Тема: Философия сестринского дела. Основы медицинской этики и деонто-
логии
Введение
История сестринского дела. Знание основных принципов медицинской этики и де-
онтологии, применение полученных знаний при общении с пациентами и взаимоот-
ношениях с медработниками. Возможные нарушения этико-деонтологических норм
и их последствия для пациента. Правила внешней и внутренней культуры медицин-
ского работника. Типы медсестер (по Харди). Медсестра и общество. Психологиче-
ская поддержка пациентов, навыки общения.
13
34 модулі Венаға егу алгоритмі. Венаға
дəрілік препараттарды тамшы түрінде
енгізу алгоритмі
4
4
35 модулі Зертханалық зерттеулер үшін
венадан қан алу. Пункциялар жүргізу
кезінде дəрігерге көмекшілік ету
4
4
10 И құзыреттілік аумағы -
Зертханалық жəне аспаптық зертте-
улерге материал алу жəне науқасты
дайындау
24
24
И1-2 модулі Зертханалық зерттеулерге
материал алу (несеп, қақырық)
4
4
И3-4 модулі Зертханалық зерттеулер-
ге материал алу (асқазан жəне ұлтабар
құрамы, нəжіс)
4
4
И5 модулі Бактериологиялық зерттеулер-
ге материал алу
4
4
И6-7 модулі Рентгенологиялық зерт-
теу əдістері. Жүректі жəне тыныс алу
ағзаларын аспаппен зерттеу
4
4
И8 модулі Науқасты эндоскопиялық
зерттеу
4
4
И9 модулі Радиоизотоптық жəне ультра
дыбыстық зерттеу əдістері
4
4
11 К құзыреттілік аумағы.
Мейірбикелік үрдіс
4
4
К1 модулі Мейірбикелік үрдісті
ұйымдастыру жəне іске асыру.
Мейірбикелік диагноз
4
4
12 Л құзыреттілік аумағы
Организмнің түрлі жүйелері
қызметінің бұзылыстары кезіндегі
мейірбикелік үрдіс
24
24
Л1-2 модулі Тыныс алу ағзалары
қызметінің бұзылыстары кезіндегі
мейірбикелік үрдіс. Оксигенотерапия
4
4
Л3 модулі Жүрек–қантамыр жүйесі
ағзалары қызметінің бұзылыстары
кезіндегі мейірбикелік үрдіс
4
4
14
Л4-5 модулі Асқорыту жүйесі қызметінің
бұзылуы кезіндегі мейірбикелік үрдіс.
Клизмалар
4
4
Л6-7 модулі Зəр шығару жүйесі қызметі-
нің бұзылуы кезіндегі мейірбикелік
үрдіс. Зəрдің жіті тоқтауы кезінде көмек
көрсету. Қуыққа катетер енгізу алгоритмі
4
4
Л8 модулі Эндокринді жүйе қызметінің
бұзылуы кезіндегі мейірбикелік үрдіс
4
4
Л9 модулі Гериатриялық практикадағы
мейірбикелік үрдіс
4
4
13 М құзыреттілік аумағы -
Халі нашар жəне жанталас үстіндегі
науқастардың күтімі. Клиникалық өл-
ім кезіндегі реанимациялық шаралар
4
4
М1 модулі Халі нашар жəне жанта-
лас үстіндегі науқастарға күтім жасау.
Клиникалық өлім кезінде жүргізілетін
реанимациялық шаралар
4
4
БАРЛЫҒЫ:
180
20
160
3.1 Орта буынды мамандарға арналған модульді оқыту бағдарламасының
тақырыптық жоспары
Ескерту: білім беру оқу бағдарламасын қараңыз.
3.2 Пəннің үлгілік оқу бағдарламасының мазмұны
Кіріспе
Мейірбикелердің күтім жөніндегі «Мейірбике ісі негіздері» пəнін оқып-үйренуі
болашақ маманның кəсіби құзыреттілігін қалыптастырудағы маңызды бір бөлігі
болып табылады. Үлгілік оқу бағдарламасында медициналық этика мен деонто-
логия, ЕҰ санитариялық-дезинфекциялық тəртіп мəселелеріне, аурухана ішілік
инфекциялардың алдын алуына жəне науқасқа күтім жасауға арналған «Жалпы
практика мейірбикесі» жəне «Мамандандырылған мейірбике» құзыреттілігі аясында
науқас күтімі мəселелеріне көп көңіл бөлінген.
35
10 Область компетенции И -
Подготовка пациента и забор материа-
ла для лабораторных и инструменталь-
ных исследований
24
24
Модуль И1-2 Забор материала для лабо-
раторных исследований (моча, мокрота)
4
4
Модуль И3-4 Забор материала для лабо-
раторных исследований (желудочного и
дуоденального содержимого, кал)
4
4
Модуль И5 Забор материала для бактери-
ологического исследования
4
4
Модуль И6-7 Рентгенологические методы
исследования. Инструментальные методы
исследования сердца и органов дыхания
4
4
Модуль И8 Эндоскопические методы ис-
следования пациента
4
4
Модуль И9 Радиоизотопные и ультразву-
ковые методы исследования
4
4
11 Область компетенции К –
Сестринский процесс
4
4
Модуль К1 Организация и осуществле-
ние сестринского процесса. Сестринский
диагноз
4
4
12 Область компетенции Л –
Сестринский процесс при нарушении
функции различных систем организма
24
24
Модуль Л1-2 Сестринский процесс при
нарушении функции органов дыхания.
Оксигенотерапия
4
4
Модуль Л3 Сестринский процесс при
нарушениях функции органов сердечно-
сосудистой системы
4
4
Модуль Л4-5 Сестринский процесс при
нарушении функции пищеварительной
системы. Клизмы
4
4
Модуль Л6-7 Сестринский процесс при
нарушениях функции мочевыделительной
системы. Помощь при острой задержке
мочи. Катетеризация мочевого пузыря
4
4
34
Модуль Е1 Алгоритм применения
горчичников, банок, грелки, пузыря со
льдом, компрессов
4
4
Модуль Е2 Оценка функционального
состояния пациента. Наблюдение за
пациентом. Термометрия. Определение и
характеристика пульса. Техника измере-
ния АД. Подсчет частоты дыхательных
движений
4
4
8
Область компетенции Ж -
Пути введения лекарственных средств
(энтеральное, наружное, ингаляцион-
ное применение)
12
12
Модуль Ж1 Основные группы лекар-
ственных средств. Выписка требований
на лекарственные средства. Учет, хране-
ние, списание лекарственных средств
4
4
Модуль Ж2 Раскладка, раздача и кон-
троль при применении пероральных
лекарственных средств
4
4
Модуль Ж3 Применение лекарственных
средств наружным и ингаляционным
путем
4
4
9
Область компетенции З -
Парентеральные пути введения лекар-
ственных веществ
20
20
Модуль З1 Организация работы проце-
дурного кабинета
4
4
Модуль З2 Алгоритм набора лекарств из
ампулы, флакона. Разведение антибиоти-
ков. Расчет дозы инсулина
4
4
Модуль З3 Алгоритм выполнения вну-
трикожных, подкожных, внутримышеч-
ных инъекций
4
4
Модуль З4 Алгоритм выполнения
внутривенной инъекции, внутривенных
капельных вливаний
4
4
Модуль З5 Забор крови из вены для лабо-
раторных исследований. Ассистирование
врачу при проведении пункций
4
4
15
«Мейірбике ісі негіздері» пəніне кіріспе
Тақырыбы. Мейірбике ісі философиясы. Медициналық этика жəне деонтоло-
гия негіздері
Кіріспе. Мейрбике ісінің тарихы. Медициналық этика мен деонтологияның негізгі
қағидаларын білу, алған білімдерін науқастармен жəне медицина қызметкерлерімен
қарым-қатынаста қолдана білу. Этика-деонтологиялық нормалардың бұзылуы жəне
олардың науқастар үшін тигізетін зардаптары. Медицина қызметкерлерінің ішкі жəне
сыртқы мəдениетінің ережелері. Мейірбике типтері (Харди бойынша). Мейірбике
жəне қоғам. Науқасқа психологиялық қолдау көрсету, қарым-қатынас дағдылары.
А құзыреттілік аумағы-
Медициналық ұйымдардың түрлері жəне олардың жұмыстарын ұйымдастыру
негіздері
А1 модулі. ЕСҰ негізгі түрлері. Медициналық ұйым бөлімшелерінің құрылы-
мы мен қызметтері
Жеке ЕСҰ жұмысының бағыттары. Əртүрлі ЕСҰ мейірбикелер қызметтерінің
негізгі бағыттары.
А2 модулі. Қабылдау бөлімшесінің құрылымы мен негізгі қызметтері. Нау-
қасты қабылдау жəне тіркеу. Антропометриялық өлшем
Қабылдау бөлімшесінің құрылымы мен қызметтері. Қабылдау бөлімшесінің
жұмысын ұйымдастыру. Стационарға, бөлімшеге түскен науқастың алғашқы
кезеңіндегі мəселелерін анықтау. Науқастың терісін жəне шашын қарап тексеру.
Науқасты тіркеу жəне қажетті медициналық құжаттамаларын ресімдеу. Қабылдау
бөлімшесі мейірбикесінің этикасы мен деонтологиясы. Антропометриялық өлшем:
бойын, кеуде шеңберін, дене салмағын анықтау.
А3-4 модулі. Науқасқа санитариялық тазалау жүргізу. Толық, жартылай. Пе-
дикулез айқындалған кезде санитариялық тазалау жүргізу
Гигиеналық шомылғы, себезгіні қабылдау мақсаты, көрсетімдері мен қарсы
көрсетімдері. Емшаралар жасаудың міндетті шарттары. Емшараларды орындау
тəртібі. Науқасты емшараға дайындау, шомылғы мен себезгіні дайындау. Науқастың
шашын дезинсектицидті ерітіндімен жуып тазалаудың мақсаты, көрсетімдері мен
қарсы көрсетімдері. Қолданылған аспаптарды зарарсыздандыру. Медициналық
құжаттамаларды толтыру.
А5 модулі. Емдеу мекемелеріне тасымалдау
Сатымен көтерілу жəне түсуде науқасты қоларбада, кресло (орынтақ)-қоларбада,
зембілдерде тасымалдау. Медициналық құжаттамаларды жүргізу.
Б құзыреттілік саласы -
Инфекциялық қауіпсіздік. Инфекциялық бақылау
Б1 модулі. Аурухана ішілік инфекция мəселелері жəне инфекциялық бақылау.
«Аурухана ішілік инфекция» туралы түсінік, қоздырғыштары, берілу жолдары мен
механизмдері, аурухана ішілік инфекцияның алдын алу. «Инфекциялық бақылау»,
«инфекция үрдісі» түсініктері. Инфекциялық бақылау топтарының құрамы, мақсаты,
міндеттері. Инфекциялық бақылау бойынша жүргізілетін негізгі нормативтік
құжаттар.
16
Аурухана ішілік инфекцияның алдын алуда жүргізілетін қауіпсіздік жəне
бақылау шаралары. Асептика жəне антисептика түсініктері. Мейірбикенің жеке
қорғаныш барьерлері. Медициналық қызметкерлердің жеке басының тазалығы.
Қолды гигиеналық жəне əлеуметтік мақсатта тазарту. Қолғаптарды кию жəне шешу.
Қолдың гигиеналық антисептикасы. Санитариялық-эпидемиологиялық режім ту-
ралы жалпы түсінік. Дезинфекция жəне стерилизация туралы түсінік, олардың
түрлері, тəсілдері, заттары.
Б2 модулі. Дезинфекция
Дезинфекциялаушы заттардың түрлері, əдістері. Дезинфекция: мəні, түрлері,
əдістері. ҚР қолдануға рұқсат етілген жəне тіркелген дезинфекциялық заттар.
Дезинфекциялық заттарды сақтау жəне қолдану ережелері. Дезинфекциялық заттар-
мен жұмыс істеу кезінде еңбекті қорғау ережелері.
Б3 модулі. Емдеу бөлмелерін жинап-тазалау түрлері
Емдеу бөлмелерін: палаталарды, дəліздерді, санитариялық тораптарды, шомыл-
ғыны жинап-тазалау түрлері. Күнделікті жинастыру. Тұтастай жинастыру. Тұтастай
жинастырудың ерекшеліктері. Жуғыш жəне дезинфекциялық заттармен жұмыс істеу
кезінде қауіпсіздік сақтау шаралары.
Б4 модулі. Медициналық құралдарды тазарту (өңдеу) кезеңдері. Қалдық кла-
стары
Қажетті концентрациядағы дезинфекциялаушы ерітіндіні дайындау техника-
сы. Медициналық құралдарды тағайындалуына қарай зарарсыздандыру тəртібі.
Жуғыш заттар құрамы. Жуғыш ерітіндіні қолдану еселігі. Стерилизация алдындағы
тазартудың сапасына бақылау жүргізу тəртібі. Стерилизация алдындағы тазарту
жүргізу кезінде қауіпсіздік техникасың сақтау ережесі. Медициналық құралдарды
стерилизациялау тəртібі. Стерилизация: түрлері, əдістері, құралдары. Стерилизация
режімі. Стерилизация режімін бақылау. Стерилизация кезінде қауіпсіздік тəртібін
сақтау. Стерильді медициналық заттарды қолдану тəртібі. Стерильділіктің сақталу
мерзімі жəне стерильді заттарды сақтау тəртібі.
Қауіптілік деңгейі бойынша: А, Б, В, Г, Д қалдық класстары. Медициналық
қалдықтарды класына байланысты жинау, зарарсыздандыру жəне сақтау, тасымалдау
ережелері. Қолданыстағы бұйрықтар.
В құзыреттілік аумағы -
Медициналық ұйымдардағы емдеу-сақтау тəртібі
В1 модулі. Медициналық ұйымдарда емдеу-қорғау тəртібін ұйымдастыру
Медициналық ұйымдарда емдеу-сақтау тəртібін ұйымдастыру. Науқастың
белсенділік тəртібі: қатаң төсек, төсек, ерікті (белсенді). Науқастың төсектегі қалпы:
белсенді, сылбыр (ортопноэ, шынтақ-тізелік). Белсенді жəне сылбыр науқастарға
күтім жасауды ұйымдастыру. Функционалдық кереуеттің құрылымы, қолданылуы.
Фунционалдық кереуетті қолдану ережелері.
В2 модулі. Науқастың төсектегі қалпын өзгертуде науқас пен мейірбике
денесінің биомеханикасы
Дене биомеханикасы туралы білімді практикада қолдану. Əртүрлі қалыптағы
науқас пен мейірбике денелерінің биомеханикасы. Төсектегі дене қалпын өзгерту
33
Модуль Б2 Дезинфекция. Виды, методы,
дезинфицирующие средства
6
2
4
Модуль Б3 Виды уборок лечебных по-
мещений
6
2
4
Модуль Б4 Этапы обработки изделий ме-
дицинского назначения. Классы отходов
6
2
4
4
Область компетенции В -
Лечебно-охранительный режим в меди-
цинских организациях
12
4
8
Модуль В1 Организация лечебно-охрани-
тельного режима в медицинских органи-
зациях
6
2
4
Модуль В2 Биомеханика тела пациента и
медицинской сестры при перемещении
6
2
4
5
Область компетенции Г -
Личная гигиена пациента
20
20
Модуль Г1 Уход за тяжелобольными. Ис-
пользование функциональной кровати для
создания условий комфортного отправле-
ния физиологических потребностей
4
4
Модуль Г2 Уход за волосами, ногами,
глазами, ушами, носовой и ротовой по-
лостями
4
4
Модуль Г3 Уход за кожей, профилактика
и лечение пролежней и опрелостей
4
4
Модуль Г4 Смена нательного и постель-
ного белья тяжелобольному
4
4
Модуль Г5 Подмывание пациента. По-
дача судна и мочеприемника пациенту
4
4
6
Область компетенции Д -
Питание больных
8
8
Модуль Д1
Организация лечебного питания в ЛПО
4
4
Модуль Д2 Кормление тяжелобольных
4
4
7
Область компетенции Е -
Простейшая физиотерапия.
Оценка функционального состояния
пациента
8
8
32
виные, санитарно-гигиенические, сани-
тарно-просветительные мероприятия в
соответствии со своей профессиональной
компетенцией, полномочиями и врачеб-
ными назначениями.
3 Тематический план и содержание дисциплины «Основы сестринского дела»
3.1 Тематический план дисциплины
№
п/п
Количество учебного времени при очной форме обучения (час.)
Наименование разделов и тем
Уровень специалиста среднего
звена
Всего
Теория Практика
1
2
3
4
5
1
Введение в предмет «Основы сестрин-
ского дела
2
2
Философия сестринского дела. Основы
медицинской этики и деонтологии
2
2
2 Область компетенции А –
Типы медицинских организаций и
основы организации их работы
16
4
12
Модуль А1 Основные типы ЛПО
2
2
Модуль А2 Устройство и основные
функции приемного отделения. Прием и
регистрация пациента. Антропометриче-
ские измерения
6
2
4
Модуль А3-4 Санитарная обработка
пациента. Полная, частичная. Санитарная
обработка при выявлении педикулёза
4
4
Модуль А5 Транспортировка в лечебное
отделение
4
4
3
Область компетенции Б -
Инфекционная безопасность. Инфекци-
онный контроль
26
10
16
Модуль Б1 Проблемы внутрибольничной
инфекции и инфекционный контроль
8
4
4
17
жəне тасымалдау ережелері. Əр жастағы науқастардың қауіпті факторлары. Құлау
жəне басқа да жарақаттар қаупін төмендету əдістері, науқастың қимыл белсенділігінің
бұзылуына байланысты жағдайларда қолданылатын мейірбикелік үрдіс элементтері.
Г құзыреттілік аумағы -
Науқастың жеке басының тазалығы
Г1 модулі. Ауыр халдегі науқастар күтімі. Физиологиялық қажеттілікті өтуге
жайлы жағдайлар жасауға арналған функционалдық кереуетті қолдану
Функционалдық кереуеттің құрылымы жəне оны қолдану.
Г2 модулі. Шаштың, аяқтың, көздің, құлақтың, мұрын мен ауыз қуысының
күтімі
Күтімнің мақсаты, көрсетімдері мен қарсы көрсетімдері. Науқасты жəне күтімге
қажетті құрал- жабдықтарды дайындау, оларға қойылатын талаптар.
Шаштың күтімі, белсенді жəне сылбыр науқастың басын жуу. Күтімге қажетті
қолданылатын құрал-жабдықтар, оларға қойылатын талаптар. Күтім жасауға
қолданылатын заттарды тазарту. Науқастың аяқтарына күтім жасау ерекшеліктері.
Ауыр халдегі науқастың аяғын төсек орнында жуу.
Г3 модулі. Терінің күтімі. Жауыржара мен сужауырды емдеу жəне олардың
алдын алу
Науқастың терісіне қойылатын гигиеналық талаптар. Жауыржара мен сужауыр
жөнінде түсінік. Жауыржараның пайда болу себебі, пайда болатын орындары. Алдын
алуы жəне емі. Жауыржара мен сужауырдың пайда болған жеріндегі теріні тазалау.
Г4 модулі. Ауыр халдегі науқастың іш киімі мен төсек орнын ауыстыру
Төсек орнына жəне іш киіміне қойылатын гигиеналық талаптар. Төсек орнын ау-
ыстыру жиілігі. Төсек орнын бірінші жəне екінші тəсілмен ауыстыру. Ауыр халдегі
науқастың төсек орнын ауыстыру, орындау техникасы. Таза жəне қолданған киімдер
мен төсеніштерді сақтау ережелері.
Г5 модулі. Науқасты дəреттендіру (астын жуу). Науқасқа дəретсауытты жəне
несепсауытты ұсыну
Төсекте науқастың астын жуу. Несепсауыттың түрлері. Стандарттарды орындау
техникасы. Дəретсауытты жəне несепсауытты зарарсыздандыру.
Д құзыреттілік аумағы -
Науқасты тамақтандыру
Д1 модулі. ЕСҰ-да емдік тамақтандыруды ұйымдастыру
«Емдəм», «емдəммен емдеу», «тамақтану тəртібі» анықтамалары. Тиімді жəне
емдəммен тамақтандырудың негізгі тəртібі. Емдік тамақтандырудың негізгі
қағидалары. Негізгі емдік емдəмнің сипаттамалары. Асханадағы, кереует жанындағы
тумбочкалардың, тоңазытқыштардың санитариялық-эпидемиологиялық ережелері.
Жинап-тазалау түрлері жəне жиілігі. Бөлімшелерде тағамдарды сақтау тəртібі.
Үлестік талап қағазын толтыру. Ауыр халдегі науқастарға тамақ тарату. Стационар
бөлімшелеріндегі тағамдар мен қатысушылардың əкелген тамақтарын сақтаудың
санитариялық нормалары мен оларды бақылау шарттары. Кереует жанындағы тум-
бочкалар мен тоңазытқыштардың таза болуын бақылау.
18
Д2 модулі. Ауыр халдегі науқастарды тамақтандыру
Жасанды тамақтандыру жөнінде түсінік. Тамақ түрлері. Науқасты тамақтандыруға
дайындау. Науқастарды гастростом арқылы тамақтандыру мақсаты, көрсетімдері жəне
тамақтандыру техникасы жəне ауыр халдегі науқастарды қасықпен тамақтандыру.
Е құзыреттілік аумағы -
Қарапайым физиотерапия. Науқастың функционалдық жағдайын бағалау
Е1 модулі. Қыша қағаз, оңқа (банка), жылытқы, мұз, компресс қолдану
алгоритмі
«Қарапайым физиотерапия» туралы түсінік. Қарапайым физиотерапиялық
емшаралардың организмге тигізетін əсері. Осы емшараларды қоюдың мақсаты,
көрсетімдері, қарсы көрсетімдері жəне асқынулары. Оңқаны, қыша қағазды,
жылытқыны, мұзды, компресстерді қою техникасы.
Достарыңызбен бөлісу: |