Лекция тақырыбы: Ӛмірдің мәні және кәсіби ӛзін-ӛзі анықтау психологиясы Лекцияның мақсаты мен міндеттері: Студенттергеӛмірдің мәні жайлы

кәсіби  өзін  –  өзі  анықтау  –

адамның  ӛз 

кәсіби қабілеттерінің даму  деңгейі мен бағытын ұғынуы, ӛз даму келешегін 

ӛз  бетінше  саналы  түрде  жоспарлауға  және  оны  іске  асыруға  деген  іштей 

дайындықтың  бірте  –  бірте  қалыптасуы.  Бұл  жеке  тұлғаның  кешенді  білім 

алуы, ӛзінің педагог ретіндегі рӛлін түсінуі, кәсіби тұрғыда ӛсуі үшін ӛзін-ӛзі 

дамытуы,  түйінді  құзыркттіліктерді  игеруі.  Кәсіби  ӛзін-ӛзі  анықтау 

функцияларының  кӛпшілігі  негізінде  педагог  тұлғасының  рефлексия 

дағдылары  жатыр.  Рефлексия  Еуропа  философиясының  дәстүрінде  пайда 

болып,  содан  кейінгі  педагогикаға  енген  рефлексия   жоспарлау,  жобалау 

және түзету үшін қажетті "жаңа" кәсіби білім алудың жолы ретінде кӛрінді. 

Психологияда, рефлексияны карастыруда топ жарғандардың бірі А. Буземан 

(1925—1926  ж.).  Осы  кісінің  түсіндіруі  бойынша,  рефлексия  -  «сыртқы 

әлеммен  кез  келген  тәжірибені  ӛзіне  аудару».    Лейбниц  үшін,  рефлексия  - 

адамның  жан  дүниесіндегі  ӛзгерістерге  кӛңіл  бӛліп,  елеушілік,  Юмнің 

ұйғарымынша, 

идеялар 

- 

сырттан 

қабылдайтын 

әсерлерді 

рефлексиялау.   «Рефлекстеу»  термині  сананы  ӛз-ӛзіне  үңілдіруді  ӛз 

психикалық  күйіне  ой  жүгіртушілікті  сипаттайды. Қорыта  келе,  ұжымда 

соның  ішінде  жас  мамандардың  кәсіби  де,  тұлғалық  та  дамуы  үшін 

жасалатын  жұмыстардың  басында  рефлексиялау  дағдыларын  дамыту  ӛте 

маңызды. Рефлексия әр тұлғаның ӛзін-ӛзі танып, дамуындағы басты құрал. 

         Оқытудың  техникалық  құралдары:  интерактивті  тақта,  проекторсызба  – 

кестелер, бейнефильмдер, плакаттар.  

Лекция оқудың тәртібі, оқыту әдістері мен түрлері: кейс, түсіндіру. 

Әртүрлі  күрделілік  деңгейдегі  тапсырмалар  (сұрақтар)  және  оларды 

бағалаудағы ұпайлардың үлестірілуі: 

Жеңіл деңгей  

1.Ӛмірдің мәні, ӛмірлік мақсаттар және бағдарламаларға түсінік беріңіз. 

2. Кәсіби маманның сенімдері мен бағдарларын сипаттаңыз. 

3. Кәсiби ӛсудегі кедергiлерді атаңыз. 

Орта деңгей 

1.Кәсіби ӛзін-ӛзі анықтаудағы рефлексия мәнін түсіндіріңіз. 

2.Қазақстанның  заманауи  даму  кезеңіндегі  кәсіби  тұлғаның  құндылықтары 

мен  бағдарлары:  бәсекеге  қабілеттілік,  прагматизм,  сананың  ашықтығы, 

ұлттық бірегейлік ұғымдарын ашықтаңыз. 

3. Кәсіби ӛзін-ӛзі анықтау талаптарын сипаттаңыз. 

Күрделі  деңгей   

1.Кәсіби  ӛзін-ӛзі  анықтаудағы  жеке  құндылықтар  мен  мағыналар 

айырмашылығын кӛрсетіңіз. 

2.Кәсiби  ӛсудегі  кедергiлер,  оларды  болдырмау  және  жеңу  жолдарын 

тұжырымдаңыз. 

3.Кәсіби  сәйкестілік  дағдарысы  және  эмоциялық  қажу  синдромын 

тұжырымдаңыз. 

БӚЖ  және  ОБӚЖ  тапсырмалары,  олардың  түрлері  мен  орындалуына 

қойылатын ұпайлардың үлестері: 

ОБӚЖ тапсырмалары: Тұлғалық және кәсіби жетістікке жету психологиясы.    

БӚЖ  тапсырмалары:  Жоба  әзірлеу  «Ӛмір  жолым  және  менің  мансаптық 

кәсіби ӛсуім». 

Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі: 

Негізгі : 

1.  Бердібаева  С.Қ.  «Тұлға  психологиясы»  Алматы,  Қазақ  университеті. 

2016ж. 

2.Жарықбаев  Қ.Б.  «Он  томдық  таңдамалы  шығармалар  жинағы»  Алматы, 

Қазақ университеті. 2016ж. 

3. Жарықбаев Қ.Б. «Қазақ психология ғылымы» Алматы, Қазақ университеті. 

2017ж. 

4. Омарова Р.С. «Бабалар жолы-Нұрлы жол» Рухани танымдық құрал Астана, 

2017ж. 

5. Қасымова Р. «Психология және адам дамуы» Алматы, Қазақ университеті. 

2018ж. 

6.  Тоқсанбаева  Н.Қ.  «Танымдық  іс-әрекетке  кіріспе»  Алматы,  Қазақ 

университеті. 2018ж. 

7. Роббинс С.П. «Ұйымдық мінез-құлық негіздері» Астана, "Ұлттық аударма 

бюросы" ҚҚ, 2018.  (Рухани жаңғыру). 

8.  Аронсон  Э.  «Кӛпке  ұмтылған  жалғыз.  Әлеуметтік  психологияға  кіріспе» 

Астана, "Ұлттық аударма бюросы"ҚҚ, ауд. Дүйсенбеков Д., Жолдасова М.К., 

Калымбетова Э.К., Кенжебеков О.2018.  (Рухани жаңғыру).  

9.  Дэвид  Г.,  Майерс,  Жан  М.,  Туенж  «Әлеуметтік  психология»  Астана, 

"Ұлттық  аударма  бюросы"ҚҚ,  Айқынбаева  Г.Қ.,  Айтышева  А.М.  2018.  

(Рухани жаңғыру). 

10.  Шульц  Д.,  С.Э.Шульц  «Қазіргі  психология  тарихы»  Астана,  "Ұлттық 

аударма бюросы"  

ҚҚ, Ақын Б.Қ., Боранбаев Д.Б. т.б 2018.  (Рухани жаңғыру). 

11.  Уоллейс  П.  «INTERNET  психологиясы»  Алматы,  Ұлттық  аударма 

бюросы. ҚҚ, 2019ж. 

 

Қосымша:  

1.  Керімбай    С.  «Ӛмірге  ғашық  болу:  Отбасы  хрестоматиясы»  -  Алматы, 

2016ж. 

2. Омарова Р.С. «Адамның психикалық энергиясының құпия мүмкіндіктері». 

Рухани-танымдық құрал. Астана, 2016ж. 

3.  Керімбай  С.,  Нәби  Ә.  «Логотерапия  немесе  ӛмірге  құштарлық:  Отбасы 

хрестоматия» Алматы,2016ж.