ОЖСӨЖ 12.
Мазмұны: Губкалардың дене симметриясы, морфологиялық типтерінің суретін салу, сипаттау, кесте толтыру. Обелияның құрылысы. Ішекқуыстыларлардың көбеюі, даму циклі (жазбаша сипаттау, суретін салу). Ескектілердің құрылысы (суретін салу, сипаттама беру). Қортынды. Кестені толтыру.
Кесте 4
Губкалардың клеткалық элементтерінің атқаратын қызметі
Клеткалық элементтер
|
Атқаратын қызметтері
|
Колленциттер
|
|
Склеробластар
|
|
Амебоциттер
|
|
Археоциттер
|
|
Хоаноциттер
|
|
Пинакоциттер
|
|
Пороциттер
|
|
Миоциттер
|
|
Сполнгиобластар
|
|
Кесте 5
Тұщы су гидрасымен обелия полипінің құрылысы және көбею процессіндегі ұқсастықтар мен айырмашылық белгілер
Салыстыру элементтері
|
Тұщы су гидрасы
|
Обелия гидроид полипі
|
Жалғыз немесе колониальды форма
|
|
|
Тіршілік мекені
|
|
|
Қозғалу тәсілі
|
|
|
Тека (табақша)
|
|
|
Бір дараның қарма-лауыштар саны
|
|
|
Ауыз тұмсығы
|
|
|
Дене сыртындағы орга-никалық қабықтың атауы
|
|
|
Ас қорыту қуысы болатын қармалауыш
|
|
|
Гонангия
|
|
|
Көбею тәсілі
|
|
|
Дара жынысты немесе гермафродиттер
|
|
|
Гонадының орны
|
|
|
Жұмыртқаның ұрықтануы
|
|
|
Әдебиет:
Байдулова Л.А., Болатова Қ.Б. «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» Орал-2005 24-39 бет
Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007
Зеликман А.Л. «Практикум по зоологии беспозвоночных » М.,1969 53-85 б.
Фролова Е.Н.т.б.«Практикум по зоологии беспозвоночных » М., 198547-71 б.
ОЖСӨЖ 13.
Мазмұны: Көпқылтанды, аз қылтанды құрттар және сүліктер класының морфологиясы, биологиясы, таралуы, маңызы.
Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:
1. Жалпақ және жұмыр құрттармен салыстырғанда полихеттердің ұйымдасуына қандай прогрессивті белгілер тән?
2. Полихеттің параподиясының құрылысы және атқаратын қызметі қандай?
3. Олигохеттер топырақта, суда тіршілік етуге қалай маманданған?
4. Полихеттер мен олигохеттердің тері-бұлшықет қабында айырмашылық барма?
5. Полихеттер мен олигохеттердің дене қуысы қандай, қандай қызмет атқарады және айырмашылығы барма?
6. Қан айналу және зәр шығару жүйелерінің ерекшеліктері қандай?
7.Уақытша эктопаразитті тіршілік етуіне байланысты сүліктердің ас қорыту жүйесінде қандай өзгерістер бар?
8. Буылтық құрттардың жүйке жүйесі және сезім мүшелерінің ерекшеліктері.
9. Буылтық құрттардың шығу тегі туралы қандай гипотезалар бар?
Кесте 6
Полихеттер мен олигохеттердің биологиясындағы ұқсастық және айырмашылықтар
Салыстыру элементері
|
Нереид
|
Жауын құрты (шұбалшаң)
|
Бас бөлім сегменттері
|
|
|
Простомиум, оның құры-лысы және өсінділері
|
|
|
Перистомиум, оның құрылысы және өсінділері
|
|
|
Қозғалыс мүшелері және оның орналасуы
|
|
|
Бұлшықеттті жұтқыншақ, құрылысы, қызметі
|
|
|
Тифлозоль, оның орны және қызметі
|
|
|
Целом сұйықтығының қызметі
|
|
|
Ізбіс (әк) безі, орны және қызметі
|
|
|
Даражынысты, гермафродитті
|
|
|
Денеде белдеудің орналасуы
|
|
|
Тура немесе метаморфозды даму
|
|
|
Қуыстық сұйықтық клеткалары
|
|
|
Тіршілікке қолайсыз орта
|
|
|
Кесте 7
Буылтық құрттардың сыртқы құрылысын салыстырмалы талдау
Салыстыру элементтері
|
Полихеттер
|
Олигохеттер
|
Сүліктер
|
Бас бөлім. Құрылым элементтері
|
|
|
|
Перистомиум, оның құрылысы және өсінділері
|
|
|
|
Перистомиум, оның құрылысы және өсінділері
|
|
|
|
Пигидия, оның құрылысы және орны
|
|
|
|
Қосымша қозғалыс мүшелері (параподия, қылтандар, сорғыштар), құрылысы және орны
|
|
|
|
Дене сегментациясы
|
|
|
|
Сыртқы құрылысындағы метамерия
|
|
|
|
Әдебиет: Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007
Дәуітбаева К. «Омыртқасыздар зоологиясы» А. 2004 .239-272 б.
Догель В.А. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 250-288 б.
Шарова И.Х. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 240-276 б.
ОЖСӨЖ 14.
Мазмұны:
1.Моллюскалардың құрылысындағы полихеттермен ұқсастық (кесте толтыру).
2.Сауыттылар мен монофлакопоралардың өкілдері, таралуы, маңызы.
Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:
1. Буылтық құрттармен салыстырғанда моллюскалардың ұйымдасуында прогрессивті бедгілер барма?
2. Моллюскалардың буылтық құрттармен қандай ұқсастығы бар?
3. Хитондар қайда, қалай тіршілік етеді?
4. Монофлакопоралар қайда, қалай тіршілік етеді және моллюскалардың филогениясын түсінуде маңызы қандай?
Әдебиет:Дәуітбаева К.«Омыртқасыздар зоологиясы»А.2005 2кітап 503-522 б.
Догель В.А. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 442-452 б.
Шарова И.Х. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 276-287 б.
Интернет ресурстары т.б. деректер
ОЖСӨЖ 15.
Мазмұны: Трематодтардың даму циклі, паразитизмге бейімділіктері, қортынды, кестені толтыру, суретін салу
Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:
1. Трематодтардың сыртқы жабынының құрылысы қандай?
2. Тері-бұлшықет қабында қандай мүшелер жүйесі орналасады?
3. Трематодтардың жүйке жүйесінің типі және құрылысы, сезім мүшелері қандай?
4. Жыныс жүйесінің құрылысы.
5. Адам үшін патогенді трематод өкілдері және олардың иелеріне жұғу стадиялары.
6. Трематодтардың дернәсіл стадиялары, олардың ерекшеліктері және түр үшін биологиялық маңызы қандай?
7. паренхиманың атқаратын қызметі қандай?
8. Анаэробты тыныс алу қалай жүзеге асады?
9. Паразитизмге қандай бейімділіктері бар?
10. Сорғыштар дернәсілдерінің құрылысында қандай белгілер, олардың турбелляриядан шыққанын көрсетеді.
Әдебиет: Байдулова Л.А., Болатова Қ.Б. «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» Орал-2005 40-45 бет
Зеликман А.Л. «Практикум по зоологии беспозвоночных » М.,1969 86-90 б.
Фролова Е.Н.т.б.«Практикум по зоологии беспозвоночных » М., 1985 74-85б.
Достарыңызбен бөлісу: |