қалың), жартылай қатты эмульсиялар. FDA анықтамасына сәйкес, «... крем –
әдетте > 20% су және ұшпа заттар және / немесе тасымалдаушы ретінде <50% көмірсутектер, балауыздар
немесе полиолдардан тұратын эмульсия». Кремдерде май фазасының көп мөлшері бар болғандықтан, олар
әдетте майлы, тіпті М / С типті болады. Кремдер оңай ақпайды; демек, олар мөлшерлеу үшін банкіге немесе
құтыға буып-түйілуі мүмкін. Крем мысалдары бетке арналған ылғалдандыратын кремдер, шашқа арналған
63
жуылмайтын кондиционерлерді, күннен қорғайтын құралдарды, крем қабақ бояуын және депиляцияға
арналған кремді қамтиды.
Косметикалық эмульсияны дайындаудың әдеттегі әдісі – ыстық әдіс. Ол екі фазаны бөлек қыздыруды
қамтиды және олардың екі температурасы бірдей болғанда, оларды белсенді араластырады. Араластыру
дереу бөлінуді болдырмау үшін эмульсия салқын болғанша дейін жалғасуы тиіс. Салқындатылғаннан кейін,
температураға және ығысуға сезімтал қосымша ингредиенттер қосылуы және эмульсияға араласуы мүмкін.
Суық процесс ретінде белгілі басқа әдіс белгілі бір эмульсиялар үшін де пайдаланылуы мүмкін. Бұл
процесте фаза бөлме температурасында қызусыз араласуы мүмкін. Бұл әдістің артықшылығы – қыздыру
қажет емес болғандықтан, энергияны, сондай-ақ өңдеу уақытын үнемдейді, себебі температураға сезімтал
ингредиенттерді қоса алғанда барлық ингредиенттер екі фазаны араластырғанға дейін біріктірілуі мүмкін.
Алайда, бұл құрамаларға қолдануға болатын қоюландырғыштардың түрлерін шектейді; мысалы, қыздыруды
талап еткендіктен, балауызды қолдануға болмайды.
Достарыңызбен бөлісу: |