Лекция 1 Кіріспе «Инженерлік жүйелер, желілер және жабдықтар»
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
Ëåêöèÿ 1 ʳð³ñïå «Èíæåíåðë³ê æ?éåëåð, æåë³ëåð æ?íå æàáäû?òàð»
| Жылу желілері
Жылу энергиясын тұтынушыларға тасымалдау үшін су мен бу арқылы жылу бере алатын құбырлар — жылу желілері пайдаланылады, оларды тиісінше су және бу деп атайды. Қазіргі уақытта жылу желілері жылуды үлкен қашықтыққа береді. Үлкен жылу жоғалтуды болдырмау үшін олар жылу оқшауланбаған болуы тиіс. Транзиттік, магистральдық, тарату және сақиналы құбырлар бар. Өнеркәсіптік кәсіпорындарға жылу беретін жылу желілерін өнеркәсіптік, тұрғын және қоғамдық ғимараттарға — коммуналдық, кәсіпорындар мен азаматтық ғимараттарға — аралас деп атайды. Жылу желілерінің схемалары жоспарда екі түр болуы мүмкін: радиалды және сақиналы. Жылумен жабдықтаудың радиалды схемасы барлық объектілерге тұйық тармақталған. Апат болған жағдайда бұл объектілер ажыратылады. Жылумен жабдықтаудың сақиналы сұлбасы сенімді және жұмыста үздіксіз. Онда ұсақ тармақтардың барлық тармақтары ортақ контурға біріктірілген. Қаланың әртүрлі аудандарының жылу желілері бір жылу көзі істен шыққан жағдайда оны екіншісін қайталауы мүмкін. Бұл қаланың барлық аудандарын жылумен үздіксіз қамтамасыз етуге және бір мезгілде ақаулықты жоюға мүмкіндік береді. Жылу желілері екі және көп құбыр жасайды. Ең көп таралған екі құбыр жүйесі, онда бір құбыр — беруші, екіншісі — кері. Бұл жүйеде су тұйық шеңбер бойынша айналуда: тұтынушыға жылу беріп, қазандыққа оралады. Тұрғын аудандарда жылумен жабдықтаудың су жүйелерінің екі түрі қолданылады: ашық және жабық. Айырмашылық жылумен жабдықтаудың жабық жүйесі кезінде құбырларда судың тұрақты мөлшері айналуда, ал ашық жүйе кезінде судың бір бөлігі тікелей жүйеден ыстық сумен жабдықтау қажеттілігіне бөлшектенеді. Жылумен жабдықтаудың ашық жүйесінде су сапасы бойынша ауыз суға тең, ал жылу көзіндегі су қоры үнемі толықтырылуы тиіс. Бір құбыр жүйесі жылыту және желдету үшін жылу тасымалдағышты береді,содан кейін оны ыстық сумен жабдықтау ретінде шығарады. Опция ең арзан, бірақ есептеу қиын. Үш құбыр жүйесі жылу тасымалдағыштың әртүрлі параметрлері бар екі құбыр бойынша жылу беруді қамтамасыз етеді, ал қайтару үшінші құбыр бойынша жүзеге асырылады. Төрт құбырлық жүйеде жылу беру және ыстық сумен қамтамасыз ету екі жұп құбыр бойынша бөлінген. Қазіргі уақытта елді мекендерде жылумен жабдықтаудың бөлек екі құбырлық жүйесі оны пайдаланудың ыңғайлылығы мен үнемділігіне байланысты барынша қолданылады. Ыстық сумен жабдықтау үшін жылу желілеріне қосылудың ашық және жабық нұсқаларын пайдаланады. Ашық желілерде ыстық су тікелей жылу жүйесінен келіп, оның жылу көзінен жылу орнын толтырады. Ыстық судың сапасы төмен. Жабық желілерде жылу желісінің суы жылу алмасу аппараттарындағы ыстық сумен қамтамасыз етуге арналған су құбыры суын үздіксіз қыздыра отырып, жылу көзіне толығымен оралады. Бұл жағдайда ыстық судың сапасы жоғары. Жылу желілері жер үстінде және жер астында төселеді. Жер үсті төсемі арзан, бірақ эстетикалық тұрғыдан жиі жол берілмейді. Жерасты төсемі ең кең таралған. Құбырлардың каналды және каналды емес төсемдері бар. Құбыржолдардың арналық төсемі қымбат, бірақ сенімді, өйткені канал қабырғалары құбырларды кездейсоқ әсерлерден, кезбе токтардан және т. б. қорғайды. Жылу құбырларын арнасыз төсеу-қалаудың қарапайым және арзан тәсілі, сондықтан ол әсіресе аз қабатты құрылыста да кең таралған. Құбырлар тікелей топыраққа салынады. Бұл әдіс Үлкен емес: коррозия, жөндеудің еңбек сыйымдылығы, мерзімді қадағалаудың болмауы. Олар құбырларды жердің сыртқы әсерінен оқшаулағыш материалмен, цемент қабығымен және гидрооқшаулаумен қорғай отырып, жартылай еңсереді. Арматураланған пенобе-тон қолданылады, онда арматураны тор түрінде орындайды, бұл құбырларға едәуір қаттылық береді. Қазіргі уақытта бұрын қолданылған арматуробенобетонды каналсыз құбырлар төсемінің орнына құбырлардың жылу оқшауландырылған пенополиуретанды (ППУ) жүйелері өте кең қолданысқа ие болды. Құбыржолдарды төсеудің осы түрінің принципті ерекшелігі қосымша гидрооқшаулаусыз және ілеспе дренажсыз ылғалды топырақтарда жылу желілерінің құбыржолдарын орналастыруға мүмкіндік беретін конструкцияның іс жүзінде толық герметикалығы болып табылады. Бұдан басқа, Құбырларды төсеу конструкциясы оқшаулауды ылғалдандыру орындарын жүйелі түрде қадағалауға және табуға мүмкіндік беретін жедел қашықтықтан бақылау жүйесімен (СОДК) жабдықталуы мүмкін. Бұл ретте каналсыз төсемнің тәсілі тығыз полиэтиленнен жасалған гидрооқшаулағыш қабықта диаметрі 57-тен 1020 мм дейін пенополиуретаннан жасалған жылу оқшаулағышы бар құбырларды пайдаланады. Жылу оқшаулаудың осы түрінен Құбырларды төсеу үшін фасонды бұйымдар дайындалады: бұрмалар, температуралық ұзындығын өтеуге арналған 2-бейнелі элементтер, үштіктер, қозғалмайтын тіректер, түсіргіштер мен ауа өткізгіштер және т. б. құбырлар тек жаңа болат, Қара немесе мырышталған ст. маркалары қолданылады. Ескерту. Ескерту. 17ГС және басқа да Ресейдің Мемлекеттік тау-кен техникалық қадағалау талаптарына сәйкес. . Конфеты Ассорти Қостанай 0,430 кг х 3 ста жылу және су өткізбейтін оқшауламаларға назар аударады- қосылыстар. Бұл ретте арнайы дәнекерленген станың мүлдем герметикалық қосылуын қамтамасыз ететін муфталар- ков. Пенополиуретанды оқшаулау ұзақ мерзімге арналған- жылу тасығыш температурасының 1300С дейін және қысқа мерзімде әсері- температураның өзгеру әсері 1500С дейін. Барлық құбырлар және қалғандары мұндай жабдықты пайдалану кезіндегі құбыржолдардың элементтері- сымдармен жабдықталған.- сымдардың зақымдалғаны туралы немесе пайдалану кезінде оқшаулау қабатындағы ылғал. Жүйе негізделген өзгеретін жылу оқшаулағыш қабаттың өткізгіштігінде ылғалдылық өзгерген кезде. Ақау орындарын іздеу үшін (ув- сигналдық өткізгіштердің үзілуі) - ют импульстік реф әсеріне негізделген әдістер мен аспаптар- сөздік қазақ тілінен орысқа және керісінше аударады. СОДК жылу желісінің барлық элементтеріне салынған сигналдық мыс өткізгіштерді, трасса бойынша және бақылау орындарында (ЦТП, қазандық) ажыратқыштарды, кезеңдік тексеруге арналған тасымалды аспаптарды және үздіксіз бақылауға арналған стационарлық аспаптарды қамтиды. Жылу өткізгіштерді төсеудің ең қолайлы тәсілі, оның жиі қолданылуымен түсіндіріледі. Бұл әдіс арнасыз төсеммен салыстырғанда артықшылығы құбырдың топырақтағы қысымның тоқтауынан қорғалуы, себебі арнаға арнайы жылжымалы және қозғалмайтын тіректерде орналасқан. Оның кемшілігі желілердің жағдайын тұрақты қадағалаудың болмауы, ал апат болған жағдайда зақымдану орнын табу қиын. Жылу желілерінің өтпейтін арналарында неф-темазутөткізгіштермен, қысымы 1,6 МПа дейінгі Сығылған ауа құбырларымен және су құбырларымен орналасуы мүмкін. Жылу желісінің өтпелі коллекторларында диаметрі 300 мм — ге дейінгі су құбырларымен, байланыс кабельдерімен, кернеуі 10 кВ-ға дейінгі күштік кабельдермен, ал қалалық коллекторларда-сондай-ақ қысымы 1,6 МПа-ға дейінгі Сығылған ауа құбырларымен және арынды канализациямен бірге орналасуы мүмкін. Орамішілік коллекторларда қысымы 0,005 МПа-ға дейінгі және диаметрі 150 мм-ге дейінгі табиғи газ құбырларымен диаметрі 250 мм-ден аспайтын су желілерін бірлесіп төсеуге жол беріледі. Жылу желісі мен су құбырын бірлесіп салу кезінде қыздыруды болдырмау үшін оны бір қатарға немесе жылу желілерінің астына орналастыра отырып, оқшауланады, бұл ретте салудың нормативтік тереңдігін ескере отырып. Өтпелі коллекторларда желілердің жай-күйіне үздіксіз бақылау және бақылау жүргізіледі. Мұндай желілерді жөндеу жеңілдетіледі. Күрделі учаскелерде, мысалы, қозғалысы үлкен орталық магистральдардың астында, темір жолдардың қиылысында, өтетін коллекторларды салу мүмкін емес ғимараттардың астында, ал өтпелі емес арналарды жөндеу жағдайында даму мүмкіндігінің шектеулі болуына байланысты төсеуге болмайды, жартылай өтетін арналарды қолданады. Оларда өту өте аз (биіктігі-1,4 м, ені — 0,4...0,5 м), дегенмен жылу жүйесін тексеруге және жөндеуге болады. Қалалардағы жылу желілерінің трассасын инженерлік желілер үшін бөлінген техникалық жолақтарда көшелердің, жолдардың және өтпе жолдар мен жасыл желектер жолағынан тыс өтетін жолдардың қызыл сызықтарына параллель төсейді, бірақ негізделген жағдайда жылу трассасының өтпе бөлігінің немесе тротуардың астына орналасуына жол беріледі. Жылу желілерін жиектер бойына террасалар, жыралар немесе отырғызылған топырақта жасанды ойықтар салуға болмайды. Жылу желілерінің еңісі жылу тасығыштың қозғалыс бағытына және төсеу тәсіліне қарамастан 0,002 кем болмауы тиіс. 2.04.07-86* ҚНжЕ-де басқа жер асты құрылыстарының жылу желілерімен қиылысуын орнату үшін ерекше жағдайлар бар. Магистральды желілер жылу көзінен басты бағыттар бойынша орналасады және диаметрі үлкен құбырлардан тұрады — 400-ден 1200 мм-ге дейін... 150 мм. Жылумен жабдықтаудың бу жүйелері бір және екі құбырлық жасайды, бұл ретте конденсат арнайы конценсат құбыры арқылы қайтарылады. Бастапқы қысымның әсерінен 0,6... 0,7 МПа, ал кейде 1,3... 1,6 МПа, бу 30 жылдамдығымен қозғалады...Жылу құбырларын төсеу тәсілін таңдау кезінде басты міндет шешімнің ұзақ мерзімділігін, сенімділігін және үнемділігін қамтамасыз ету болып табылады. Жылу желілері арнайы тіректерде орналасқан болат электр дәнекерленген құбырлардан құрастырылады. Құбырларда бекіту және реттеу арматуралары (ысырмалар, вентильдер) орнатылады. Құбырлардың тіректері көлденең мызғымас негіз жасайды. Тіректер арасындағы аралық жобалау кезінде анықталады. Жылу желілерінің тіректері қозғалмайтын және жылжымалы болып бөлінеді. Қозғалмайтын тіректер белгілі бір позицияда желілердің нақты орындарының орналасуын бекітеді, ешқандай ығысуға жол бермейді. Жылжымалы тіректер температуралық деформация салдарынан құбырды көлденең жылжытуға жол береді. Есептік қашықтықтағы қозғалмайтын тіректердің арасында құбыр өткізгішті ұзартатын температуралық кернеуді компенсациялайтын құбырлардың П-тәрізді ұзаруы орналасады. Компенсаторлар желілерді бұзудан сақтайды. Жылу трассасында ажыратқыш арматураны, жылжымайтын тіректерді орналастыру үшін биіктігі 2 м камералар орнатылады. жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|