болар еді.
Консерванттар сұйық, жартылай қатты және ұнтақ өнімдердегі зең, ашытқы және
бактериялардың жағымсыз өсуін болдырмау үшін пайдаланылады. Оларды әсіресе су негізіндегі өнімдерде
пайдалану маңызды, себебі су микроорганизмдердің өсуі үшін тамаша ортаны қамтамасыз етеді. Әсер ету
механизмі мен тиімділік ауқымы әдетте әртүрлі консерванттар арасында өзгереді. Сондықтан олар әдетте
микроорганизмдердің кең ауқымынан қорғауды қамтамасыз ету үшін бір-бірімен үйлесімде қолданылады.
Косметикада және рецептісіз дәрілік-косметикалық өнімдерде пайдаланылатын консерванттардың
имидазолидинилмочевин және глутаральдегид сияқты формальдегид донорларын; бензалконий
хлориді және бензетоний хлориді сияқты катионды беттік-белсенді заттарды (әдетте «төрттік
тұздар» деп аталады); этанол және бензил спирті сияқты спирттерді; феноксиэтанол сияқты фенол
46
туындыларын; метилхлоризотиазолин сияқты изотиазолондарды; және сорбин қышқылы сияқты басқа
да компоненттерді қамтиды.
Пропелленттер
Пропелленттерді аэрозольдық құрамдарға аэрозольдық баллондағы қолайлы қысымды
ұстап тұру және клапан ашылған кезде контейнердің ішіндегісін жою үшін қосады.
Әдетте бұл сығылған
немесе сұйытылған газдар. Пропелленттер қырынуға арналған кремдер, шаш лактары, антиперспиранттар
және күннен қорғайтын құралдар сияқты аэрозоль өнімдерінде қолданылады.
■
Косметикада және рецептісіз дәрілік-косметикалық өнімдерде пайдаланылатын пропелленттердің
мысалдары изопентан (сұйытылған газ), бутан, изобутан және пропанды (сығылған газдар) қамтиды.
Еріткіштер
Еріткіштер көптеген косметикалық заттар мен рецептісіз дәрілік-косметикалық өнімдер
құрамдардың маңызды бөлігі болып табылады. Әдетте олар қатты ингредиенттерді еріту, сұйықтықтармен
араластыру, құрамдарға арналған тасымалдаушыны қамтамасыз ету және өнімдердің текстурасына үлес қосу
үшін пайдаланылатын сұйықтықтар болып табылады. Еріткіштер денеге арналған лосьон, бетке арналған крем,
тоналды крем, тырнаққа арналған лак, шашқа арналған лак, күннен қорғайтын құралдардар, қолға арналған
дезинфекциялық құралдар және басқа да көптеген өнімдерді әзірлеуге көмектесе алады.
Олар құрамдардың тұрақтылығына, булану жылдамдығын реттеуге, салқындатқыш әсерді қамтамасыз
етуге, өнімнің жағылуына ықпал етуге, тері сезімін өзгертуге, тұтқырлықты өзгертуге, қабықша түзудің
қасиеттеріне әсер етуге және басқа да көптеген функцияларды орындауға мүмкіндік береді.
Бұл ерітіндідегі ингредиенттің ерігіштігі айтарлықтай дәрежеде еріткіштің полярлығына байланысты.
Еріткіштер бәріне ортақ «өз тектестерін
еріту» ережесі бойынша жұмыс істейді. «Тектестер»
термині еріткіш
молекуласының (полярлы немесе полярлы емес болса да) жалпы полярлығына және ерітілген заттың (яғни,
ерітуге арналған ингредиент) жалпы полярлығына жатады. Полярлыққа жататын диэлектрлік өткізгіштікке
байланысты еріткіштер әдетте үш санатқа бөлінеді: полярлы, жартылай полярлы және полярлы емес еріткіштер.
Достарыңызбен бөлісу: