Ұжымдастырудың мақсаты - ауылдық жерлерде социалистік өндірістік қатынастарды құру, ұсақ жеке фермаларды ірі жоғары өнімді кооперативті өндірістерге айналдыру.
Жаппай ұжымдастырудың нәтижесінде аграрлық сектордан индустриялық ресурстарға қаржылық, материалдық және еңбек ресурстарын жаппай таратудың интеграцияланған жүйесі құрылды.
Бұл кейінгі өнеркәсіптік дамудың негізі болды, бұл КСРО өнеркәсібінің әлемдік жетекші державалардан артта қалуын бәсеңдетуге мүмкіндік берді.
ҰЖЫМДАСТЫРУ ҚАРСАҢЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АУЫЛЫ
Қазақстандағы ұжымдастырудың өзіндік ерекшеліктері болды. Ұжымдастыру қарсаңында Қазақстан халқының жартысынан көбі көшпелі өмір салтын ұстанды. Кеңес өкіметі орнағаннан кейін кедейлер негізінен отырықшылыққа бейімделді, ал байлар көшпелі өмір салтын ұстанды. Бұл дәстүрлі консерватизмнен емес, ең алдымен экономикалық мүдделерден туындады.
Ірі малдың көп бөлігі жартылай феодалдарға тиесілі болды. Бұл топ көп емес еді, бірақ ауылдың қоғамдық өміріне үлкен әсер етті.
БАЙ, ЖАРТЫЛАЙФЕОДАЛДАРДЫ ТӘРКІЛЕУ
1928 жылы 27 тамызда ең ірі жартылай феодалдардың шаруашылықтарын тәркілеу туралы жарлық қабылданды.
Бұл санатқа: 400-ден астам ірі қара мал - көшпелі жерлерде; 300 бас ірі қара - жартылай көшпелі аудандарда; 150 бас ірі қара – отырықшы аудандардағы шаруашылықтар жатқызылды.
Жарлық бойынша республиканың барлық аймақтарында 600-ден астам ірі жартылай феодалдық байлар жер аударылды.
Бұл оқиға күштеп ұжымдастыруға жол ашты, оны 1932 жылдың көктемінде аяқтау жоспарланды.
ЛЕНИНДІК КООПЕРАТИВТІК ЖОСПАР
Ауыл шаруашылығында ұжымшар құру идеясын В.И. Ленин ұсынған болатын.
Бұл жоспардың келесі принциптері болды:
еріктілік;
кезең-кезеңмен өту;
Шаруашылық жүргізудегі өзіндік ұсысыныстарды қолдау;
материалдық жағдай жасау;
КООПЕРАЦИЯ
Кооперация – бұл еңбекті ұйымдастырудың бір түрі, онда көптеген адамдар бір немесе бірнеше еңбек процестеріне қатысады.
Кооперация екі түрге бөлінеді:
1) қарапайым (тұтыну, несие, ауылшаруашылық өнімдерін алғашқы өңдеу) 2) өндірістік (TOЗ (Жерді бірігіп өңдеу жөніндегі серіктестік), артель, коммуна).
