2.Үстеудің семантикалық топтары
Үстеудің семантикалық топтары: мезгіл, мекен, мөлшер, сын-қимыл (бейне), күшейтпелі, мақсат, себеп-салдар, топтау.
1.Мезгіл – қимылдың мезгілін білдіреді. Сұрағы: қашан? Қашаннан бері? Бүгін, ала жаздай, қыстыгүні.
2.Мекен – қимылдың орны мен бағытын білдіреді. Сұрағы:қайда? Қалай қарай? Қайдан? Ілгері, осында, төмен, әрі, бері.
3.Себеп–салдар – қимылдың болу себебін, салдарын білдіреді. Сұрағы: неге? Не себепті? Неліктен? Амалсыздан, лажсыздан.
4.Сын қимыл (бейне) – қимылдың жүзеге асу амалдарын білдіреді. Сұрағы: қалай? Қайтіп? Қалайша? Емін-еркін, әрең.
5.Мөлшер – қимылдың мөлшерін, көлемін білдіреді. Сұрағы: қанша? қаншама? Қаншалық? Қаншалап? Сонша, неғұрлым, бірталай, біраз.
6.Күшейтпелі – қимылдың белгісі мен сапасын тым күшейтіп не солғындатып көрсетеді. Сұрағы: қалай? Қандай? Ең, тым, аса, нағыз, кілең.
7.Мақсат – қимылдың болу мақсатын білдіреді. Сұрағы: қалай? Не мақсатпен? әдейі, қасақана, жорта.
8.Топтау – топтық сипатын білдіреді. Сұрағы: нешеден? Қаншадан? Біреуден, екеуден, көптен, қос-қостап.
Достарыңызбен бөлісу: |
