Ұлттық руханиятымыздың өзегі тіл. Әдеби тіл. Дауысты дыбыстардың жазылуы
жүктеу/скачать 19,99 Kb.
|
4дәріс
| Дауысты дыбыстардың жазылуы
Жалаң дауыстылар: а, ә, е, о, ө, ұ, ү, ы, і, э. Барлық буындарда кездесетін дауыстылар: а, е, ы, і. Буын талғайтын дауыстылар: ә, о, ө, ұ, ү. Олар көбіне басқы буында кездеседі: дәурен, орамал, өсімдік, құлын, бүгін. Біріккен сөздер мен қос сөздердің екінші сыңарларының басқы буындарында жазылады: дәрі-дәрмек, Есенәлі, Қызылорда, жөн-жосық,өте-мөте,басқұр,кешқұрым,бүрсігүні. Қосар әріптер: ɺ(йо),и(ый,ій),у(ұу,үу),ю(йұу,йүу),я(йа). Ескерту. 1.Ә, ұ, ү дыбыстары мына сөздердің екінші буындарында жазылады: сірә, кінә, күнә, куә, іңкәр, күмән, шүбә, зәмзәм, мүсәпір, дүдәмал, Күләш,Күләнда,Күләй;мағлұмат,бұлбұл,мақұл,байғұс;мәжбүр,әңгүдік,дүлдүл 2. Сөз басындағы ж, ш дыбыстары мен й дыбысының ортасында келген а дыбысы көбінесе жіңішке ә болып айтылады, алайда а әрпі жазылады: жай,жайт. 3. Алдыңғы буындағы жіңішке дауыстылардың әуенімен жіңішке айтылатын ә дыбысының орнына а әрпі жазылады:ләззат(айтылуы–ләззәт), рәсуа(айтылуы–ірәсүуә),Жәмила(айтылуы–Жәмійлә),тәкаппар(айтылуы тәкәппар). 4.Айуан, хайуан, хайуанат, кейуана, миуа, диуана, қиуа деген сөздер осы таңбаланғандай жазылады. 5. Қосарлы ый әріптері тек сый,тый сөздерінде жазылады: сыйлық, сыйлау,сыйымды,тыйым,тыю,тыйылу. жүктеу/скачать 19,99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|