Логика бұл не туралы ғылым? A мәдениет және оның даму заңдары туралы



Дата17.07.2024
өлшемі125,64 Kb.
#203592
түріЗакон
Байланысты:
Логика тесты каз 2019-2020 загружено 330 вопросов


Логика - бұл не туралы ғылым?
A) мәдениет және оның даму заңдары туралы
B) адамның психикасы туралы
C) о законах и формах правильного мышления
D) адамның жаны және оның қасиеттері туралы
E) табиғат пен қоғамның даму заңдары туралы
3
Формальды логиканың негізін қалаған ойшыл кім еді?
A) Сократ
B) Платон
C) Аристотель
D) Милль
E) Бэкон
3
«Логика» деген терминді білім саласына алғаш рет еңгізген ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Зенон Китиондық
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
2
«Логикалық» деген терминді алғаш рет пайдаланған ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Зенон Китиондық
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
1
Логика төмендегі қай ғылымның бір бөлігі болып табылады?
A) тарих
B) философия
C) мәдениеттану
D) әлеуметтану
E) саясаттану
2
Аристотельдің логика туралы еңбегі калай аталған?
A) Органон
B) Метафизика
C) Категория
D) Топика
E) Саясат
1
Логика термині қай елдін сөзінен шыққан?
A) латын
B) орыс
C) грек
D) неміс
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Танымның сезімдік түрі қайсы?
A) ұғым
B) қабылдау
C) интуиция
D) пайымдау
E) ой тұжырымы
2
Танымның рационалдық түрі қайсы?
A) ұғым
B) қабылдау
C) интуиция
D) түйсік
E) елес
1
Заттарды мәнді белгілері жағынан бейнелеп жеткізетін логикалық форма қайсы?
A) ұғым
B) ой тұжырымы
C) пайымдау
D) түйсік
E) елес
1
Таңбалар жүйесі туралы ғылым қалай аталады?
A) синтаксис
B) семантика
C) прагматика
D) семиотика
E) грамматика
4
Предикаттар логикасының тілі қандай?
A) ұлттық
B) жасанды
C) табиғи
D) халықаралық
E) формальді
2
Латын тілінен аударғанда "және", "сонымен бірге" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эквиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
1
Латын тілінен аударғанда "немесе", "әлде" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эвиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
2
"Егер..., онда" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эвиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
4
"Егер және тек қана егер,..., онда" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эвиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
3
Айтылуы мен түрі бірдей, бірақ әр түрлі ұғымдарды білдіретін сөздер қалай аталады?
A) омонимдер
B) синонимдер
C) антонимдер
D) атаулар
E) терминдер
1
Бір ұғымды білдіретін, бірақ бір-бірінен айтылуымен және түрімен ерекшеленетін сөздер қалай аталады?
A) омонимдер
B) синонимдер
C) антонимдер
D) атаулар
E) терминдер
2
Ойлаудың негізгі логикалық заңдардың санын көрсетіңіз:
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
2
Ойлаудың үш негізгі зандарын, яғни тепе-теңдік заңын, қайшыласпау заңын, үщіншісі жоқ заңын тұжырымдап берген ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Лейбниц
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
3
Жеткілікті негіздеу заңын тұжырымдап берген ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Лейбниц
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
2
Қандай логикалық заң бойынша «екі сыйыспайтын пайымдау бірдей ақиқат бола алмайды, олардың біреуі қажетті түрде жалған»?
A) тепе-теңдік заңы
B) қайшыласпау заңы
C) үшіншісі жоқ заңы
D) жеткілікті негіздеу заңы
E) ұғымның мазмұны мен көлемінің арасындағы кері қатынас заңы
2
Қандай логикалық заң бойынша «екі сыйыспайтын пайымдау бірдей жалған бола алмайды, олардың біреуі қажетті түрде ақиқат»?
A) тепе-теңдік заңы
B) қайшыласпау заңы
C) үшіншісі жоқ заңы
D) жеткілікті негіздеу заңы
E) ұғымның мазмұны мен көлемінің арасындағы кері қатынас заңы
2
Қандай логикалық заң бойынша «кез келген ой ақиқат деп саналады, егер оның жеткілікті негізі болса»?
A) тепе-теңдік заңы
B) қайшыласпау заңы
C) үшіншісі жоқ заңы
D) жеткілікті негіздеу заңы
E) ұғымның мазмұны мен көлемінің арасындағы кері қатынас заңы
4
Күн жүйесінің планеталар классы қандай логикалық көптікке немесе логикалық класқа жатады?
A) универсалды (әмбебап)
B) нольдік (бос)
C) жалқы
D) орташа
E) бай
1
Логикалық жағынан қайшыласқан, өзінің мазмұнында сыйыспайтын белгілерді қосып тұрған ұғымдар, мысалы, «дөңгелек шаршы», «ыстық мұз» қандай логикалық көптікке немесе логикалық класқа жатады:
A) универсалды (әмбебап)
B) нольдік (бос)
C) жалқы
D) орташа
E) бай
2
«Сауатты заңгер» ұғымы төмендегі ұғымдардың қайсысына жатады?
A) оң
B) теріс
C) жалқы
D) жалпы
E) бос
1
«Үлгермейтін студент» ұғымы төмендегі ұғымдардың қайсысына жатады?
A) оң
B) теріс
C) жалқы
D) жалпы
E) бос
2
«Жалмауыз кемпір» ұғымы төмендегі ұғымдардың қайсысына жатады?
A) оң
B) теріс
C) жалқы
D) жалпы
E) бос
5
Көлем жағынан жалпы ұғымды көрсетіңіз:
A) Американы алғаш тауып ашқан адам
B) саяхатшы
C) «Көшпенділер» романының авторы
D) Христофор Колумб
E) қатыстылық теорияның негізін қалаушы
2
«Адвокат» (А) және «қорғаушы» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
2
«Шаршы» (А) және «тең қабырғалы тікбұрыш» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
2
«Қылмыс» (А) және «заңды жазаланатын әрекет» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
2
«Қылмыс» (А) және «қасақана жасалған қылмыс» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
1
«Заңгер» (А) және «спортшы» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
3
«Жұмыс істеушілер» (А) және «зейнеткерлер» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
3
«Хаттамалар» (А) және «заң құжаттары» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
3
Астана Қазақстанның астанасы деген үш сөзден тұратын пайымдаудың субьектісін көрсетіңіз:
A) Астана
B) Қазақстан
C) астанасы
D) жауабы жоқ
E) жауаптың бәрі дұрыс
1
p^g деген формулада p мен g арасындағы ^ белгісі қандай байланысты көрсетіп тұр?
A) конъюнкция
B) импликация
C) күшті дизьюнкция
D) эквивалент
E) жауабы жоқ
1
Жалпы құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
2
Жеке құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
4
Жалпы терістеуші пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
1
Жеке терістеуші пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
3
Силлогизмдер неше фигурада болады?
A) 2
B) 1
C) 6
D) 4
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Силлогизмдердің кіші терминін қалай белгілейміз?
A) М
B) Р
C) S
D) О
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Бір немесе одан да көп пайымдаулерден шығатын жана логикалық форма қалай аталады:
A) Ұғым
B) Ой тұжырымы
C) Пайымдау
D) Түйсік
E) Елес
2
Заттардың мәнді, қажетті белгілерін бейнелеп көрсететін ойлау формасы?
A) ұғым
B) ой тұжырымы
C) пайымдау
D) пайымдау
E) жауабы жоқ
1
Dfd белгімен белгілейтін ұғым?
A) анықтаушы
B) айқын
C) анықталушы
D) анық
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Dfn белгімен белгілейтін ұғым?
A) анықтаушы
B) айқын
C) анықталушы
D) анық
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Ұғымның көлемін ашатын логикалық әрекет?
A) ұғымды қайталау
B) ұғымды бөлу
C) ұғымды даралау
D) ұғымды жалпылау
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Жай пайымдау дегеніміз не?
A) ойдың заты
B) затқа тән белгі
C) пайымдаудің көлемі бір біріне тәуелді болуы
D) бір субъектімен бір предикаттан құралған
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Эпистемиялық модельдік пайымдау қандай түрлерге бөлінеді?
A) анық, мәселелік
B) алетикалық, анық
C) атрибутивты, қатынасты
D) қатынасты, өмір сүруші
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Ой тұжырымының құрамына қандай 2 элемент кіреді?
A) дедукция, индукция
B) индукция, аналогия
C) алғашкы және қорытынды
D) алгашкы және дедукция
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Бір шарттан шығарған дедукциялық ой тұжырымы?
A) ой тұжырымы
B) дедукция
C) айналдыру
D) тікелей ой тұжырымы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Логиканың негізін салушы?
