Курстық ЖҰмыс



Pdf көрінісі
бет7/7
Дата14.12.2021
өлшемі0,87 Mb.
#126554
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
Отчет по курсовой работе

Материалдық есептемелері 

 

Ӛндірістің материалдық есебі шикізат пен құрамы мен қалдықтар мӛлшері 



бойынша шығын коэффициенттерін негіздей отырып, технологиялық процестің 

әрбір  сатысында  тиелетін  және  алынатын  ӛнімдердің  санын  анықтаудан 

тұрады. 

Технологиялық  процестің  әр  кезеңінің  материалдық  есебі  массаның 

сақталу заңы негізінде жасалады. 

∑G 


исх 

= ∑G 


получ 

+ ∑G 


отх

 

мұндағы: ∑G 



исх 

және ∑G 


отх

 – алғашқы және алынған материалдар; 

∑G 

отх


 – шығындар (қалдықтар). [4] 

Кесте 5. Шикізатқа және жартылайфабрикаттарға қажеттілік 

Технологиялық операцияның 

атауы 


Шығын

дар , % 


Ӛнімділік , м

3

 (т) 



Жылы 

на 


Тәулігі

не 


Ауысым

ға 


Саға 

тына 


Дайын ӛнім қоймасы 

105000  403,8 



201,9 

25,24 


Дайын  ӛнімді  тасымалдау 

және қоймалау 

0,5 

105525  405,8 



202,9 

25,36 


Қалыптау 

      2 


107636 

414 


207 

25,9 


Жылу ӛңдеу 

      6 


114094  312,6 

104,2  13,025 

Шикізат 

материалдарын 

дайындау 

      1 


115235  443,2 

221,6 


27,7 

Шикізатты тасымалдау 

     0,5 

115811  445,4 

222,7 

27,84 


Карьерде шикізат дайындау        1 

116969  449,88  224,94  28,12 




12 

 

Қысым ӛнімдері 350 маркалы ауыр бетоннан жасалады. 



Бетон  үшін  компоненттер  ретінде  мыналарды  қабылдаймыз:  беріктігі  М 

500 және тығыздығы р

ц

 = 3,1 кг/м



3

 портландцемент, су қажеттілігі 7 пайыз және 

тығыздығы  р

п

=2,63  кг/м



3

  орташа  құм,  5-15  мм  қиыршық  тас  және  тығыздығы  

р

қ

=2,6 кг/м3 және шатқал 



 

 

=1,48 кг/л, бетон қоспасының қозғалғыштығы Қ1 



1. С/Ц бетонның қажетті беріктігіне, мерзіміне және қатаю жағдайларына 

байланысты анықтаймыз. Кәдімгі бетон үшін С/Ц ≤ 0.4. 

С/Ц

 

   



 

 

 



        

 

 



 

мұндағы: А – агрегаттардың және басқа факторлардың бетон беріктігіне әсерін 

ескеретін эмпирикалық коэффициент; 

 

 



 – 28 күндегі бетонның беріктігі; 

 

 



 – 

цементтің белсенділігі. 

С/Ц=

     


   

   


                        

 

2. Су шығынын бетон ерітіндісінің қажетті қозғалғыштығына байланысты 



графиктерге  сәйкес  анықтаймыз  (сурет  1).  Сондай-ақ,  қиыршық  тастың  су 

сіңуін ескеру қажет, ӛйткені ол массасы бойынша 0,5 пайыздан асады (7 пайыз). 

Сондықтан судың болжамды шығыны 175 л/м

3

 құрайды. 



Суперпластификатор қоспасын ескере отырып 

175-35


 

140 л/м


 

Сурет 1. Су ағынының бетон қоспасының берілген қозғалғыштығына тәуелділік 



графигі 

Цемент шығынын анықтау: 

Ц

 

С/(С/Ц) 



мұндағы: Ц – цемент шығыны, С – су шығыны. 

Ц

 



140:0,54

 

259 кг/м



Қиыршық тастың бос болуы: 

П

щ

        



 

  

 



 




13 

 

мұндағы: П



щ 

– қиыршық тастың қуыстылығы, 

 

 

       



 

 – қиыршықтастың 

тығыздығы 

П

щ



 

1-(1,48/2,6)

 

0,43 


Қиыршық тастың тұтынуын анықтақтау: 

   


    

 ( 


 

  

 



)   (   

 

)



 

   


    

                         

           

 

 



Құм шығыны: 

    (       (

 

 

 



         

 

))  



 

 

    (       (



   

   


                ))                    

 

 



Сынақ  қоспаларында  бетон  қоспасының  қозғалғыштығы  (конустың 

тұнбасы) тексеріледі, бетон қоспасының беріктігі анықталады: 

А

 

Ц+С+П+Щ



 

315+1071,8+1342+170

 

2373 кг/м



Ц

 



420 кг/м

3

 



С

 

200 кг/м



3

 

П



 

580 л/м


3

 

Щ



 

1342 кг/м

Кесте 6. Бетон қоспасының оңтайлы құрамы (1 м



3

 бетонға кг-да М350) 

Цемент 

Су 


Құм 

Қиыршық тас  С/Ц 

420 

200 


580 

1342 


0,47 

 

Қуаттылығы 15000 м3 зауыт үшін жылдық материалдар шығыны 



Ц

 

Ц



ф 

х 15000, т/жыл 

Ц

 

0,420



 

15000


 

6300 т/жыл 

П

 

П



ф 

х 15000, т/жыл 

П

 

0,580



 

15000


 

8700 т/жыл 

Щ

 

Щ



ф 

х 15000, т/жыл 

Щ

 

1,340



 

15000


 

20100 т/жыл 

В

 

В



ф

 х 15000, т/жыл 

В

 

0,200



 

15000


 

3000 м


3

/жыл [5] 

 



14 

 

Кесте 7. Бетон қоспасын алу үшін шикізат материалдарының шығыны 



Шикізат пен 

жартылай 

фабрикаттардың 

атауы 


Ӛлшем 

бірлігі 


Шығын 

Сағатына  Ауысымда  Тәулігіне  Айына  Жылына 

Цемент 

Су 


Құм 

Қиыршық тас 

     Т 

     м


3

 

     т 



     т 

1,64 


0,78 

2,27 


5,23 

13,1 


6,25 

18,1 


41,9 

26,25 


12,5 

36,25 


83,75 

525 


250 

725 


1675 

6300 


3000 

8700 


20100 

 

Негізгі даналы типтік аппаратты таңдау және оның технологиялық 



сипаттамасы 

Темір-бетон  қысымсыз  құбырларды  ӛндіру  орталықтан  тепкіш  прокат, 

діріл  гидропрессиясы,  центрофугалау,  радиалды  престеу  әдісімен  жүзеге 

асырылады. 



Радиалды престеу әдісімен құбырлар өндіру.  

Бұл  әдіс  Центрифугалау  және  діріл  формациясымен  салыстырғанда 

тиімдірек,  үнемді,  механикаландыру  және  автоматтандыру  оңай,  бұл  ӛнімнің 

сапасын жақсартуға әкеледі. 

Радиалды  басу  әдісі  бетон  қоспасын  роликті  басымен  дірілсіз  тығыздау 

болып  табылады.  Роликтің  басы  роликтер  еркін  бекітілген  негізден,  тарату 

пышақтары бар тарату дискісінен тұрады. Роликтерде шашыратқыш пышақтар 

да бар. Құбыр қабырғасының ішкі бетін тегістеу үшін бас негізінің цилиндрлік 

бӛлігі  қолданылады.  Бетон  қоспасының  тығыздалуы  келесідей.  Кӛмегімен 

ортадан тепкіш күштердің айналмалы жауырын набрызгивается бетон қоспасы 

құрылатын  слабоуплотненную  қабырғасына  құбырлар.  Әрі  қарай,  роликтер 

алдын-ала  құйылған  құбыр  қабырғасының  бетонын  илейді.  Бас  негізінің 

цилиндрлік бӛлігі құбырдың ішкі бетін тегістейді. 

Түйіспелі 

қосылыстың 

конструкциясы 

бойынша 

құбырлар: 

а) 

герметиктермен нығыздалған түйіспелі қосылысы бар кең қонышты; б) резеңке 



сақинамен  нығыздалған  түйіспелі  қосылысы  бар  кең  қонышты;  в) 

герметиктермен нығыздалған түйіспелі қосылысы бар бүктемелі болады. 

Құбырларға  коррозияға  тӛзімділігі,  аязға  тӛзімділігі,  су  ӛткізбеушілігі 

бойынша  талаптар  қойылады,  бетонның  70-ке  тең  босату  беріктігі  болуы 

тиіс...90% жүзім. 

Су  сіңіру  және  су  ӛткізбеушілікке  сынақтар  үш  айда  бір  рет,  аязға 

тӛзімділікке  -  алты  айда  бір  рет  жүргізіледі.  Бетонның  аязға  тӛзімділігі  ГОСТ 

10060-76 бойынша анықталады. 

Диаметрі 500 қоңырау құбырларының арматуралық қаңқалары...Радиалды 

престеу әдісімен қалыптау кезінде 1500 мм СМЖ -117 машинасында жасалады. 

Ал  машинада  айналмалы  жетегі  бар  планшет,  ауыстырылатын  Цилиндрлік 

және  конустық  мандрельдер,  конустық  мандрель  орналасқан  троллейбус; 




15 

 

бойлық  ӛзектерді  тарту  үшін  қолданылатын  қозғалыс  механизмі;  арбаға 



орнатылған  дәнекерлеу  қондырғысы;  спиральды  арматураны  беру  механизмі; 

бойлық ӛзектерді салуға арналған диск. 

Диаметрі 1400 мм-ден асатын арматуралық құбырларды жасау үшін СМЖ-

420 машинасы қолданылады. Құбырларды радиалды престеу үшін СМЖ  - 194, 

СМЖ-329  және  СМЖ-419  станоктары  және  сақиналарды  ӛндіру  үшін-СМЖ  - 

542 станогы. [4] 



Технологиялық сипаттамасы 

Құбырларды  радиалды  сығымдау  әдісі  бетон  қоспасын  роликті  баспен 

тербеліссіз тығыздау принципіне негізделген. 

Қоспа  тік  пішіннің  ішкі  беті  мен  айналмалы  роликтің  басы  арасындағы 

кеңістікте  тығыздалады,  оның  сыртқы  диаметрі  құбырлардың  ішкі  диаметрін 

анықтайды. 

Роликтің  басы  роликтер  еркін  бекітілген  негізден  тұрады.  Роликтердің 

үстіне тарату пышақтары бар тарату дискісі орнатылған, ал роликтер сонымен 

қатар тарату пышақтарымен жабдықталған. Тӛменнен бастың түбінде цилиндр 

тәрізді бӛлік бар ("юбка"), ол құбыр қабырғасының ішкі бетін тегістеуге қызмет 

етеді. 

Радиалды  басу  кезінде  құбырдың  цилиндрлік  бӛлігінің  бетон  қоспасын 

тығыздау  келесі  дәйекті  операциялардың  нәтижесінде  жүзеге  асырылады: 

айналмалы  пышақтардың  центрифугалық  күштерінің  әсерінен  бетон 

қоспасының шашырауы; бұл жағдайда құбырдың әлсіз тығыздалған қабырғасы 

пайда  болады,  оның  ішкі  диаметрі  тығыздағыш  роликтердің  пышақтарының 

орналасуымен  анықталады  (олардың  тӛтенше  жағдайы  құбырдың  ішкі 

диаметрінен 10-15 мм аз); 

алдын  ала  қалыпталған  құбыр  қабырғасының  бетон  роликтері 

жылжымалы; 

содан кейін құбырдың ішкі бетін "юбкамен" тегістеңіз. 

Құбырдың қоңырау бӛлігін тығыздау діріл арқылы жүзеге асырылады. 

Құбырды  қалыптау  машиналарында  радиалды  престеу  әдісімен  қалыптау 

тәртібі әдетте келесідей: 

а)  табаны  бар  пішінді  айналмалы  үстелге  орналастырады,  содан  кейін 

жоғарғы  сақина орнатылады,  роликті  басы  бар  жетек білігі  тӛменгі  позицияға 

түсіріліп, діріл қоздырғыш тӛменнен қосылады; 

б)  айналмалы  жылдамдығы  2.5  -  4  м/с  тең  болатын  роликті  басы  бар 

біліктің  айналу  жетегін  қосады,  бетон  қоспасын  береді  және  қоңыраудың 

қалыпталуын қамтамасыз ететін діріл қоздырғышын қосады; 

в)  бетон  қоспасын  беруді  жалғастырыңыз,  діріл  қоздырғышын  ӛшіріңіз 

және  роликтің  басын  жоғары  кӛтеріңіз,  сонымен  қатар  құбырдың  цилиндрлік 

бӛлігін жасаңыз; 

г)  құбырдың  бүкіл  қабырғасы  қалыпталғаннан  кейін  діріл  қоздырғышын 

ажыратыңыз,  роликтің  басы  қалыптан  шығарылады  және  жоғарғы  сақина 

кӛтеріледі. [6] 

 



16 

 

Жабдықтың түрлерін таңдау және тізімін құру 

 

СМЖ-194 станогы: 



1-станина; 2-бағыттаушы; 3-траверс; 4,10-гидроцилиндрлер; 5-жетек білігі; 

6-тартқыш;  7-тиеу  құйғышы;  8-айналмалы  үстел;  9-қоңырауды  қалыптау 

механизмі; 11-үстелдің бұрылу жетегі; 12-сорғы станциясы; 13-Электр шкафы; 

14-оператордың алаңы; 15-таспалы қоректендіргіш; 16-бункер. 

СМЖ-194 станогының техникалық сипаттамасы [7] 

Орташа ӛнімділік 

16 құбыр/сағ 

Қалыптастырылатын құбырлардың  

мӛлшері 

Диаметрі, мм  

Ұзындығы, мм 

300; 600 

1500; 2500 

Роликті кӛтеру жылдамдығы м/мин  0,5-2,5 

Орнатылған қуаты , кВт 

46 


Габариттік ӛлшемдері 

Ұзындығы, 

мм 

Ені, 


мм 

Биіктігі, 

мм 

Салмағы, 



кг 

3688 


3345 

8820 


11000 

 

Радиалды  пресстеу-темірбетон  құбырларын  жасаудың  ең  жоғары  тиімді 



әдісі.  Бір  құбырды  қалыптастыру  циклі  2-5  минутты  алады.  Инновациялық 

технология,  бетонның  тығыздалуы  діріл  әсерінсіз  басу  арқылы  жүзеге 

асырылады.  Діріл  тек  құбырдың  қоңырау  бӛлігін  қалыптастыру  кезінде 



17 

 

қолданылады. Машинаның жүрегі-кӛптеген айналмалы элементтері бар арнайы 



жасалған,  күрделі  механизм.  Дизайн  бір  ӛту  кезінде  мүмкіндік  береді,  атап 

айтқанда,  құбырды  қалыптастыру  үшін  кӛп  қажет,  сонымен  бірге  бетон 

қоспасын  тығыздап,  құбырдың  ішкі  бетін  тегістеп,  оны  тегіс  етеді.  Роликтің 

басын бір рет ӛткізгеннен кейін, пішін бірден дерлік кесіледі, қалыптау процесі 

ең аз уақытты алады. Радиалды пресстеу арқылы құбырларды ӛндіру-бұл темір-

бетон  саласының  мамандары  арасында  да  кӛптеген  таңғажайып  эмоциялар 

тудыратын керемет кӛрініс. 

Радиалды  пресстеу  арқылы  диаметрі  300-1200  мм,  ұзындығы  2,50,  3,00, 

3,50  метр  құбырлар  шығарылады.  Жабдық  жеткізушілері  ұзындығы  6  метрге 

дейін құбырлар шығаруға болатын машиналарды ұсына алады деп мәлімдейді. 

Құбырлар  тік  күйде  шығарылады,  қалыптау  айналмалы  роликті  басын 

құбырдың  денесі  бойымен  тӛменнен  жоғарыға  жылжыту  арқылы  жүзеге 

асырылады. [8] 

Радиалды басу технологиясының артықшылықтары: 

 

жоғары ӛнімділік; 



 

тӛмен энергия сыйымдылығы; 



 

тӛмен  күрделілік,  бүкіл  процесті  толығымен  автоматтандыруға 



дейін; 

 



металлдың  тӛмен  сыйымдылығы,  ӛйткені  жаңа  қалыпталған 

құбырлардың беріктігі тез арада ыдырауға мүмкіндік береді; 

 

микротоннелирования,  соның  ішінде  әр  түрлі  құбырлар  жоғары 



сапалы; 

 



ӛндірістік алаң бірлігінен ӛнімді жоғары алу; 

 



пішіндерді майлау жұмысын болдырмау; 

 



нормалар шегінде шу деңгейі кезінде зиянды дірілдің болмауы; 

 



диаметрі  1200  мм-ге  дейін  және  ұзындығы  2,5  м-ге  дейін  бетон 

құбырларын қалыптау мүмкіндігі. 

Белгілі технологиялармен салыстырғанда: 

o

 



Центрифугалау; 

o

 



орталықтан тепкіш прокат; 

o

 



виброформование 

радиалды  пресстеу  Еуропа,  АҚШ  және  қытай  нарығында  ең  тиімді  және 

танымал әдіс болып табылады. [9]  

 

Кӛрсеткіш 



Құбырлар Ду 

300...600 

Құбырлар Ду 

800...1200 

Сақина Ду 

700...1500 

Ӛнімділік, 

бұйымдар / сағ: 

 

максималды 



32 

10 


24 

минималды 

20 



15 



Орнатылған 

қуаты, кВт 

55 

93 


89,2 


18 

 

Габариттік 



ӛлшемдері, мм 

 

Ұзындығы 



5600 

8450 


8450 

Ені 


3600 

6300 


6300 

Биіктігі 

9124 

12230 


6000 

белгіден биіктігі 

 " 0" 

7935 


10630 

5300 


 

Үрдісті бақылау және автоматтандыру 

Материалдар 

мен 

бұйымдарды 



жылумен 

ӛңдеуді 


белгіленген 

технологиялық  режим  бойынша  жүргізеді,  оның  бұзылуы  бұйымдардың 

жарамсыздығына әкеп соғады. Белгіленген режимдерден ауытқулардың алдын 

алу үшін әртүрлі бақылау-ӛлшеу және реттеу аспаптары мен құрылғыларының 

кӛмегімен пештің жұмысын тұрақты бақылау талап етіледі. 

Әрбір  пештің  ӛз  ерекшеліктері  бар,  олар  басқа  пештерден  ерекшеленеді, 

мысалы,  құрылымы,  отын  түрі  немесе  жанатын  материал  түрі.  Туннель 

пештерінің  басты  ерекшелігі-пеш  каналы  бойымен  белгілі  бір  жылдамдықпен 

қозғалатын  және  белгілі  бір  температурада  жеке  аймақтардан  ӛтетін 

вагонеткаларға бұйымдарды жағу. Отын пештің ортасында  - салқындату және 

жылыту аймақтарының арасында орналасқан ӛрт аймағында жағылады. 

Жүйе қамтамасыз етеді: 

1)

 

Күйдіру аймағындағы температураны автоматты түрде реттеу; 



2)

 

Жалпы газ құбырындағы газ қысымын тұрақтандыру; 



3)

 

Сиретуді тұрақтандыру; 



4)

 

Күйдіру  аймағында  ленталық  диаграммада  тіркей  отырып 



температураны бақылау; 

5)

 



Жылыту аймағындағы температураны бақылау; 

6)

 



Салқындату аймағындағы температураны бақылау; 

7)

 



Жалпы газ құбырындағы газ қысымын бақылау; 

8)

 



Негізгі  технологиялық  параметрлердің  жарық  және  дыбыс 

сигнализациясы; 

9)

 

Авариялық  жағдайлар  кезінде  газды  қашықтықтан  және  автоматты 



ажырату. 

Бақылау  және  жедел  басқару  процесін  жылдам  басып  шығару,  дисплей, 

мнемосхемалар  және  т.б.  құрылғыларынан  технологиялық  процестің  барысы 

туралы  ақпарат  алатын  және  жергілікті  басқару  посттарының  операторларына 

басқару  бойынша  ұсыныстар  беретін  оператор-технолог  жүзеге  асырады. 

Дисплейдің  кӛмегімен  әр  түрлі  хабарламалар  экранға  шығарылады  және 

оператор-технолог  пернетақта  мен  дисплейдің  кӛмегімен  әртүрлі  сұраулар 

жасайды.  Мнемосхема  негізінен  негізгі  жабдықтың  жұмысын  кӛрсету  үшін 

қызмет  етеді.  Жабдықты  басқару  пульті  оператор-технологтың  жабдықты 

авариялық сӛндіруіне арналған. 

Бақылау жүйесінің негізгі міндеттері: 



19 

 

-



 

зауытқа келіп түсетін материалдардың сапасын анықтау; 

-

 

ӛндіріс  процесінде  материалдар  ағындарының  құрамы  мен 



қасиеттерін анықтау; 

-

 



барлық  ӛндірістік  қайта  бӛлу  бойынша  технологиялық  процестің 

параметрлерін бақылау; 

-

 

ӛнімнің сапасын бақылау және сертификаттау (паспорттау) ; 



-

 

технологиялық  процесті  жетілдіру  мақсатында  барлық  қайта  бӛлу 



бойынша бақылау нәтижелерін талдау және қорыту. 

Жедел  технологиялық  бақылаудың  кіші  жүйесі  (негізгі  ӛндірістің  қызмет 

кӛрсетуші  персоналы,  цехтық  зертханалар)  ӛндірістің  нақты  технологиялық 

учаскелерінің  кіреберістері  мен  шығуларындағы  материалдардың  құрамы  мен 

қасиеттерін айқындаумен және алынатын нәтижелердің талап етілетін мәндерге 

сәйкестігін  бақылаумен  айналысады.  Мұндағы  анықтамалардың  кӛлемі 

минималды  қажет  болуы  керек  және  бақылауды  жүзеге  асыру  үшін  күрделі 

жабдықты қажет етпеуі керек. 

Параметрлік  бақылаудың  кіші  жүйесі  (Бақылау-ӛлшеу  аспаптары  мен 

автоматтандырылған басқару жүйелерінің, БӚА мен АБЖ қызметі) жабдықтың 

жай-күйін  және  оның  жұмыс  режимдерін  бағалайды,  технологиялық 

параметрлерді  бақылайды,  технологиялық  ағындардағы  шығыстарды, 

ыдыстардағы деңгейлерді және т. б. ӛлшейді. 

Техникалық  бақылаудың  кіші  жүйесі  (техникалық  бақылау  бӛлімі,  ТББ) 

шығарылатын  материалдар  мен  бұйымдардың  қолданыстағы  нормативтік 

құжаттамаларға  (мемлекеттік  немесе  салалық  стандарттарға,  техникалық 

шарттарға,  кәсіпорын  стандарттарына)  сапасы  мен  сәйкестігін  бақылауды 

қамтамасыз  етеді,  сондай-ақ  ӛнімді  сертификаттауды  (паспорттауды)  жүзеге 

асырады.  ТББ  функциясына  сапасыз  ӛнімнің  пайда  болуын  тіркеу  ғана  емес, 

сондай-ақ  осындай  фактілердің  алдын  алу  да  кіреді.  Осы  мақсатта  ТББ 

кәсіпорынға 

келіп 


түсетін 

материалдардың 

сапасын, 

белгіленген 

технологияның  сақталуын  бақылайды,  ақау  тудыратын  және  ӛнімнің  сапасын 

тӛмендететін  себептерді  анықтайды.  ТББ  сондай-ақ  қажетті  актілерді 

ресімдейді  және  жағымсыз  құбылыстардың  себептері  мен  олардың  салдарын 

жоюға қол жеткізеді. ТББ ӛз жұмысын зауыт және цех зертханаларымен тығыз 

байланыста жүргізеді. 

Техникалық  бақылау  дегеніміз-объектінің  (материалдың,  ӛнімнің  немесе 

процестің)  жүйеге  қатысты  белгіленген  талаптарға  сәйкестігін  тексеру 

мемлекеттік  сынақтар,  демек,  стандарттау  және  сертификаттау  ережелеріне 

бағынады. 

Стандарттау-нақты бар немесе ықтимал міндеттерді жалпыға бірдей және 

бірнеше  рет  пайдалану  үшін  ережелер  белгілеу  арқылы  белгілі  бір  салада 

оңтайлы  тәртіпке  қол  жеткізуге  бағытталған  қызмет.  Бұл  қызметтің  нәтижесі 

нормативтік  құжаттарды  әзірлеу  болып  табылады.  Стандарттау  объектісінің 

ерекшелігіне және оған қойылатын талаптардың мазмұнына байланысты негізгі 

стандарттар  ӛнімдерге  немесе  қызметтерге,  сондай-ақ  процестерге,  бақылау 

әдістеріне  (тестілеу,  ӛлшеу,  талдау)  арналған  стандарттарды  ажыратады. 




20 

 

Сертификаттау-тауардың  міндетті  нормативтік  талаптарға  сәйкестігін  растау, 



ол сәйкестік сертификатын берумен бірге жүреді. [4] 

 

Қауіпсіздік техникасы 



 

Технологиялық процестерді орындау  нәтижесінде  кӛптеген  шеберханалар 

шаңның,  конвекциялық  немесе  сәулелі  жылудың,  будың  және  зиянды 

газдардың  едәуір  бӛлінуін  тудырады;  қалыптау  цехтарында  жұмысшының 

денсаулығына теріс әсер ететін діріл механизмдері қолданылады, олар Шу кӛзі 

болып  табылады  және  т.б.  сондықтан  кәсіпорындарда  қауіпсіз  және  қалыпты 

санитарлық-гигиеналық  еңбек  жағдайларын  қамтамасыз  ету  үшін  әр  зауытта 

қолданылатын  қауіпсіздік  техникасы  мен  ӛндірістік  санитария  ережелерін 

қатаң сақтау қажет. 

Технологиялық  жағдайлар  бойынша  қақпалар  ұзақ  уақытқа  (40  минуттан 

артық)  ашылатын  цехтарда  немесе  ауаның  есептік  температурасы-200С  тӛмен 

аудандарда  ауа  перделерін  қарастыру  қажет.  Барлық  ӛндірістік  және  қосалқы 

ғимараттарда табиғи немесе мәжбүрлі желдету кӛзделуі тиіс. 

Зиянды  бӛлінділері  бар  үй-жайлар  ауасының  ластануын  болдырмау 

мақсатында:  жылу  бӛлетін  жабдық,  аспаптар,  құбырлар  және  басқа  да  кӛздер 

жылу  оқшауландырылуға  тиіс;  пайдалану  кезінде  ылғал  бӛлінетін  агрегаттар 

мен  жабдықтар  жабылуға  және  оқшаулануға  тиіс;  тозаң  бӛлуге  байланысты 

технологиялық процестерді олардың жұмысы адамдардың қатысуынсыз жүзеге 

асырылатындай етіп оқшаулау, ал атмосфераға шығарар алдында шаң, бу және 

зиянды газ түріндегі бӛлінетін технологиялық шығарындылар тазартылуға тиіс. 

Діріл  механизмдері  қолданылатын  цехтарда дірілдің  әсерін  жою және  шу 

деңгейін тӛмендету бойынша шаралар қабылдануы тиіс. 

Жұмыс  орындарындағы  шу  мен  діріл  деңгейі  рұқсат  етілген  шектерден 

аспауы  тиіс.  Әйтпесе,  үй-жайларды,  жұмыс  орындарын  және  машиналарды 

дыбыстық  және  діріл  оқшаулауын  ұйымдастыру  керек,  мысалы,  жаппай 

іргетастарға  діріл  алаңдарын  орнату;  резеңке  діріл  оқшаулағыштарына 

вибраторлары  бар  машиналарды  орнату,  діріл  алаңдарындағы  және  соққы 

үстелдеріндегі формаларды міндетті түрде бекіту, діріл алаңдарын акустикалық 

қаптамалармен  жабу,  дыбыс  сіңіретін  материалдармен  қаптау,  шұңқырлар, 

уақтылы,  алдын-ала  тексеру,  діріл  жабдықтарын  жӛндеу  және  реттеу. 

Жұмысшылар жіңішке резеңкеден жасалған қалың табаны бар аяқ киімді, шуға 

қарсы  құлаққаптарды  (Антифондар),  пенопласт  тӛсемі  бар  қолғаптарды 

пайдалануы тиіс. 

Шаң  кӛп  шоғырланған  үй-жайларда  жеке  қорғаныс  ретінде  Ф-45  немесе 

ПРБ-1 респираторларын, герметикалық қорғаныш кӛзілдіріктерін және арнайы 

киімді пайдалану қажет. 

Қауіпсіздік  техникасы  ережелерін  қатаң  сақтау  негізгі  технологиялық 

қайта бӛлуде жұмыс істеу кезінде сақталуға тиіс. 




21 

 

Арматура  цехында  дәнекерлеу  жұмыстарын  жүргізу  кезінде:  дәнекерлеу 



аппараттарын жерге тұйықтау, жарық сүзгілері бар кӛзілдірік пен қалқандарды 

қолдану,  жұмыс  орындарына  резеңке  кілемшелерді  тӛсеу,  дәнекерлеу 

бекеттерін  қорғаныс  экрандарымен  қоршау,  ал  дұрыс-кесу  станоктары  жұмыс 

істеген кезде олардың қаптамасын жергілікті аспирация жүйесіне қосу қажет. 

Бұйымдарды қалыптау дыбыс дабылы қосылған кезде жүзеге асырылады, 

қалыптау  машиналарын  басқару  қашықтықтан  жүргізілуі  тиіс.  Бұйымдарды 

жылумен  ӛңдеу  кезінде  камералардан  будың  ағып  кетуіне  жол  бермеу, 

камераларды Автоматты траверс кӛмегімен жүктеу және түсіру қажет. [4] 



Қоршаған ортаны қорғау 

Ӛндірістік  қызмет  барысында  қоршаған  ортаны  қорғау  зауыт  қызметінің 

басым бағыттарының бірі болып табылады. 

Зауытта  сарқынды  суларды  кәріз  жүйесіне  және  биологиялық  тазарту 

құрылыстарына  қабылдау  қағидаларының  нормативтік  талаптарын  сақтауға 

мүмкіндік  беретін  тазарту  құрылыстары  бар.  Шығатын  газдарды  шаңнан 

тазарту шаң-газ тазарту қондырғыларының (ПГҚ) кӛмегімен жүргізіледі. 

Зауытта  ӛндіріс  қалдықтарын  есепке  алу,  жинау  жолға  қойылған, 

қалдықтарды  уақытша  сақтау  орындары  айқындалған.  Қалдықтарды  кәдеге 

жарату мамандандырылған кәсіпорындарда жүргізіледі. Кәсіпорында ӛндірістік 

қызметті  жүзеге  асыру  кезінде  экологиялық,  санитарлық-эпидемиологиялық 

және  ӛрт  нормалары  мен  ережелерін  сақтау  үшін  нормативтік-әдістемелік 

қамтамасыз  ету  бар,  нормативтік-экологиялық  жобалар,  қалдықтардың 

жекелеген түрлерімен жұмыс істеу жӛніндегі нұсқаулық құжаттар әзірленді. 

Қоршаған  ортаға  әсер  ететін  зиянды  факторлардың  әсерін  бақылау  үшін 

ИСО  14001  халықаралық  стандартына  сәйкес  қоршаған  ортаның  менеджмент 

жүйесіне  сәйкес  сынақ  зертханасы  жүзеге  асыратын  үздіксіз  мониторинг 

жүргізіледі. 

Қоршаған  орта  саясатының  негізгі  міндеттеріне  тұтынушылардың 

заңнамалық және нормативтік талаптары мен талаптарын сақтау, кәсіпорынның 

қоршаған  ортаға  әсерін  азайту,  экологиялық  кӛрсеткіштерді  үнемі  жақсарту, 

мүдделі қоғамды кәсіпорынның қоршаған ортаны қорғау саласындағы қызметі 

туралы хабардар ету, энергия мен басқа ресурстарды ұтымды пайдалану, оның 

барлық қызметкерлеріне үздіксіз экологиялық білім беру жүйесін құру кіреді. 

Осы  міндеттерді  іске  асыру  үшін  қоршаған  ортаны  қорғау  жӛніндегі  іс-

шаралар  бағдарламасы  әзірленді  және  экологиялық  басқару  жүйесі  кӛзделген. 

[4] 

 

 




22 

 

Пайдаланылған дереккөздер мен әдебиеттер тізімі 

1)

 

https://official.satbayev.university



 

2)

 



https://www.myunivercity.ru

 

3)



 

https://sapa-su.kz/

 

4)

 



https://works.doklad.ru/view/vgJKj9aFfMo/2.html

 

5)



 

https://www.myunivercity.ru

 

6)

 



М.: ВНИИЭСМ, 1981 г.. Промышленность строительных материалов. Серия 3 

Промышленность сборного железобетона. Обзорная информация. Выпуск 1 

7)

 

Автор: В. Бауман Название: Строительные машины. Справочник в двух томах. 



Том 2 Издательство: Машиностроение Год: 1977 

8)

 



https://zavod-odinec.ru/about/public/proizvodstvo-zhelezobetonnyh-trub/

 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет