Лекция 1 (2 часа) Тема: «основные понятия о государстве, праве и государственно-правовых явлениях»

Өкілдік және сенімхат түсінігі

• Өкілдік деп басқа адамның өкілдік берушінің атынан бір адамның өкілдің сенімхатқа,заңдарға ,сот шешіміне не әкімшілік құжатқа негізделген өкілеттігі күшімен жасаған мәмілесін айтамыз.Өкілдік берушінің азаматтық құқықтары мен міндеттерін тікелей туғызады.өзгертеді және тоқтатады.
• Өкілдік занды және ерікті деп бөлінеді.
• Заңды өкілдік тікелей заңнан туындайды, әрі ол өкілдік берушінің еркіне қарамайды. Мысалы,Теңіз жолы сауда кодексі бойынша кеме капитаны кызмет бабында жасалған мәмілеге байланысты кеме иесінің және жүк иесінің өкілі болып табылады, жолшыбай не барған жерінде кеме иесінің немесе жүк иесінің өкілдері болмаса, жағдайға байланысты талап қою мәселесін өзі шеше береді, кейбір мәмілелерге билік етеді.
• Өкілеттік деп басқа адамның атынан бір адамның сенімхатқа, заңдарға, сот шешіміне не әкімшілік құжатқа негізделген өкілеттігі күшімен жасалған мәмілесін айтамыз. Өкілдік берушінің азаматтық құқықтары мен міндеттерін тікелей туғызады, өзгертеді және тоқтатады.

Сенімхат

• Сенімхат – ол жазбаша құжат. Сенімхаттың қарапайым жазбаша түрі және нотариалды куәландырған нұсқасы болады.
• Сенімхаттың күші мынандай жағдайларда жойылады:
• 1) сенімхат мерзімінің өтуі;
• 2) сенімхатта көзделген әрекеттердің жүзеге асуы;
• 3) сенімхатты беруші адамның оның күшін жоюы;
• 4) сенімхат берілген адамның одан бас тартуы;
• 5) атына сенімхат берілген заңды тұлғаның таратылуы;
• 6) өз атынан сенімхат берген заңды тұлғаның тоқтатылуы;
• 7) сенімхат берген адамның қайтыс болуы, оның әрекет қаблеттілігі жоқ, әрекет қабілеттілігі шектеулі немесе хабар-ошарсыз кетті деп танылуы;
• 8) сенімхат берілген азаматтың қайтыс болуы, оның әрекет қабілеттігі жоқ, әрекет қабілеттілігі шектеулі немесе хабар-ошарсыз кетті деп танылуы салдарынан тоқтатылады.

Мұрагерлік құқық