Литература и средства обучения: 1 Основная литература

үрдіс. Клизмалар

Негізгі  клиникалық  белгілері.  Мейірбикелік  үрдістің  негізгі  кезеңдерін 

ұйымдастыру  жəне  жүзеге  асыру.  Құсық  туралы  түсінік.  Белсенді  жəне  сылбыр 

науқасқа  құсу  кезінде  көмектесу  тəртібі.  Науқасты  жағдайының  ауырлығына  бай-

ланысты құсу кезінде бақылау жəне оған күтім жасау. Асқазанды жуу көрсетімдері 

мен қарсы көрсетімдері. Қажетті құралдар мен аспаптарды дайындау. Асқазанды жуу 

техникасы. Асқазанға сүңгі қоюға науқасты дайындау.

22

«Клизма»  туралы  түсінік.  Клизманың  түрлері  жəне  қойылу  мақсаттары. 

Көрсетімдері мен қарсы көрсетімдері. Күтімге қажетті заттар мен аспаптарды дай-

ындау.  Түрлі  клизмалар:  босатушы  (тазарту,  сифонды),  майлы,  гипертониялық, 

дəрілік (микроклизма, тамшылы) қою техникасы. Қолданылған күтім заттарын жəне 

аспаптарды зарарсыздандыру.

Л6-7 модулі. Зəр шығару жүйесі қызметінің бұзылуы кезіндегі мейірбикелік 

үрдіс.  Зəрдің  жіті  тоқтауы  кезінде  көмек  көрсету.  Қуыққа  катетер  енгізу 

алгоритмі

Негізгі  клиникалық  белгілері.  Мейірбикелік  үрдістің  негізгі  кезеңдерін 

ұйымдастыру  жəне  жүзеге  асыру.  Зəр  шығару  жүйесі  қызметінің  бұзылуы  кезінде 

көмек  көрсету  ережелері.  Стандарт  бойынша  қажетті  емшаралар  орындау. «Зəрдің 

жіті  тоқтауы»  туралы  түсінік,  себептері,  белгілері.  Зəрдің  жедел  тоқтауы  кезінде 

көмек  көрсету.  Катетеризация  туралы  түсінік.  Катетерлер  түрлері.  Мақсаты, 

көрсетімдері мен қарсы көрсетімдері. Қажетті құралдар мен аспаптарды дайындау. 

Емшаралар жасау кезінде кездесетін асқынулар. Ер адамдар мен əйелдерге катетер 

енгізудің ерекшеліктері. Катетеризациялау алгоритмі. Аспаптарды тазалау. Стандарт 

бойынша қажетті емшараларды орындау.

Л8  модулі.  Эндокринді  жүйелер  қызметінің  бұзылуы  кезіндегі  мейірбикелік 

үрдіс

Негізгі клиникалық белгілері. Мейірбикелік үрдіс кезеңдерін ұйымдастыру жəне 

жүзеге асыру. Тері мен сілемей қабықтарға күтім жасау. Қантты диабет кезінде аяққа 

күтім жасау тəртібі. Инсулинді егу тəртібі. Инсулинді инсулиндік жəне қарапайым 

шприцпен енгізу. Қантты диабет кезінде емдəммен емдеу. Емдəмді қадағалау жөнінде 

ұсынымдар.  Подиатриялық  күтім  жасау.  Аяққа  күтім  жасау  жəне  аяқ  киім  таңдау 

жөнінде ұсынымдар.

Л9 модулі. Гериатриялық практикадағы мейірбикелік үрдіс

«Қарттық», «Қартаю» туралы түсініктер. Геронтология. Гериатрия, герогигиена ту-

ралы түсінік. Мейірбикелік үрдіс кезеңдерін ұйымдастыру жəне жүзеге асыру. Егде 

жастағы науқастардың жағдайын қадағалау ісін жүзеге асыру. Егде жастағы жəне қарт 

науқастардың  жағдайын  қадағалаудың  негізгі  ерекшеліктері.  Науқастар  күтімінің 

негізгі  қағидалары.  Түрлі  ағзалар  мен  жүйелердің  ауруларымен  сырқаттанатын 

науқастарға күтім жасау ережелері.

М құзыреттілік аумағы -

Ауыр халдегі жəне жанталас үстіндегі науқастарға күтім жасау. Клиникалық 

өлім кезінде жасалатын реанимациялық шаралар

М1  модулі.  Ауыр  халдегі  жəне  жанталас  үстіндегі  науқастарға  күтім  жасау. 

Клиникалақ  өлім  кезінде  жасалатын  реанимациялық  шаралар.  Реанимация,  реани-

матология  туралы  түсініктер.  Ауыр  халдегі  науқастар  күтімінің  жалпы  ережелері. 

Науқастың  терминальды  жағдайлары  туралы  түсінік.  Терминальды  жағдайларың 

сатылары  мен  белгілері.  Клиникалық  жəне  биологиялық  өлім  туралы  түсінік. 

Клиникалық  өлімнің  белгілері.  Тыныс  алу  жолдарының  өткізгіштігін  қамтамасыз 

ету. Жасанды тыныстандыру жəне жүрекке жанама массаж жасау техникасы. Өлімді 

анықтау. Мəйітпен жұмыс істеу ережелері.

27

СОДЕРЖАНИЕ

1.   Пояснительная записка . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  28

2.   Планируемые результаты обучения дисциплины . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  29

3.   Тематический план и содержание дисциплины . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  32

4.   Требования к условиям организации и реализации образовательного 

 

процесса . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  45

5.   Контроль планируемого результата обучения. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  45

6.   Литература и средства обучения  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  46

Настоящая типовая программа не может быть тиражирована и распространена без 

разрешения Министерства здравоохранения Республики Казахстан.

26

Авторы:

1.   Сабырханова А.Ж. – директор КГКП «Павлодарский медицинский колледж»;

2.  Абилкасимова  К.Т. – председатель  ЦМК,  преподаватель  специальных  дисци-

плин КГКП «Павлодарский медицинский колледж»;

3.   Ажаева А.С. – преподаватель КГКП «Павлодарский медицинский колледж».

Эксперты:

1.   Пульникова  А.В. – заведующая  кафедрой  «Сестринское  дело»  Медицинского 

центра «Эмили» г. Алматы;

2.   Онгарбаева Ш.Б. – главный врач КГКП «Областная детская больница» г. Павло-

дар;

3.   Гарник Е.В. – главная медицинская сестра КГКП «Областная детская больни-

ца» г. Павлодар.

1   РАЗРАБОТАНА и ВНЕСЕНА Республиканским центром инновационных тех-

нологий  медицинского  образования  и  науки  и  КГКП  «Павлодарский  медицинский 

колледж».

2   ВВЕДЕНА впервые.

3   ТИПОВАЯ УЧЕБНАЯ ПРОГРАММА разработана в соответствии с государ-

ственным общеобязательным стандартом образования 2010 года по специальности 

0302000 – «Сестринское дело» с квалификациями 0302033 – «Медицинская сестра 

общей практики», 0302043 – «Специализированная медицинская сестра».

4   ТИПОВАЯ УЧЕБНАЯ ПРОГРАММА утверждена приказом Министра здра-

воохранения Республики Казахстан от 5 августа 2010 года № 604.

23

4 Білім беру үрдісін ұйымдастыруға жəне жүзеге асыру жағдайларына 

қойылатын талаптар

Білім  беру  технологиясын  таңдау  «Мейірбике  ісі  негіздері»  пəні  мазмұнының 

ерекшеліктеріне байланысты болып, мейірбике құзыреттілігі шеңберінде науқастар 

күтімі бойынша білім, іскерлік жəне дағдыларды білім алушыларға қалыптастыруға 

бағытталуы қажет (МЖМБС, білім беру бағдарламасын қараңыз).

МЖМБС  сəйкес  білім  алушыларда  базалық,  кəсіптік  жəне  арнайы  біліктерді 

қалыптастыруға  бейімдейтін  модульді  оқыту  құрылымы  енгізілді.  Практикалық 

сабақтар  өткізу  кезінде  топты  білім  алушылар  саны  кемінде 8 адамнан  тұратын 

топшаларға бөлу көзделген.

Оқыту  кезінде  қазіргі  заманғы  оқу-əдістемелік  əдебиеттерді,  жаңа  оқулықтар 

мен  анықтамалық  құралдарды,  электронды  оқулықтар,  мультимедиялық  оқыту 

бағдарламаларын қолдану ұсынылады.

5 Оқытудың жоспарланған нəтижесін бақылау

Білімді  бақылау  түрлеріне  бастапқы,  ағымдағы,  аралық  қорытынды  бақылау 

енгізіледі. Бағдарламалық материал мазмұнын білім алушылардың меңгеру деңгейін 

тексеру  үшін  бақылаудың  қазіргі  кезеңдегі  əдістері  мен  құралдары;  тестік  тап-

сырмалар,  жазбаша  тапсыру  жəне  ауызша  сұрау,  ситуациялық  есептер  жəне  т.б. 

қолданылады.  Бақылау  жүргізу  түрін  таңдау  құқығы  көзделген.  Пəн  бойынша 

аралық аттестация жүргізу. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына 

сəйкес жасалынған оқу жұмыс жоспарларына сəйкес жүргізіледі. Осы пəн бойынша 

бақылаудың қорытынды түрі – емтихан болып табылады.

24

6 Əдебиеттер мен оқу құралдары:

6.1 Негізгі əдебиеттер:

Орыс тілінде:

1.  Основы сестринского дела. Т.П. Обуховец. – Ростов-на-Дону, «Феникс», 2006.

2.  Основы сестринского дела: учебное пособие. Островская И.В., Широкова Н.В.– 

М., 2008. 320 с.

3.  Практическое руководство к предмету «Основы сестринского дела»; учебник 

Мухина С.А., Тарновская И.И. – М., 2008. - 512 с.

4.  Теоретические основы сестринского дела. Мухина С.А., Тарновская И.И. – М., 

2008. - 368 с.

Мемлекеттік тілде:

1.  Мейірбикелік іс негіздері. С.Қ. Мұратбекова. – Астана, 2007.

6.2 Қосымша əдебиеттер:

Орыс тілінде:

1.  Основы сестринского дела. Ситуационные задачи: практикум. Морозова Г.И. – 

М., 2009.- 240 с.

2.  Основы сестринского дела. Практикум.Обуховец Т.П. –  Ростов-на Дону. «Фе-

никс», 2005.

Мемлекеттік тілде:

1.  Мейірбикелік  іс  бойынша  тəжірибелік  сабақтарға  арналған  əдістемелік 

нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, Құспанова А.Р., Ахметова К.А. – Көкшетау, 2006.

6.3 Оқу құралдары:

1.  Дидактикалық жəне көрнекі құралдар. Фантомдар, муляждар, манипуляциялық 

техника  əдістері  мен  дəрігерге  дейінгі  шұғыл  көмек  көрсету  шараларын  жасауға 

арналған  манекендер,  науқастарға  күтім  жасау  кезінде  қолданылатын  заттар, 

сүңгілер, шприцтердің барлық түрлері, несеп-нəжіс жинағыштар, катетерлер, клиз-

малар  қоюға  арналған  жабдықтар  мен  аспаптар,  тонометрлер,  медициналық  тер-

мометрлер,  шпательдер,  кереуеттер,  бойөлшеуіштер,  медициналық  таразылар, 

ауызкергіштер,  тілұстағыштар,  ауашығарғыштар,  шымшуырлар,  қысқыштар,  корн-

цангтер, медициналық банкілер;

2.  Қағаз жəне электронды түрде тасымалданған тестілер;

3.  Қағаз жəне электронды түрде тасымалданған оқу-əдістемелік құралдар;

4.  Диапозитивтер, оқу фильмдері;

5.  Тақырыптық плакаттар жиынтығы;

6.  ТОҚ /ТСО/.

25

МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ 

РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

ТЕХНИЧЕСКОЕ И ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ

ТИПОВАЯ УЧЕБНАЯ ПРОГРАММА

ОСНОВЫ СЕСТРИНСКОГО ДЕЛА

СПЕЦИАЛЬНОСТЬ: 0302000 - «СЕСТРИНСКОЕ ДЕЛО»

Квалификация: 0302033 - «Медицинская сестра общей практики»

Квалификация: 0302043 - «Специализированная медицинская

                                                сестра»

Объём часов - 180

Астана 2010