83
1844 ж. «Орынбор қазақтарын басқару туралы ереже» қабылданды да, ол бойынша
орыс шенеуніктерінен жергілікті әкімшілікті қадағалайтын «қамқоршылар» қызметі
енгізілді. Қазақтардың ру-тайпалық бөлінісі ескерілмеді, ауылдардың өз бетінше қарекет етуі
мүмкін болмай қалды.
Осылайша, Ресей империясы Қазақстанды өз отарына айналдыру үшін хандық билікті,
яғни, қазақ мемлекеттілігін жойып, орнына орыстың әкімшілік-территориялық басқару
жүйесін енгізді. Алғаш Кіші жүз қазақтары шекаралық комиссия арқылы басқарылды, ал
Орта жүз қазақтары шекаралық басқармаға бағынды. Кейін 1822-1824 жж. Ресей империясы
Орынбор және Сібір ведомстваларының территориясында тұратын Кіші және Орта жүз
қазақтарын басқару туралы Жарғыларды қабылдады.
Осы және одан кейін жалғасқан ХІХ
ғасырдың 30-50 жылдарындағы реформалар патшалық Ресейдің қазақ жерлерін одан әрі
отарлау үшін жағдай жасады. ХІХ ғасырдың 60 жылдарының аяғына қарай қазақ даласы
тұтастай Ресей империясына бағынышты болды және жаңа заңдар қабылданып, Ресейлік
басқару жүйесіне қарай жақындатылды.
Достарыңызбен бөлісу: 