A) Аристотель
B) Ч. Дарвин
C) Менделеев
D) Геродот
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Ойлаудың негізгі неше формасы бар?
A) 4
B) 6
C) 2
D) 3
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Логиканың неше мың жыл даму тарихы бар?
A) Екі жарым мың жылдан астам
B) Мың жыл
C) 100 жылдан астам
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Логика деген не?
A) Дұрыс ойлау заңдары мен формалары туралы философиялық ғылым
B) Нәрсенің азды көпті мәнді белгілерін бейнелейтін ойдың формасы
C)Нәрселердің бір бірімен ұқсас немесе несімен ерекшеленетінін көрсетеді
D) Бұл нәрселерді ойша бөліктерге жіктеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Ұғым деген не?
A) Бұл ой құрылымы мен оның элементтері
B) Нәрселердің бір бірімен несімен ұқсас немесе несімен ерекшеленетінін көрсетеді.
C) Бұл нәрселерді ойша бөліктерге жіктеу
D) Нәрсенің азды көпті мәнді белгілерін бейнелейтін ойдың формасы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Ұғым» деген сөз қандай етістікпен түбірлес болып табылады?
A) Ұғым
B) Ұғу
C) Ұрлық
D) Ұқпау
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Ұғым қалыптасуының негізгі логикалық тәсілдері нешеу?
A) 4
B) 8
C) 5
D) 6
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Ой құрылымы мен оның элементтері байланысының амалы?
A) Белгі
B) Ұғым
C) Ойлау формасы
D) Пайымдау
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Белгілер деген не?
A) Бұл ой кұрылымы мен оның элементтері
B) Нәрселердің бір бірімен несімен ұқсас немесе несімен ерекшеленетінін көрсетеді
C) Нәрсенің азды көпті мәнді белгілерін бейнелейтін ойдың формасы
D) Бұл нәрселерді ойша бөліктерге жіктеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Салыстырмалы ұғым дегеніміз?
A) Көлемдері ең болмағанда ортақ бір элементке ие ұғымдар
B) Ұғымдар көлемінде ортақ бірде бір элемент болмаса
C) Үлкен көлемді немесе басқа ұғымдар көлемін қамтиды
D) Егер олардың мазмұнында ең болмағанда ортақ бір белгі болса
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Субъект символын қалай белгілейміз?
A) S
B) P
C) A
D) C
E) жауабы жоқ
1
Диалектиканың ой заңын кім ашты?
A) Аристотель
B) Гегель
C) Лейбноц
D) Миля
E) жауабы жоқ
2
Ойлауымызға болатын нәрсенін бәрі зат немесе басқаша қалай аталады?
A) атрибут
B) қатынас
C) субстанция
D) Зат
E) жауабы жоқ
3
Төмендегі мысалдың қайсысында тепе теңдей заңы сақталған ба?
A) отан туып өскен елім
B) ертең жауынды және суық болады
C) бұл музыка жаман
D) ешкандай да балық сусыз өмір сүре алмайды.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Формальды логиканың негізін қалаған кім?
A) Сократ
B) Платон
C) Аристотель
D) Кант
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Ауа райы өзгереді» себебі барометрдің сынап бағанасы төмендеп барады» деген пайымдаудің дәлелі болатын пайымдауді көрсетіңіз?
A) ауа райы өзгереді
B) барометрдің төмендеуі
C) ауа райының өзгеруі
D) сынап бағанасының төмендеуі.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
«Ағаш» А ұғымы мен «Қайық» В ұғымы, төмендегі ұғымдардың қай түріне жатады?
A) бағынышты
B) қосарлана
C) айқыш
D) қарсы
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Генетикалық анықтама дегеніміз?
A) түр мен тек арқылы анықтау
B) ұғымның мазмұнын ашу
C) ережелерді дұрыс қолдану
D) сол бір заттың өзіне тән кұрылу жолдарын көрсететін әдіс.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Келтірілген пайымдаудің кайсысы пайымдауге жатады?
A) «Сократ Платонның мұғалімі болған» дегенге ол сенеді
B) Сен ертен сабаққа барасың ба?
C) Мүмкін, Марста органикалық жан бар.
D) Напалеон Франция императоры болған емес.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Жалпы құптаушы пайымдау формуласын көрсетініз?
A) Барлық « S дегеніміз P»
B) Ешбір « S дегеніміз P»
C) Кейбір « S дегеніміз P» емес
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Дұрыс жауабы бар, точно
1
«Барлык студент жаксы окиды» пайымдауі төмендегі пайымдаудін қай түрі екенін көрсетіңіз?
A) Жалпы терістеуші
B) Ішінара костаушы
C) Ішінара терістеуші
D) жалпы құптаушы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Логикалық шаршы» пайымдаулерінің өзара неше тобы бар?
A) 4
B) 5
C) 3
D) 6
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
А,Е, пайымдаулері «логикалык шаршы» қай тобына жатады?
A) қарамақайшы
B) бағынышты
C) қарсы бағынышты
B) қарама қарсы
E) жауабы жоқ
4
«Сапқа тұрыңдар» пайымдау модальддіктің түріне жатады?
A) деонтикалық
B) эпистемикалық
C) алетикалық
D) анық
E) жауабы жоқ
1
«Дихотомиялық бөлу» дегеніміз?
A) топтастыру
B) екі жұпқа жіктеу
C) Жалпылау
D) Даралау
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Қолда он саусақ бар, он қолда неше саусақ бар?
A) он
B) бес
C) жуз
D) елу
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Ол қылмыс жасады немесе ол қылмыс жасаған жоқ» пайымдау логикалық терминнің қай түріне жатады?
A) дизьюнкция
B) конъюнкция
C) импликация
D) күшті дизъюнкция
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Күрделі силлогизм қалай аталады?
A) энтимема
B) сориттер
C) эпикейрема
D) полисиллогизмдер.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Дұрыс дилемма негізгі тұрі қандай түрлерге бөлінеді?
A) конструктивтік, деструктивтік
B) дилемма, трилемма
C) жай жане күрделі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Дұрыс жауабы бар, точно
1
Екі нәрсе қасиеттерінің белгі бір мөлшерінің ұқсастығы арқылы жасалатын ой тұжырымы?
A) индукция
B) дедукция
C) аналогия
D) толық емес индукция
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Аргументтеу дегеніміз?
A) ойлау процесінде белгілі мақсат пен дәлелдерді іріктеу және оларды талдау логикалық әрекеті.
B) Сендіру процесі пайымдауталаспен тығыз байланысты
C) Қандай да болсын пайымдаудін ақиқаттылығын басқа пайымдаулер көмегімен анықтау
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Сендіру процесі пайымдауталаспен тығыз байланысты емес
1
Дәлелденіп отырған кағида дегеніміз не?
A) аргумент
B) тезис
C) аргумент
D) софизм
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Дизъюнкция кандай жалғаулық көмегімен жасалады?
A) немесе
B) жане
C) егер де, онда
D) не,не
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Келтірілген сөйлемдердің кайсысында жеткілікті негіз заңы бұзылған;
A) Семенов студент, өйткені ол емтихан тапсырып жүр.
B) Сөйлем жай емес, сондықтан ол күрделі
C) Студент қызарды, сондықтан ол кінәлі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) жауабы бар, точно
2
Көлемі жағынан ұғымдар үш топқа бөлінеді, қандай?
A) жеке, айқыш , дара
B) бағыну, бос,жеке
C) нақтылы, абстрактылы, жинақтаушы
D) бос, дара, жалпы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Имплекация құрамындағы жай пайымдау яғни бірінші пайымдау қалай аталады
A) антецедент
B) консенвент
C) модальдық
D) шартты
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Абстрактылық ойлау формалары?
A) тепе теңдік қайшыласпау, жоқ заң
B) ұғым, пайымдау, ой тұжырымы
C) жеткілікті негіз заңы
D) тірі сезіну, ұғым, пайымдау
E) жауабы жоқ
2
Келтірілген пайымдаулердің арасынан антикалық пайымдауді көрсетініз?
A) Сапқа тұрыңдар!
B) Адамдардың барлығында азаматтық құқығы бар
C) Материал қозғалыспен тығыз байланысты болады
D) Бензиннің кауіпті екені естеріңде болсын!
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Ажыратушы кесімді силлогизм?
A) алғышартының бірі ажыратушы, ал екіншісі жай пайымдау ретінде берілген.
B) алғышарттың екеуі де, қорытынды да шартты пайымдау түрінде.
