Су бұрқақтарды сумен жабдықтау Субұрқақтар-қала аумағын инженерлік көркейтудің маңызды элементі. Олар үлкен санитарлық-гигиеналық және архитектуралық маңызы бар. Су бұрқақтарды сумен жабдықтаудың екі схемасы бар: тура ағынды және айналмалы. Тікелей ағынды сумен жабдықтау 3...5 л/с -ке дейін су шығынымен салыстырмалы шағын субұрқақтар үшін пайдаланылады. Айналмалы сумен жабдықтау үлкен су тұтынумен субұрқақтар үшін қолданылады. Бұл жабық желі. Су бұрқақты ағындарын арнайы үй — жай-машина залында орнатылған сорғылардан талап етілетін арынды алады. Су бұрқақтарды сумен жабдықтау жүйесі құбырлардың тарату желісін, су бұрқақ саптамаларын, бекіту және реттеу арматураларын, беруші және айналмалы құбырларды, шығаруды, сорғы қондырғысын, қабылдау резервуарын қамтиды. Тарату желісі судың максималды шығынына есептеледі. Фонтандық саптамалар ағыстың биіктігіне, пішіні мен ұшу траекториясына әсер етеді. Фонтандық саптаманың алдындағы қажетті арынды есептеу арқылы анықтайды.
ҒИМАРАТТАРДЫ СУМЕН ЖАБДЫҚТАУ
Сумен жабдықтау жүйелері мен схемалары Қалалық абаттандырудың қажетті шарттарының бірі сумен жабдықтау болып табылады. Кәрізделген аудандарда орналасқан немесе жергілікті кәрізі бар елді мекендердің барлық құрылыстары суық және жиі ыстық сумен жабдықтау жүйелерімен жабдықталады. Ғимараттардың сумен жабдықтау жүйелері желінің барлық объектілерін қажетті мөлшерде, белгілі сапада және қажетті қысымда сумен қамтамасыз етуі тиіс. Берілетін судың сапасы сумен жабдықтау жүйелерінің мақсатына байланысты.
Су құбыры жүйесі тұтынушылардың санын және суды тұтыну нормасын ескереді. Тұтынушылардың әртүрлі санаттары үшін өз нормалары бар. Халыққа су физиологиялық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін қажет: тамақ дайындау, гигиена ұстау, шаруашылық-тұрмыстық қызмет. Бір адамның суды тұтыну нормасы тәулігіне қаланы абаттандыру дәрежесіне байланысты ауытқиды. Суық және ыстық сумен қамтамасыз етілген ірі қалалардың тұрғындары үшін су тұтыну нормасы 1 адамға тәулігіне 400 л-ге жуық құрайды. Бұл нормаға коммуналдық қызмет көрсету кәсіпорындарының (моншалар, шаштараздар, кір жуу орындары, қоғамдық тамақтану кәсіпорындары және т.б.) мұқтаждықтарына су шығыны кіреді. Басқа тұтынушы-өндірістік кәсіпорындар, олардың әрқайсысында технологиялық процесс судың көп мөлшерінің шығынымен байланысты.
Қалада сондай-ақ өрт сөндіруге, жасыл желектерді суаруға және климаттық жағдайларға байланысты қала аумағын суландыруға су шығыны ескеріледі.
Ғимаратты немесе объектіні сумен жабдықтау жүйесі — сыртқы су құбыры желілерінен барлық нақты тұтынушыларға арынмен су беруді қамтамасыз ететін техникалық құрылғылардың жиынтығы. Ішкі су құбыры желілері сыртқы су құбыры желілерінен қоректенеді. Ішкі су құбыры жүйесі (суық сумен жабдықтау) іске қосудан (немесе енгізуден), Су өлшеу торабынан (тораптарынан), магистральдық және тарату құбырларының желісінен, су тарату құрылғыларынан, арматурадан тұрады. Қазіргі уақытта әрбір нақты тұтынушы үшін су өлшегіш құрылғыларды орнату қажеттілігі туындап отыр. Кейбір жағдайларда жүйеге су сүзілетін, түссізденетін, хлормен, озонмен немесе ультракүлгін сәулелермен зарарсыздандыратын, тұщыланатын және тұндыратын, суды тазалауға арналған жоғарылататын қондырғылар (үлкен қабатты ғимараттар үшін) және жергілікті қондырғылар қосылады.
