20
жетілуге дейін баяу дамиды. Аналық жыныс безі 7-9 айында және 1 жасқа дейін күшті болады. Сосын 7-
9 жасқа дейін күрт төмендейді.
Жыныстық жетілу ер балаларда
10-11 жаста, қыз балаларда 9-10 жаста басталады. Осы уақыттан
бастап ер балалардың жыныс мүшесі өсе бастайды. Жыныс бездері жетіледі. 12 жастан аса көмекейі
өсіп, дауысы өзгереді. 13-14 жаста ер адамға лайық қаңқа ерекшеліктері пайда болады. 15 жастан бастап
қолтығында түктер өседі, сақал-мұрт шыға бастайды, сперматогенез басталады, ұйықтап жатқанда
шәуһет бөліне бастайды.
18 жаста жігіттің жыныстық жетілуі аяқталады.
Қыз балаларда
8 жастан-ақ әйел пішіндес қаңқа ерекшеліктері пайда болады, жамбас сүйектері
өседі. 10 жасқа жақындағанда емшегі өсе бастайды. 13-15 жаста бойы жылдам өсіп, қолтығына түктер
шығады, етеккірі келеді. 16-18 жаста қыздар толық жыныстық жетіледі.
Жыныстық жетілу мерзімі тұқым қуалау қасиеттеріне, жейтін тамағына, тұрмыс жағдайына,
тәрбиесіне, тұратын жерінің ауа райына, сыртқы орта жағдайларына байланысты.
Достарыңызбен бөлісу: 