C) алғышартының бірі шартты, ал екіншісі жай пайымдау түрінде
D) дұрыс жауабы жоқ
E) жауаптын бәрі дұрыс
1
Ойлауда кездесетін негізгі қателер
A) аргумент, тезис
B) демокрация, дәлелдеу
C) политика, диалог, софизм
D) парологизм, парадонес, софизм.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Ой өрісінде білмегендіктен пайда болатын қате
A) парологизм
B) софизм
C) парадокс
D) аргумент
D) Дұрыс жауабы жоқ
1
Екі қайшы пайымдаудің қатар ақиқат болуы
A) софизм
B) пародокс
C) парологизм
D) бекерлеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Берілген пайымдаудің жалғаулығын ашатын логикалык әрекет?
A) софизм
B) дәлелдеу
C) тезис
D) бекерлеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Пайымдаудің ақиқаттылығын баска пайымдаулер көмегімен анықтау?
A) бекерлеу
B) далелдеу
C) аргумент
D) тезис
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Далелдеуге үш элемент кіреді?
A) тезис, аргумент, демонстрация
B) аргумент, диалог, дискуссия
C) дискуссия, политика, бекерлеу
D) жауабы жоқ
E) тезис, аргумент, дискуссия
1
Ойлау процесінде белгілі мақсат пен дәлелдерді іріктеу және оларды талдау логикалық әрекеті?
A) далелдеу
B) бекерлеу
C) аргументтеу
D) тезис
E) жауабы жоқ
3
Зерттелініп отырған құбылыстардың қасиеттері мен себебі туралы негізгі бар жорамал?
A) гипотиза
B) тезис
C) аргумент
D) дұрыс жауабы жоқ
E) жауаптын бәрі дұрыс
1
Гипотизанын ерекше түрі
A) аргумент
B) далелдеу
C) версия
D) жауабы жоқ
E) жауаптын бәрі дұрыс
3
Гипотизаның түрлері?
A) жалпы, ішінара
B) версия, аргумент
C) жай, күрделі.
D) дұрыс жауабы жоқ
E) жауаптың бәрі дұрыс
1
Заттардың, құбылыстардың белгілерін жинақтау логиканың қай формасы?
A) Ұғым
B) Ой тұжырымы
C) Пайымдау
D) Барлық жауап дұрыс
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Жалпы құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) J
E) жауабы жоқ
1
Ішінара құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) J
E) жауабы жоқ
4
Силлогизмдер неше фигурада болады?
A) 2
B) 1
C) 6
D) 4
E) жауабы жоқ
4
Силлогизмдердің кіші терминді қалай белгілейміз?
A) М
B) Р
C) S
D) О
E) Жауабы жоқ
3
Ойлаудың негізін заңдарының неше түрі?
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) жауабы жоқ
2
Адам ойын білдіретін белгілер жүйесі?
A) синтаксис
B) тіл
C) танба
D) таным
E) жауабы жоқ
2
Таңба туралы ғылым?
A) синтаксис
B) семантика
C) прагматика
D) семиотика
E) жауабы жоқ
4
Логика дегеніміз қандай ғылым?
A) Таным құралы
B) Адамды шындық дүниені дұрыс танып білуге үйрету.
C) Ойлау формасы
D) Дұрыс ойлаудың принциптері мен заңдарын зерттейтін философиялық ғылым.
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Диалектиканың ой заңын кім ашты?
A) Аристотель
B) Гегель
C) Лейбноц
D) Миля
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Ойлауымызға болатын нәрсенің бәрі зат немесе басқаша қалай аталады?
A) атрибут
B) қатынас
C) субстанция
D) Зат
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Төмендегі мысалдың қайсысында тепе теңдей заңы сақталған ба?
A) отан туып өскен елім
B) ертең жауынды және суық күн болады
C) бұл музыка жаман
D) ешқандай да балық сусыз өмір суре алмайды.
E) дұрыс жауабы жоқ
1
Пайымдау дегеніміз –
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
1
Пайымдаудағы субъект –
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
2
Пайымдаудағы предикат –
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
3
Квантор (байланыстырғыш)
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
5
Ой тұжырымы –
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
4
Пайымдаулердін бөлінуі
A) жай және күрделі болып бөлінеді
B) дәстурлі және дәстурлі емес болып бөлінеді
C) қасиетті және дәстурлі болып бөлінеді
D) логикалық және формальды болып бөлінеді
E) атрибутивтік және экзистенциалық
1
Қасиет жөніндегі пайымдау (атрибутивтіқ).
A) бір немесе бірнеше заттың бір қасиеті немесе көп қасиеті бар екеңдігін не жоқ екендігі білдіреді.
B) субъекті пен предикат арасындағы белгілі бір қатынасты көрсететін пайымдау.
C) Ұғымның теқ өмір сүріп тұрғандығын ғана айтатын пайымдау өмір сүру жөніндегі пайымдау немесе эксистенциялық пайымдау деп аталады.
D) предикатты субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда,оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
E) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
1
Өмір сұру жөніндегі пайымдау
A) бір немесе бірнеше заттың бір қасиеті немесе көп қасиеті бар екеңдігін не жоқ екендігі білдіреді.
B) субъекті пен предикат арасындағы белгілі бір қатынасты көрсететін пайымдау.пайымдаудін мақсаты теқ логикалық
C) субъектінің болмысының өмір сүріп тұрғындығын айту ғана немесе эксистенциялық пайымдау деп аталады.
D) предикатты субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
E) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
3
Пайымдаулерді сан тұрғысынан бөлуден шыққан кластарды пайымдаулерді сапа тұрғысынан бөлгенде :
A) жалпы құптаушы және жеқе құптаушы, жалпытерістеуші және жекетерістеуші пайымдаулер болып шығады.
B) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
C) Ол ойлаудағы заттық қасиеттердің бар екенін немесе жоқ екенін, немесе қандай күйде екенін көрсететін байланыстар арқылы (бар, бар емес) жүргізіледі.
D) үзілдіқесілді, шартты және ажыратушы пайымдаулер болып бөлінеді.
E) Барлыгы дұрыс
1
Пайымдаудің саны.
A) жалпы құптаушы және жеқе құптаушы, жалпытерістеуші және жекетерістеуші пайымдаулер болып шығады.
B) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
C) Ол ойлаудағы заттық қасиеттердің бар екенін немесе жоқ екенін, немесе қандай күйде екенін көрсететін байланыстар арқылы (бар, бар емес) жүргізіледі.
D) үзілдіқесілді, шартты және ажыратушы пайымдаулер болып бөлінеді.
E) Барлыгы дұрыс
2
Пайымдаудің сапасы.
A) жалпы құптаушы және жеқе құптаушы, жалпытерістеуші және жекетерістеуші пайымдаулер болып шығады.
B) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі лынып отырғаны
C) Ол ойлаудағы заттық қасиеттердің бар екенін немесе жоқ екенін, немесе қандай күйде екенін көрсететін байланыстар арқылы (бар, бар емес) жүргізіледі.
D) үзілдіқесілді, шартты және ажыратушы пайымдаулер болып бөлінеді.
E) Барлыгы дұрыс
3
Үзілдіқесілді пайымдау дегеніміз
A) предикатты субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі, үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Шартты немесе гипотетикалық пайымдау дегеніміз:
A) предикатгы субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі, үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Ажыратушы пайымдау.
A) предикатгы субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі, үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
3
Логикалық схемада S дегеніміз
A) Пайымдаудағы субъект
B) Пайымдаудағы предикат
C) Пайымдаудағы квантор
D) Пайымдаудағы объект
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Логикалық схемада Р дегеніміз
A) Пайымдаудағы субъект
B) Пайымдаудағы предикат
C) Пайымдаудағы квантор
D) Пайымдаудағы объект
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Логикалық схемада пайымдаудағы субъектті қалай белгілейміз
A) Логикалық схемада Рдеген әріппен белгіленеді
B) Логикалық схемада Sдеген әріппен белгіленеді
C) Логикалық схемада Адеген әріппен белгіленеді
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Логикалық схемада пайымдаудағы предикатты калай белгілейміз
A) Логикалық схемада Рдеген әріппен белгіленеді
B) Логикалық схемада Sдеген әріппен белгіленеді
C) Логикалық схемада Адеген әріппен белгіленеді
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Күрделі пайымдау дегеніміз
A) предикатгы субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың , кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі , үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) қарапайым пайымдаулерден құралады және ол пайымдаулер логикалық байланыстар арқылы жасалады.
E) Жауаптын бәрі дұрыс
4
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай кандай төрт түрге бөлінеді:
A) жалғастырушы, ажыратушы, шартты, эквивалентті пайымдаулер
B) жай, әмбебап, эквиваленттік, қосарланған
C) көрсетілген, импликациялық, пайымдаулес
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Дедуктивтік ой тұжырымы
A) деп екі пайымдауден міндетті түрде үшінші пайымдау туатын және де бұл екі пайымдаудің біреуі жалпы анықтаушы немесе жалпыболымыз пайымдау болатынтурін дедуктявтік ой тұжырымы дейміз.
B) деп ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
C) деп сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындылары дегеніміз
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) бір шарттан шығатын дедукциялық ой тұжырымы.
5
Тікелей ой қорытындыларына қандай түрлер жатады:
A) жалғастырушы, ажыратушы, шартты, эквивалентті пайымдаулер
B) жай, әмбебап, эквиваленттік, қосарланған
C) көрсетілген, импликациялық, пайымдаулес
D) айналдыру, ауыстыру, қарамақарсы салыстыру, "логикалық шаршы" арқылы шатын ой тұжырымы.
E) дұрыс жауабы жоқ
4
Тікелей ой тұжырымынын түрі айналдыру (превращение)
A) Бұл процесте пайымдаулердің формасын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
B) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы, әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындыларынын ауыстыру (обращение)
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындыларынын айналдыру (превращение).
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Тікелей ой қорытындыларынын қарамакарсы салыстыру.
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
3
Логикалық байланыстар деп нені айтады?
A ) коньюнкция ( ^ ), дезьюнкция (v), импликация ( ), эквиваленция ( _ ) және жалған белгілерден (<) () тұрады.
B) Индукция (/\), дедеукция (\/)
C) Функция (//), аппликация (\\)
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай жалғастырушы (коньюктивті) пайымдау деп нені айтады
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай ажыратушы (дизьюнкция) пайымдау деп нені айтады
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай шартты (импликативті) пайымдау деп
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де,.онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп нені айтады
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Модальдық логиканың әртүрлі салалары бар:
A) логикалық норма, логикалык уақыт және т.с.с. логикалар.
B) логикалық оператор, логикалык қажеттілік
C) логикалық ақиқат, логикалык жалған пайымдау
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Дедукциялық ой тұжырымы дегеніміз
A) қандай да бір жалпы пайымдауді дұрыс деп танығанда, біз қандай да бір жеке пайымдауді немесе жалпылығы кемірек пайымдауді тануға мәжбүр боламыз. Жалпыдан жекеге қарай жасалатын ой тұжырымы.
B) жеке оқиғалардан жалпы оқиғаларға қарай ой тұжырымын жасау немесе жалпылығы кемірек оқиғалардан жалпылығы кеңірек оқиғаға қарай ой тұжырымын туғызу болады.
C) Адамзаттың алғашқы даму ой өрісі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Индукциялық ой тұжырымы дегеніміз
A) қандай да бір жалпы пайымдауді дұрыс деп танығанда, біз қандай да бір жеке пайымдауді немесе жалпылығы кемірек пайымдауді тануға мәжбүр боламыз. Жалпыдан жекеге қарай жасалатын ой тұжырымы.
B) жеке оқиғалардан жалпы оқиғаларға қарай ой тұжырымын жасау немесе жалпылығы кемірек оқиғалардан жалпылығы кеңірек оқиғаға қарай ой тұжырымын туғызу болады.
C) Адамзаттың алғашқы даму ой өрісі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Толық емес индукция ой қорытындылардың дәлелдеу тәсілдеріне қарай үш түрге бөлінеді.
A) Жалпыға түсінікті, таңдалып алынған фактілерге анализ жасау аркылы пайда болган, ғылыми индукция
B) Жалпылама, жеке және әмбебап индукция
C) Жазылған, ауызша және талқыланған индукция
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Абстрактылык ойлау формалары?
A) тепе-тендік кайшыласпау, жоқ заң
B) ұғым, пайымдау, ойқорытындысы
C) жеткілікті негіз заңы
D) тірі сезіну, ұғым, пайымдау
E) жауабы жоқ
2
Салыстырмалы ұғым дегеніміз?
A) Көлемдері ең болмағанда ортақ бір элементке ие ұғымдар
B) Ұғымдар көлемінде ортақ бірде бір элемент болмаса
C) Үлкен көлемді немесе басқа ұғымдар көлемін қамтиды
D) Егер олардын мазмұнында ең болмағанда ортақ бір белгі болса
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Генетикалык анықтама дегеніміз?
A) туу мен тек арқылы анықтау
B) ұғымның мазмұнын ашу
C) ережелерді дұрыс қолдану
D) сол бір заттың өзіне тән құрылу жолдарын көрсететін әдіс.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Пайымдаудағы субъект:
A) ақылға қонымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистика тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
2
Логика - бұл не туралы ғылым?
A) мәдениет және оның даму заңдары туралы
B) адамның психикасы туралы
C) о законах и формах правильного мышления
D) адамның жаны және оның қасиеттері туралы
E) табиғат пен қоғамның даму заңдары туралы
3
Формальды логиканың негізін қалаған ойшыл кім еді?
A) Сократ
B) Платон
C) Аристотель
D) Милль
E) Бэкон
3
«Логика» деген терминді білім саласына алғаш рет еңгізген ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Зенон Китиондық
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
2
«Логикалық» деген терминді алғаш рет пайдаланған ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Зенон Китиондық
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
1
Логика төмендегі қай ғылымның бір бөлігі болып табылады?
A) тарих
B) философия
C) мәдениеттану
D) әлеуметтану
E) саясаттану
2
Аристотельдің логика туралы еңбегі калай аталған?
A) Органон
B) Метафизика
C) Категория
D) Топика
E) Саясат
1
Логика термині қай елдін сөзінен шыққан?
A) латын
B) орыс
C) грек
D) неміс
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Танымның сезімдік түрі қайсы?
A) ұғым
B) қабылдау
C) интуиция
D) пайымдау
E) ой тұжырымы
2
Танымның рационалдық түрі қайсы?
A) ұғым
B) қабылдау
C) интуиция
D) түйсік
E) елес
1
Заттарды мәнді белгілері жағынан бейнелеп жеткізетін логикалық форма қайсы?
A) ұғым
B) ой тұжырымы
C) пайымдау
D) түйсік
E) елес
1
Таңбалар жүйесі туралы ғылым қалай аталады?
A) синтаксис
B) семантика
C) прагматика
D) семиотика
E) грамматика
4
Предикаттар логикасының тілі қандай?
A) ұлттық
B) жасанды
C) табиғи
D) халықаралық
E) формальді
2
Латын тілінен аударғанда "және", "сонымен бірге" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эквиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
1
Латын тілінен аударғанда "немесе", "әлде" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эвиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
2
"Егер..., онда" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эвиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
4
"Егер және тек қана егер,..., онда" деген мағына беретін логикалык термин:
A) конъюнкция
B) дизъюнкция
C) эвиваленттілік
D) импликация
E) тепе-теңдік
3
Айтылуы мен түрі бірдей, бірақ әр түрлі ұғымдарды білдіретін сөздер қалай аталады?
A) омонимдер
B) синонимдер
C) антонимдер
D) атаулар
E) терминдер
1
Бір ұғымды білдіретін, бірақ бір-бірінен айтылуымен және түрімен ерекшеленетін сөздер қалай аталады?
A) омонимдер
B) синонимдер
C) антонимдер
D) атаулар
E) терминдер
2
Ойлаудың негізгі логикалық заңдардың санын көрсетіңіз:
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
2
Ойлаудың үш негізгі зандарын, яғни тепе-теңдік заңын, қайшыласпау заңын, үщіншісі жоқ заңын тұжырымдап берген ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Лейбниц
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
3
Жеткілікті негіздеу заңын тұжырымдап берген ойшыл кім еді?
A) Демокрит
B) Лейбниц
C) Аристотель
D) Бэкон
E) Милль
2
Қандай логикалық заң бойынша «екі сыйыспайтын пайымдау бірдей ақиқат бола алмайды, олардың біреуі қажетті түрде жалған»?
A) тепе-теңдік заңы
B) қайшыласпау заңы
C) үшіншісі жоқ заңы
D) жеткілікті негіздеу заңы
E) ұғымның мазмұны мен көлемінің арасындағы кері қатынас заңы
2
Қандай логикалық заң бойынша «екі сыйыспайтын пайымдау бірдей жалған бола алмайды, олардың біреуі қажетті түрде ақиқат»?
A) тепе-теңдік заңы
B) қайшыласпау заңы
C) үшіншісі жоқ заңы
D) жеткілікті негіздеу заңы
E) ұғымның мазмұны мен көлемінің арасындағы кері қатынас заңы
2
Қандай логикалық заң бойынша «кез келген ой ақиқат деп саналады, егер оның жеткілікті негізі болса»?