Орталықтандырылған және жергілікті сумен жабдықтау көздерін пайдаланатын (жер асты және жер үсті) сумен жабдықтау жүйелері бар.
Су құбыры құбырларын төсеу кезінде оларда судың қажетті температурасын сақтауды көздеу өте маңызды-су шамадан тыс салқындатылып, қызбауы тиіс. Сондықтан ҚНжЕ 3.05.04-85 су құбыры желілерін жер астына салу ұсынылады. Бірақ технологиялық және техникалық-экономикалық негіздемелер кезінде төсеудің басқа да түрлеріне жол беріледі. Су құбыры құбырларының салқындауын және қатуын болдырмау үшін, олардың салыну тереңдігі төменге дейін, топырақтың мұздануының есептік тереңдігінен 0,5 м артық болуы тиіс. Жылдың жазғы мезгілінде судың қызуының алдын алу үшін құбырлардың салыну тереңдігін құбырлардың үстіне дейін есептегенде 0,5 м кем емес қабылдау керек. Өндірістік құбырлардың салыну тереңдігін, егер қыздыруға технологиялық пайымдаулар бойынша жол берілмейтін жағдайда ғана судың қызуының алдын алу жағдайларынан тексеру қажет. Бас жоспарларда су құбыры желілерінің орналасуы, сондай-ақ құбырлардың сыртқы бетінен құрылыстар мен инженерлік желілерге дейінгі жоспардағы ең аз қашықтықтар ҚНжЕ 2.07.01-89*сәйкес қабылдануы тиіс.
Су құбыры желілерін сақиналы және сирек жағдайларда тұйық етеді, өйткені олар жөндеу және пайдалану кезінде ыңғайлы және оларда су қатып қалуы мүмкін.
Өртке қарсы біріккен су құбыры құбырларының диаметрі қала аудандары үшін кемінде 100 мм және 1000 мм-ден аспайды. бұл қамтамасыз етеді. өрт сөндіру үшін су құбыры желісін пайдалану мүмкіндігі. Осы мақсат үшін су құбыры желісінің барлық ұзындығында 150 м кейін өрт шланг — гидранттарды қосуға арналған арнайы құрылғылар орнатылады. Сыртқы өрт сөндіру үшін 100 л/с су шығыны қажет.
Су құбыры желісіндегі еркін Арынның арқасында кемінде 10 м су. шағын қабатты ғимарат ст. қосымша сорғысыз сумен қамтамасыз етіледі. Жоғары қабатты ғимараттарда жергілікті сорғылармен қосымша арын құрылады.
Пайдалануға және жөндеуге ыңғайлы болу үшін қарау құдықтарында су құбырлары желілерінде орналасқан әртүрлі арматураны орнату көзделеді. Оларды құрама темір бетоннан немесе жергілікті материалдардан орындайды. Жер асты суларының деңгейі құдық түбінен жоғары орналасқан кезде жер асты суларының деңгейінен 0,5 м жоғары түбін және құдық қабырғаларын гидрооқшаулауды көздейді.
Суғаруға, ашық бассейндерді толтыруға, субұрқақтардың жұмыс істеуіне арналған су құбыры тек жазда ғана әрекет етеді, сондықтан оларды 0,5 м тереңдікте төсеуге рұқсат етіледі.
Ыстық сумен жабдықтау абаттандыру деңгейі жоғары қалаларда жасалады. Ғимараттар жеке тұрған орталық жылу пункттерінен (ОЖП) орталықтандырылған ыстық сумен жабдықтаудың тоқсандық жүйелерін ыстық сумен қамтамасыз етеді, олар әдетте қызмет көрсетілетін учаскенің ортасында орналасады. ЦТП жылу қуатын перспективалық құрылысты ескере отырып таңдайды.
Ыстық сумен жабдықтау желісі орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесінде екі жұмыс режиміне есептеледі: ең жоғары су тұтыну сағатында ыстық суды су бөлу режимі; ең аз су бөлу сағаттарында судың айналым режимі.
Ыстық сумен қамтамасыз ету желілері үшін оюға немесе дәнекерлеуге қосылатын су-газ өткізгіш мырышталған құбырларды пайдаланады. Құбырлардың еңісі кемінде 0,002 қабылданады. Құбырларды жылу шығынын азайту үшін оқшаулайды. Ыстық сумен жабдықтаудың сыртқы желілерін жеке каналдарда немесе каналсыз тәсілмен (тікелей топырақта) немесе жылу желілерімен бірге каналдарда төсейді.