A) тепе-теңдік заңы
B) қайшыласпау заңы
C) үшіншісі жоқ заңы
D) жеткілікті негіздеу заңы
E) ұғымның мазмұны мен көлемінің арасындағы кері қатынас заңы
4
Күн жүйесінің планеталар классы қандай логикалық көптікке немесе логикалық класқа жатады?
A) универсалды (әмбебап)
B) нольдік (бос)
C) жалқы
D) орташа
E) бай
1
Логикалық жағынан қайшыласқан, өзінің мазмұнында сыйыспайтын белгілерді қосып тұрған ұғымдар, мысалы, «дөңгелек шаршы», «ыстық мұз» қандай логикалық көптікке немесе логикалық класқа жатады:
A) универсалды (әмбебап)
B) нольдік (бос)
C) жалқы
D) орташа
E) бай
2
«Сауатты заңгер» ұғымы төмендегі ұғымдардың қайсысына жатады?
A) оң
B) теріс
C) жалқы
D) жалпы
E) бос
1
«Үлгермейтін студент» ұғымы төмендегі ұғымдардың қайсысына жатады?
A) оң
B) теріс
C) жалқы
D) жалпы
E) бос
2
«Жалмауыз кемпір» ұғымы төмендегі ұғымдардың қайсысына жатады?
A) оң
B) теріс
C) жалқы
D) жалпы
E) бос
5
Көлем жағынан жалпы ұғымды көрсетіңіз:
A) Американы алғаш тауып ашқан адам
B) саяхатшы
C) «Көшпенділер» романының авторы
D) Христофор Колумб
E) қатыстылық теорияның негізін қалаушы
2
«Адвокат» (А) және «қорғаушы» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
2
«Шаршы» (А) және «тең қабырғалы тікбұрыш» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
2
«Қылмыс» (А) және «заңды жазаланатын әрекет» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
2
«Қылмыс» (А) және «қасақана жасалған қылмыс» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
1
«Заңгер» (А) және «спортшы» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
3
«Жұмыс істеушілер» (А) және «зейнеткерлер» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
3
«Хаттамалар» (А) және «заң құжаттары» (В) деген екі ұғымды салыстырып, екеуінің арасындағы логикалық қатынасты көрсетіңіз:
A) бағыну
B) теңмаңыздылық
C) ішінара үйлесу (қиылысу, айқасу)
D) қарама-қарсы (контрарлық)
E) қайшылық (контрадикторлық)
3
Астана Қазақстанның астанасы деген үш сөзден тұратын пайымдаудың субьектісін көрсетіңіз:
A) Астана
B) Қазақстан
C) астанасы
D) жауабы жоқ
E) жауаптың бәрі дұрыс
1
p^g деген формулада p мен g арасындағы ^ белгісі қандай байланысты көрсетіп тұр?
A) конъюнкция
B) импликация
C) күшті дизьюнкция
D) эквивалент
E) жауабы жоқ
1
Жалпы құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
2
Жеке құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
4
Жалпы терістеуші пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
1
Жеке терістеуші пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) I
E) P
3
Силлогизмдер неше фигурада болады?
A) 2
B) 1
C) 6
D) 4
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Силлогизмдердің кіші терминін қалай белгілейміз?
A) М
B) Р
C) S
D) О
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Бір немесе одан да көп пайымдаулерден шығатын жана логикалық форма қалай аталады:
A) Ұғым
B) Ой тұжырымы
C) Пайымдау
D) Түйсік
E) Елес
2
Заттардың мәнді, қажетті белгілерін бейнелеп көрсететін ойлау формасы?
A) ұғым
B) ой тұжырымы
C) пайымдау
D) пайымдау
E) жауабы жоқ
1
Dfd белгімен белгілейтін ұғым?
A) анықтаушы
B) айқын
C) анықталушы
D) анық
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Dfn белгімен белгілейтін ұғым?
A) анықтаушы
B) айқын
C) анықталушы
D) анық
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Ұғымның көлемін ашатын логикалық әрекет?
A) ұғымды қайталау
B) ұғымды бөлу
C) ұғымды даралау
D) ұғымды жалпылау
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Жай пайымдау дегеніміз не?
A) ойдың заты
B) затқа тән белгі
C) пайымдаудің көлемі бір біріне тәуелді болуы
D) бір субъектімен бір предикаттан құралған
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Эпистемиялық модельдік пайымдау қандай түрлерге бөлінеді?
A) анық, мәселелік
B) алетикалық, анық
C) атрибутивты, қатынасты
D) қатынасты, өмір сүруші
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Ой тұжырымының құрамына қандай 2 элемент кіреді?
A) дедукция, индукция
B) индукция, аналогия
C) алғашкы және қорытынды
D) алгашкы және дедукция
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Бір шарттан шығарған дедукциялық ой тұжырымы?
A) ой тұжырымы
B) дедукция
C) айналдыру
D) тікелей ой тұжырымы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Логиканың негізін салушы?
A) Аристотель
B) Ч. Дарвин
C) Менделеев
D) Геродот
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Ойлаудың негізгі неше формасы бар?
A) 4
B) 6
C) 2
D) 3
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Логиканың неше мың жыл даму тарихы бар?
A) Екі жарым мың жылдан астам
B) Мың жыл
C) 100 жылдан астам
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Логика деген не?
A) Дұрыс ойлау заңдары мен формалары туралы философиялық ғылым
B) Нәрсенің азды көпті мәнді белгілерін бейнелейтін ойдың формасы
C)Нәрселердің бір бірімен ұқсас немесе несімен ерекшеленетінін көрсетеді
D) Бұл нәрселерді ойша бөліктерге жіктеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Ұғым деген не?
A) Бұл ой құрылымы мен оның элементтері
B) Нәрселердің бір бірімен несімен ұқсас немесе несімен ерекшеленетінін көрсетеді.
C) Бұл нәрселерді ойша бөліктерге жіктеу
D) Нәрсенің азды көпті мәнді белгілерін бейнелейтін ойдың формасы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Ұғым» деген сөз қандай етістікпен түбірлес болып табылады?
A) Ұғым
B) Ұғу
C) Ұрлық
D) Ұқпау
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Ұғым қалыптасуының негізгі логикалық тәсілдері нешеу?
A) 4
B) 8
C) 5
D) 6
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Ой құрылымы мен оның элементтері байланысының амалы?
A) Белгі
B) Ұғым
C) Ойлау формасы
D) Пайымдау
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Белгілер деген не?
A) Бұл ой кұрылымы мен оның элементтері
B) Нәрселердің бір бірімен несімен ұқсас немесе несімен ерекшеленетінін көрсетеді
C) Нәрсенің азды көпті мәнді белгілерін бейнелейтін ойдың формасы
D) Бұл нәрселерді ойша бөліктерге жіктеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Салыстырмалы ұғым дегеніміз?
A) Көлемдері ең болмағанда ортақ бір элементке ие ұғымдар
B) Ұғымдар көлемінде ортақ бірде бір элемент болмаса
C) Үлкен көлемді немесе басқа ұғымдар көлемін қамтиды
D) Егер олардың мазмұнында ең болмағанда ортақ бір белгі болса
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Субъект символын қалай белгілейміз?
A) S
B) P
C) A
D) C
E) жауабы жоқ
1
Диалектиканың ой заңын кім ашты?
A) Аристотель
B) Гегель
C) Лейбноц
D) Миля
E) жауабы жоқ
2
Ойлауымызға болатын нәрсенін бәрі зат немесе басқаша қалай аталады?
A) атрибут
B) қатынас
C) субстанция
D) Зат
E) жауабы жоқ
3
Төмендегі мысалдың қайсысында тепе теңдей заңы сақталған ба?
A) отан туып өскен елім
B) ертең жауынды және суық болады
C) бұл музыка жаман
D) ешкандай да балық сусыз өмір сүре алмайды.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Формальды логиканың негізін қалаған кім?
A) Сократ
B) Платон
C) Аристотель
D) Кант
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Ауа райы өзгереді» себебі барометрдің сынап бағанасы төмендеп барады» деген пайымдаудің дәлелі болатын пайымдауді көрсетіңіз?
A) ауа райы өзгереді
B) барометрдің төмендеуі
C) ауа райының өзгеруі
D) сынап бағанасының төмендеуі.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
«Ағаш» А ұғымы мен «Қайық» В ұғымы, төмендегі ұғымдардың қай түріне жатады?
A) бағынышты
B) қосарлана
C) айқыш
D) қарсы
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Генетикалық анықтама дегеніміз?
A) түр мен тек арқылы анықтау
B) ұғымның мазмұнын ашу
C) ережелерді дұрыс қолдану
D) сол бір заттың өзіне тән кұрылу жолдарын көрсететін әдіс.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Келтірілген пайымдаудің кайсысы пайымдауге жатады?
A) «Сократ Платонның мұғалімі болған» дегенге ол сенеді
B) Сен ертен сабаққа барасың ба?
C) Мүмкін, Марста органикалық жан бар.
D) Напалеон Франция императоры болған емес.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Жалпы құптаушы пайымдау формуласын көрсетініз?
A) Барлық « S дегеніміз P»
B) Ешбір « S дегеніміз P»
C) Кейбір « S дегеніміз P» емес
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Дұрыс жауабы бар, точно
1
«Барлык студент жаксы окиды» пайымдауі төмендегі пайымдаудін қай түрі екенін көрсетіңіз?
A) Жалпы терістеуші
B) Ішінара костаушы
C) Ішінара терістеуші
D) жалпы құптаушы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Логикалық шаршы» пайымдаулерінің өзара неше тобы бар?
A) 4
B) 5
C) 3
D) 6
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
А,Е, пайымдаулері «логикалык шаршы» қай тобына жатады?
A) қарамақайшы
B) бағынышты
C) қарсы бағынышты
B) қарама қарсы
E) жауабы жоқ
4
«Сапқа тұрыңдар» пайымдау модальддіктің түріне жатады?
A) деонтикалық
B) эпистемикалық
C) алетикалық
D) анық
E) жауабы жоқ
1
«Дихотомиялық бөлу» дегеніміз?
A) топтастыру
B) екі жұпқа жіктеу
C) Жалпылау
D) Даралау
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Қолда он саусақ бар, он қолда неше саусақ бар?
A) он
B) бес
C) жуз
D) елу
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
«Ол қылмыс жасады немесе ол қылмыс жасаған жоқ» пайымдау логикалық терминнің қай түріне жатады?
A) дизьюнкция
B) конъюнкция
C) импликация
D) күшті дизъюнкция
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Күрделі силлогизм қалай аталады?
A) энтимема
B) сориттер
C) эпикейрема
D) полисиллогизмдер.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Дұрыс дилемма негізгі тұрі қандай түрлерге бөлінеді?
A) конструктивтік, деструктивтік
B) дилемма, трилемма
C) жай жане күрделі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Дұрыс жауабы бар, точно
1
Екі нәрсе қасиеттерінің белгі бір мөлшерінің ұқсастығы арқылы жасалатын ой тұжырымы?
A) индукция
B) дедукция
C) аналогия
D) толық емес индукция
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Аргументтеу дегеніміз?
A) ойлау процесінде белгілі мақсат пен дәлелдерді іріктеу және оларды талдау логикалық әрекеті.
B) Сендіру процесі пайымдауталаспен тығыз байланысты
C) Қандай да болсын пайымдаудін ақиқаттылығын басқа пайымдаулер көмегімен анықтау
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Сендіру процесі пайымдауталаспен тығыз байланысты емес
1
Дәлелденіп отырған кағида дегеніміз не?
A) аргумент
B) тезис
C) аргумент
D) софизм
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Дизъюнкция кандай жалғаулық көмегімен жасалады?
A) немесе
B) жане
C) егер де, онда
D) не,не
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Келтірілген сөйлемдердің кайсысында жеткілікті негіз заңы бұзылған;
A) Семенов студент, өйткені ол емтихан тапсырып жүр.
B) Сөйлем жай емес, сондықтан ол күрделі
C) Студент қызарды, сондықтан ол кінәлі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) жауабы бар, точно
2
Көлемі жағынан ұғымдар үш топқа бөлінеді, қандай?
A) жеке, айқыш , дара
B) бағыну, бос,жеке
C) нақтылы, абстрактылы, жинақтаушы
D) бос, дара, жалпы
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Имплекация құрамындағы жай пайымдау яғни бірінші пайымдау қалай аталады
A) антецедент
B) консенвент
C) модальдық
D) шартты
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Абстрактылық ойлау формалары?
A) тепе теңдік қайшыласпау, жоқ заң
B) ұғым, пайымдау, ой тұжырымы
C) жеткілікті негіз заңы
D) тірі сезіну, ұғым, пайымдау
E) жауабы жоқ
2
Келтірілген пайымдаулердің арасынан антикалық пайымдауді көрсетініз?
A) Сапқа тұрыңдар!
B) Адамдардың барлығында азаматтық құқығы бар
C) Материал қозғалыспен тығыз байланысты болады
D) Бензиннің кауіпті екені естеріңде болсын!
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Ажыратушы кесімді силлогизм?
A) алғышартының бірі ажыратушы, ал екіншісі жай пайымдау ретінде берілген.
B) алғышарттың екеуі де, қорытынды да шартты пайымдау түрінде.
C) алғышартының бірі шартты, ал екіншісі жай пайымдау түрінде
D) дұрыс жауабы жоқ
E) жауаптын бәрі дұрыс
1
Ойлауда кездесетін негізгі қателер
A) аргумент, тезис
B) демокрация, дәлелдеу
C) политика, диалог, софизм
D) парологизм, парадонес, софизм.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Ой өрісінде білмегендіктен пайда болатын қате
A) парологизм
B) софизм
C) парадокс
D) аргумент
D) Дұрыс жауабы жоқ
1
Екі қайшы пайымдаудің қатар ақиқат болуы
A) софизм
B) пародокс
C) парологизм
D) бекерлеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Берілген пайымдаудің жалғаулығын ашатын логикалык әрекет?
A) софизм
B) дәлелдеу
C) тезис
D) бекерлеу
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Пайымдаудің ақиқаттылығын баска пайымдаулер көмегімен анықтау?
A) бекерлеу
B) далелдеу
C) аргумент
D) тезис
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Далелдеуге үш элемент кіреді?
A) тезис, аргумент, демонстрация
B) аргумент, диалог, дискуссия
C) дискуссия, политика, бекерлеу
D) жауабы жоқ
E) тезис, аргумент, дискуссия
1
Ойлау процесінде белгілі мақсат пен дәлелдерді іріктеу және оларды талдау логикалық әрекеті?
A) далелдеу
B) бекерлеу
C) аргументтеу
D) тезис
E) жауабы жоқ
3
Зерттелініп отырған құбылыстардың қасиеттері мен себебі туралы негізгі бар жорамал?
A) гипотиза
B) тезис
C) аргумент
D) дұрыс жауабы жоқ
E) жауаптын бәрі дұрыс
1
Гипотизанын ерекше түрі
A) аргумент
B) далелдеу
C) версия
D) жауабы жоқ
E) жауаптын бәрі дұрыс
3
Гипотизаның түрлері?
A) жалпы, ішінара
B) версия, аргумент
C) жай, күрделі.
D) дұрыс жауабы жоқ
E) жауаптың бәрі дұрыс
1
Заттардың, құбылыстардың белгілерін жинақтау логиканың қай формасы?
A) Ұғым
B) Ой тұжырымы
C) Пайымдау
D) Барлық жауап дұрыс
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Жалпы құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) J
E) жауабы жоқ
1
Ішінара құптаушы пайымдауды қалай белгілейміз?
A) Е
B) А
C) О
D) J
E) жауабы жоқ
4
Силлогизмдер неше фигурада болады?
A) 2
B) 1
C) 6
D) 4
E) жауабы жоқ
4
Силлогизмдердің кіші терминді қалай белгілейміз?
A) М
B) Р
C) S
D) О
E) Жауабы жоқ
3
Ойлаудың негізін заңдарының неше түрі?
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) жауабы жоқ
2
Адам ойын білдіретін белгілер жүйесі?
A) синтаксис
B) тіл
C) танба
D) таным
E) жауабы жоқ
2
Таңба туралы ғылым?
A) синтаксис
B) семантика
C) прагматика
D) семиотика
E) жауабы жоқ
4
Логика дегеніміз қандай ғылым?
A) Таным құралы
B) Адамды шындық дүниені дұрыс танып білуге үйрету.
C) Ойлау формасы
D) Дұрыс ойлаудың принциптері мен заңдарын зерттейтін философиялық ғылым.
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Диалектиканың ой заңдарын кім ашты?
A) Аристотель
B) Гегель
C) Лейбноц
D) Миля
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Ойлауымызға болатын нәрсенің бәрі зат немесе басқаша қалай аталады?
A) атрибут
B) қатынас
C) субстанция
D) Зат
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Төмендегі мысалдың қайсысында тепе-теңдік заңы сақталған?
A) отан - туып өскен елім
B) ертең жауынды және суық күн болады
C) бұл музыка жаман
D) ешқандай да балық сусыз өмір суре алмайды
E) дұрыс жауабы жоқ
1
Пайымдау дегеніміз –
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
1
Пайымдаудағы субъект:
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушы бір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
2
Пайымдаудағы предикат:
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушы бір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
3
Квантор:
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушы бір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
5
Ой тұжырымы:
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушы бір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
4
Пайымдаулердін бөлінуі:
A) жай және күрделі болып бөлінеді
B) дәстурлі және дәстурлі емес болып бөлінеді
C) қасиетті және дәстурлі болып бөлінеді
D) логикалық және формальды болып бөлінеді
E) атрибутивтік және экзистенциалық
1
Қасиет жөніндегі пайымдау (атрибутивтіқ):
A) бір немесе бірнеше заттың бір қасиеті немесе көп қасиеті бар екеңдігін не жоқ екендігі білдіреді.
B) субъекті пен предикат арасындағы белгілі бір қатынасты көрсететін пайымдау.
C) Ұғымның теқ өмір сүріп тұрғандығын ғана айтатын пайымдау өмір сүру жөніндегі пайымдау немесе эксистенциялық пайымдау деп аталады.
D) предикатты субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда,оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
E) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
1
Өмір сұру жөніндегі пайымдау:
A) бір немесе бірнеше заттың бір қасиеті немесе көп қасиеті бар екеңдігін не жоқ екендігі білдіреді.
B) субъекті пен предикат арасындағы белгілі бір қатынасты көрсететін пайымдау.пайымдаудін мақсаты теқ логикалық
C) субъектінің болмысының өмір сүріп тұрғындығын айту ғана немесе эксистенциялық пайымдау деп аталады.
D) предикатты субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
E) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
3
Пайымдаулерді сан тұрғысынан бөлуден шыққан кластарды пайымдаулерді сапа тұрғысынан бөлгенде:
A) жалпықұптаушы және жеқеқұптаушы, жалпытерістеуші және жекетерістеуші пайымдаулер болып шығады.
B) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
C) Ол ойлаудағы заттық қасиеттердің бар екенін немесе жоқ екенін, немесе қандай күйде екенін көрсететін байланыстар арқылы (бар, бар емес) жүргізіледі.
D) үзілдіқесілді, шартты және ажыратушы пайымдаулер болып бөлінеді.
E) Барлыгы дұрыс
1
Пайымдаудің саны:
A) жалпы құптаушы және жеқе құптаушы, жалпытерістеуші және жекетерістеуші пайымдаулер болып шығады.
B) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі алынып отырғаны
C) Ол ойлаудағы заттық қасиеттердің бар екенін немесе жоқ екенін, немесе қандай күйде екенін көрсететін байланыстар арқылы (бар, бар емес) жүргізіледі.
D) үзілді-қесілді, шартты және ажыратушы пайымдаулер болып бөлінеді.
E) Барлыгы дұрыс
2
Пайымдаудің сапасы.
A) жалпы құптаушы және жеқе құптаушы, жалпытерістеуші және жекетерістеуші пайымдаулер болып шығады.
B) тұрғысынан қарастырғанда, субъект қандай көлемде алынғандығын бүкіл көлемі алынып отырғаны, немесе оның бір бөлігі лынып отырғаны
C) Ол ойлаудағы заттық қасиеттердің бар екенін немесе жоқ екенін, немесе қандай күйде екенін көрсететін байланыстар арқылы (бар, бар емес) жүргізіледі.
D) үзілді-қесілді, шартты және ажыратушы пайымдаулер болып бөлінеді.
E) Барлыгы дұрыс
3
Үзілді-қесілді пайымдау дегеніміз:
A) предикатты субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі, үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Шартты немесе гипотетикалық пайымдау дегеніміз:
A) предикатгы субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі, үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Ажыратушы пайымдау:
A) предикатгы субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың, кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі, үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
3
Логикалық схемада S дегеніміз:
A) Пайымдаудағы субъект
B) Пайымдаудағы предикат
C) Пайымдаудағы квантор
D) Пайымдаудағы объект
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Логикалық схемада Р дегеніміз:
A) Пайымдаудағы субъект
B) Пайымдаудағы предикат
C) Пайымдаудағы квантор
D) Пайымдаудағы объект
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Логикалық схемада пайымдаудағы субъектті қалай белгілейміз?
A) Логикалық схемада Рдеген әріппен белгіленеді
B) Логикалық схемада Sдеген әріппен белгіленеді
C) Логикалық схемада Адеген әріппен белгіленеді
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Логикалық схемада пайымдаудағы предикатты калай белгілейміз:
A) Логикалық схемада Рдеген әріппен белгіленеді
B) Логикалық схемада Sдеген әріппен белгіленеді
C) Логикалық схемада Адеген әріппен белгіленеді
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Күрделі пайымдау дегеніміз:
A) предикатгы субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың , кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі , үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) қарапайым пайымдаулерден құралады және ол пайымдаулер логикалық байланыстар арқылы жасалады.
E) Жауаптын бәрі дұрыс
4
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай кандай төрт түрге бөлінеді:
A) жалғастырушы, ажыратушы, шартты, эквивалентті пайымдаулер
B) жай, әмбебап, эквиваленттік, қосарланған
C) көрсетілген, импликациялық, пайымдаулес
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Дедуктивтік ой тұжырымы:
A) деп екі пайымдауден міндетті түрде үшінші пайымдау туатын және де бұл екі пайымдаудің біреуі жалпы анықтаушы немесе жалпыболымыз пайымдау болатынтурін дедуктявтік ой тұжырымы дейміз.
B) деп ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
C) деп сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындылары дегеніміз:
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) бір шарттан шығатын дедукциялық ой тұжырымы.
5
Тікелей ой қорытындыларына қандай түрлер жатады:
A) жалғастырушы, ажыратушы, шартты, эквивалентті пайымдаулер
B) жай, әмбебап, эквиваленттік, қосарланған
C) көрсетілген, импликациялық, пайымдаулес
D) айналдыру, ауыстыру, қарамақарсы салыстыру, "логикалық шаршы" арқылы шатын ой тұжырымы.
E) дұрыс жауабы жоқ
4
Тікелей ой тұжырымынын түрі айналдыру (превращение)
A) Бұл процесте пайымдаулердің формасын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
B) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы, әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындыларынын ауыстыру (обращение):
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындыларынын айналдыру (превращение):
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Тікелей ой қорытындыларынын қарама-карсы салыстыру деп нені айтады?
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
3
Логикалық байланыстар деп нені айтады?
A ) коньюнкция ( ^ ), дезьюнкция (v), импликация ( ), эквиваленция ( _ ) және жалған белгілерден (<) () тұрады.
B) Индукция (/\), дедеукция (\/)
C) Функция (//), аппликация (\\)
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай жалғастырушы (коньюктивті) пайымдау деп нені айтады?
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеу импликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай ажыратушы (дизьюнкция) пайымдау деп нені айтады:
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай шартты (импликативті) пайымдау деп айтамыз, егер:
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де,.онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп нені айтады?
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Модальдық логиканың әртүрлі салалары бар:
A) логикалық норма, логикалык уақыт және т.с.с. логикалар.
B) логикалық оператор, логикалык қажеттілік
C) логикалық ақиқат, логикалык жалған пайымдау
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Дедукциялық ой тұжырымы дегеніміз:
A) қандай да бір жалпы пайымдауді дұрыс деп танығанда, біз қандай да бір жеке пайымдауді немесе жалпылығы кемірек пайымдауді тануға мәжбүр боламыз. Жалпыдан жекеге қарай жасалатын ой тұжырымы.
B) жеке оқиғалардан жалпы оқиғаларға қарай ой тұжырымын жасау немесе жалпылығы кемірек оқиғалардан жалпылығы кеңірек оқиғаға қарай ой тұжырымын туғызу болады.
C) Адамзаттың алғашқы даму ой өрісі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Индукциялық ой тұжырымы дегеніміз:
A) қандай да бір жалпы пайымдауді дұрыс деп танығанда, біз қандай да бір жеке пайымдауді немесе жалпылығы кемірек пайымдауді тануға мәжбүр боламыз. Жалпыдан жекеге қарай жасалатын ой тұжырымы.
B) жеке оқиғалардан жалпы оқиғаларға қарай ой тұжырымын жасау немесе жалпылығы кемірек оқиғалардан жалпылығы кеңірек оқиғаға қарай ой тұжырымын туғызу болады.
C) Адамзаттың алғашқы даму ой өрісі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Толық емес индукция ой қорытындылардың дәлелдеу тәсілдеріне қарай үш түрге бөлінеді?
A) Жалпыға түсінікті, таңдалып алынған фактілерге анализ жасау аркылы пайда болган, ғылыми индукция
B) Жалпылама, жеке және әмбебап индукция
C) Жазылған, ауызша және талқыланған индукция
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Абстрактылык ойлау формалары?
A) тепе-тендік кайшыласпау, жоқ заң
B) ұғым, пайымдау, ойқорытындысы
C) жеткілікті негіз заңы
D) тірі сезіну, ұғым, пайымдау
E) жауабы жоқ
2
Салыстырмалы ұғым дегеніміз?
A) Көлемдері ең болмағанда ортақ бір элементке ие ұғымдар
B) Ұғымдар көлемінде ортақ бірде бір элемент болмаса
C) Үлкен көлемді немесе басқа ұғымдар көлемін қамтиды
D) Егер олардын мазмұнында ең болмағанда ортақ бір белгі болса
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Генетикалык анықтама дегеніміз?
A) туу мен тек арқылы анықтау
B) ұғымның мазмұнын ашу
C) ережелерді дұрыс қолдану
D) сол бір заттың өзіне тән құрылу жолдарын көрсететін әдіс.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Пайымдаудағы субъект:
A) ақылға қонымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистика тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) байланыстырушыбір сөзбен (бар, дегеиіміз, болады), немесе бір топ сөзбен, немесе " ", немесе жай жұрнақтар арқылы іске асады.
2
Логикалық схемада Р дегеніміз:
A) Пайымдаудағы субъект
B) Пайымдаудағы предикат
C) Пайымдаудағы квантор
D) Пайымдаудағы объект
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Логикалық схемада пайымдаудағы субъектті қалай белгілейміз?
A) Логикалық схемада Рдеген әріппен белгіленеді
B) Логикалық схемада Sдеген әріппен белгіленеді
C) Логикалық схемада Адеген әріппен белгіленеді
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Логикалық схемада пайымдаудағы предикатты калай белгілейміз:
A) Логикалық схемада Рдеген әріппен белгіленеді
B) Логикалық схемада Sдеген әріппен белгіленеді
C) Логикалық схемада Адеген әріппен белгіленеді
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Күрделі пайымдау дегеніміз:
A) предикатгы субъект жөнінде болымды не болымсыз етіп айтқанда, оган уақыттың , кеңістің және тегі қандай да болса бір жағдаймен шек қойылмай айтылуы.
B) бір пайымдау айтылғанда субъект мен предикатгы ара қатысына белгілі бір шартпен шек қойса.
C) бір субъектіде екі, үш немесе онан да көп предикаттар болуы мүмкін, немесе бір предикатта екі , үш немесе онан да көп субъектінің болуы мүмкін.
D) қарапайым пайымдаулерден құралады және ол пайымдаулер логикалық байланыстар арқылы жасалады.
E) Жауаптын бәрі дұрыс
4
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай кандай төрт түрге бөлінеді:
A) жалғастырушы, ажыратушы, шартты, эквивалентті пайымдаулер
B) жай, әмбебап, эквиваленттік, қосарланған
C) көрсетілген, импликациялық, пайымдаулес
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Дедуктивтік ой тұжырымы:
A) деп екі пайымдауден міндетті түрде үшінші пайымдау туатын және де бұл екі пайымдаудің біреуі жалпы анықтаушы немесе жалпыболымыз пайымдау болатынтурін дедуктявтік ой тұжырымы дейміз.
B) деп ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
C) деп сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындылары дегеніміз:
A) ақылға қоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.
B) сөйлемде қөбінесе бастауыш болып келеді, сөйлемде не немесе кім туралы сөз қылсақ (негізгі ой)
C) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
D) сөйлемде қөбінесе баяндауыш болып келеді, сөйлемде ол туралы сөз қылсақ
E) бір шарттан шығатын дедукциялық ой тұжырымы.
5
Тікелей ой қорытындыларына қандай түрлер жатады:
A) жалғастырушы, ажыратушы, шартты, эквивалентті пайымдаулер
B) жай, әмбебап, эквиваленттік, қосарланған
C) көрсетілген, импликациялық, пайымдаулес
D) айналдыру, ауыстыру, қарамақарсы салыстыру, "логикалық шаршы" арқылы шатын ой тұжырымы.
E) дұрыс жауабы жоқ
4
Тікелей ой тұжырымынын түрі айналдыру (превращение)
A) Бұл процесте пайымдаулердің формасын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
B) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы, әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындыларынын ауыстыру (обращение):
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Тікелей ой қорытындыларынын айналдыру (превращение):
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Тікелей ой қорытындыларынын қарама-карсы салыстыру деп нені айтады?
A) Бұл процесте субъект предикаттың орнына және оған керісінше ауыстырылады, пайымдаудің мазмұны өзгермейді.
B) Бұл процесс, пайымдаулердің нысанын өзгертуден құралады: болымды пайымдаулер болымсыз пайымдаулерге айналдырылады және оның керісінше; бұлай еткенде пайымдаулердің мағынасы өзгертілмей айналдырылады.
C) Бұл дұрысында айналдыру мен ауыстырудыңқосылуы. Осы процесінде біз әуелі бір пайымдауді баска пайымдауге айналдырамыз, сонан соң айналдырылған пайымдауді ауыстырамыз.
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
3
Логикалық байланыстар деп нені айтады?
A ) коньюнкция ( ^ ), дезьюнкция (v), импликация ( ), эквиваленция ( _ ) және жалған белгілерден (<) () тұрады.
B) Индукция (/\), дедеукция (\/)
C) Функция (//), аппликация (\\)
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай жалғастырушы (коньюктивті) пайымдау деп нені айтады?
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеу импликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
1
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай ажыратушы (дизьюнкция) пайымдау деп нені айтады:
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
2
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай шартты (импликативті) пайымдау деп айтамыз, егер:
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де,.онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
3
Күрделі пайымдаулер логикалық байланыстарға қарай эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп нені айтады?
A) өзінің құрамына коньюнктивті пайымдаулерді "және" деген байластырушы арқылы қосып тұрады.
B) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеудизьюнкциясы және "немесе" деген байланыстармен қосылатын пайымдаулердің қосындысы.
C) пайымдау деп өзінің құрамына пайымдаулеуимпликативасы бар екі пайымдау (немесе одан да көп), байланыстырушы "егер де, онда" деген сөздермен тіркеледі.
D) Эквиваленттіқ (қосарланған импликация) пайымдау деп, өзінің құрамына екі қосарланған багынышты пайымдаулер, байланыстырушысы "егер және егер де" деген сөздерден тұрады.
E) Дұрыс жауабы жоқ
4
Модальдық логиканың әртүрлі салалары бар:
A) логикалық норма, логикалык уақыт және т.с.с. логикалар.
B) логикалық оператор, логикалык қажеттілік
C) логикалық ақиқат, логикалык жалған пайымдау
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Дедукциялық ой тұжырымы дегеніміз:
A) қандай да бір жалпы пайымдауді дұрыс деп танығанда, біз қандай да бір жеке пайымдауді немесе жалпылығы кемірек пайымдауді тануға мәжбүр боламыз. Жалпыдан жекеге қарай жасалатын ой тұжырымы.
B) жеке оқиғалардан жалпы оқиғаларға қарай ой тұжырымын жасау немесе жалпылығы кемірек оқиғалардан жалпылығы кеңірек оқиғаға қарай ой тұжырымын туғызу болады.
C) Адамзаттың алғашқы даму ой өрісі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Индукциялық ой тұжырымы дегеніміз:
A) қандай да бір жалпы пайымдауді дұрыс деп танығанда, біз қандай да бір жеке пайымдауді немесе жалпылығы кемірек пайымдауді тануға мәжбүр боламыз. Жалпыдан жекеге қарай жасалатын ой тұжырымы.
B) жеке оқиғалардан жалпы оқиғаларға қарай ой тұжырымын жасау немесе жалпылығы кемірек оқиғалардан жалпылығы кеңірек оқиғаға қарай ой тұжырымын туғызу болады.
C) Адамзаттың алғашқы даму ой өрісі
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
2
Толық емес индукция ой қорытындылардың дәлелдеу тәсілдеріне қарай үш түрге бөлінеді?
A) Жалпыға түсінікті, таңдалып алынған фактілерге анализ жасау аркылы пайда болган, ғылыми индукция
B) Жалпылама, жеке және әмбебап индукция
C) Жазылған, ауызша және талқыланған индукция
D) Дұрыс жауабы жоқ
E) Жауаптын бәрі дұрыс
1
Абстрактылык ойлау формалары?
A) тепе-тендік кайшыласпау, жоқ заң
B) ұғым, пайымдау, ойқорытындысы
C) жеткілікті негіз заңы
D) тірі сезіну, ұғым, пайымдау
E) жауабы жоқ
2

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет