М.Қ. ҒЫлым философиясы және тарихы барлық мамандықтары бойынша оқитын магистранттарға семинар сабақтарын және МӨож орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар Өскемен 2014

1. Қоғамдық ғылымдар саласында өзін Эвелид деп санаған XVIII ғ. ағылшын философы:

А) Дж.Локк В) Т.Гоббс С) Ф.Бэкон Д) Г.Лейбниц Е) Б.Спиноза

2. «Маған емес, бірақ Логосқа назар аудар» тезисі Эфестен шыққан көне грек философына тиесілі:

А) Протогор В) Аристотель С) Платон Д) Демокрит Е) Гераклит

3. «Ақыл өзімен өзі ойлайды ... және оның ойлауы ойлау туралы пікір болып табылады» деп «Метафизикада» сана сезім қабілетін жоғары бағалаған:

А) Платон В) Сократ С) Демокрит Д) Аристотель Е) Эпикур

4. «Ғылымның жұмыс істеу механизмінің өзінде қателесу құрметті орында тұр, ал «тастар мен жансыз заттар қателеспеуі мүмкін, себебі олар пікір айту және ұсыныс білдіру қабілеттеріне ие емес» деп атап көрсеткен XVII ғ. философы, номиналист:

А) Р.Декарт В) Дж.Локк С) Т.Гоббс Д) Б.Спиноза Е) Ф.Бэкон

5. «... Шындық ... заттарды білдіретін өзара сәйкестік және сәйкессіздікке сай таңбалардың қосылуын немесе бөлінуін ғана білдіреді» деп санаған XVII ғ. философ:

А) Дж.Локк В) Р.Декарт С) Б.Спиноза Д) Г.Лейбниц Е) Т.Гоббс

6. «Болашақ оқиғасы осы кезгі оқиғалардан шығуы мүмкін емес. Себепті байланыс бұл наным» деп көрсеткен лингвистикалық неопозитивизм өкілі:

А) Б.Рассел В) Л.Витгенштейн С) Т.Кун Д) К.Поппер Е) И.Лакатос

7. Тек қана идея (эйдос) игілік «танылатын заттарға шынайылық береді» деген тезисте Платонның қай функциясын қабылдайды?:

А) Критикалық В) Коммуникативті С) Әдістемелік Д) Аксеологиялық Е) Гносеологиялық

8. «... философ сана шебері емес, ол адамзат санасының заңнамасы» деп атап өткен неміс классикалық философиясының негізін қалаушы:

А) Г.Гегель В) И.Фихте С) К.Маркс Д) И.Кант Е) О.Конт

9. «Өзіңде білім табу – бұл еске түсіру» деп есептеген Сократ оқушысы:

А) Аристотель В) Эпикур С) Платон Д) Протагор Е) Пифогор

10. «Білімсіз бұл өмірде де, о дүниеде де игілік жоқ» деп атап өткен ХІХ ғ. ұлы қазақ ағартушысы:

А) И.Алтынсарин В) Абай С) Шакарим Д) А.Байтурсынов

Е) Ч.Валиханов

11. Логикалық-лингвистикалық анализ мәселесі философияда ортаңғы орында тұр:

А) Неопозитивизм В) Постпозитивизм С) Герменевтика

Д) Экзистенциализм Е) Неогельядылық

12. Феноменологиялық редукция әдісінің негізін қалаушы:

А) Г.Гегель В) О.Конт С) М.Хайдеггер Д) Э.Гуссерль Е) Гадамер

13. Заттың, құбылыстың потенциалды және актуалды өмір сүруі қос категориялармен байқалады:

А) мән және құбылыс В) қажеттілік және кездейсоқтық С) себеп және салдар Д) жарты және бүтін Е) мүмкіндік және ақиқат

14. Э.Гуссерльдің басты философиялық терминдерінің бірі:

А) Индетерминизм В) Индукция С) Интенционалдылық Д) Иррационализм Е) Интуиция

15. Ғылыми сенім ретінде «Құдайды іздемей-ақ білу, білу үшін сену» принципін таңдап алған ортағасырлық философ, патристика негізін қалаушы:

А) Ф.Аквинский В) Августин Блаженный С) Аль-Фараби Д) Ибн-Сина Е) Д.Скотт

16. «Өзара келісушіліктің, түсінушіліктің және түсінбестіктің барлық феномені тілдік құбылыстар мәні» пікірін сипаттайды:

А) Герменевтиканы В) Феноменологияны С) Экзистенциализмді Д) Постпозитивизмді Е) Неотомизмді

17. «Коммуникация» ұғымы ХХ ғ. неміс экзистенциалисінің философиясының негізі болып табылады:

А) А.Камю В) Ж.П.Сартр С) К.Маркс Д) К.Ясперс Е) О.Конт

18. А.Шопенгауэрдің логикалық жеткілікті негіздеме заңында шынайы философия ... шығуы тиіс делінген:

А) Объектіден В) Табиғаттан С) Адамнан Д) Ойлаудан Е) Түсініктен

19. Ғылымның айтарлықтай идеяларға толы комулятивті, үдемелі дамуы ХІХ ғ. аяғында ХХ ғ. басында қалыптасқан. Ең алдымен ғылым тарихы еңбектерінің мұндай авторлары:

А) К.Маркс және Ф.Энгельс В) Г.Гегель және И.Кант С) К.Ясперс және М.Хайдеггер Д) О.Конт және Г.Спенсер Е) Т.Кун және К.Поппер

20. «Теория қандай да бір ойға қонымды оқиғалармен теріске шығарылуы мүмкін емес ...» деп санаған ХХ ғ. британ философы:

А) М.Хайдеггер В) Ж.П.Сартр С) К.Поппер Д) Т.Кун Е) И.Лакатос

21. П.Фейерабенд үшін қай әдіснамалық принцип тән:

А) Рационализм В) Анархизм С) Анализ Д) Синтез Е) Парадигма

22. Ғылыми мәселелерді шешкен кезде үлгі ретінде басшылыққа алатын ғылыми бірлестікпен қабылданған теориялық, әдіснамалық және өзге де қондырғылар жиынтығын Т.Кун қалай атаған :

А) Парадигма В) Болжам С) Проблема Д) Ереже Е) Матрица

23. Ашық әркелкі жүйелерді ұйымдастырудың жалпы ғылыми теориясы дегеніміз ...:

А) Эволюция В) Диалектика С) Генетика Д) Герменевтика Е) Синергетика

24. Ғылымды «қоғамдағы негізгі орыннан алып тастау керек» және оны дінмен, мифпен, магиямен теңестіру керек деп санаған американдық ғылым философы:

А) А.Тойнби В) М.Полани С) Л.Фейербах Д) П.Фейербенд Е) К.Поппер

25. Жергілікті өркениет ұласуы туралы түсінікті британ философы, тарихшы ұсынған:

А) О.Тоффлер В) Т.Кун С) А.Тойнби Д) О.Шпенглер Е) П.Сорокин

26. Ғылыми-зерттеушілік бағдарламалар әдіснамасын әзірлеген ағылшын философы және логик:

А) Т.Кун В) И.Лакатос С) М.Фуко Д) К.Поппер Е) П.Фейерабенд

27. Философияның ғылымнан айырмашылығы мәселелермен айналыспайды, ол құпиялар сырын ашады деп санаған фр.экзистенциализм өкілі:

А) М.Хайдеггер В) К.Ясперс С) О.Конт Д) Г.Гадамер Е) Г.Марсель

28. Қолды аспаптың аспабы деп атаған көне грек философы стагирит:

А) Платон В) Гераклит С) Эпикур Д) Аристотель Е) Сократ

29. Адам мен биосфера тұтастығын ресей ғалымы Н.Моисеев қалай атаған:

А) Коэвалюция В) Концепция С) Ноосфера Д) Когеренция Е) Коммуникация

30. Күмән әмбебап принцип болып табылатын философиялық бағыт:

А) Эмпиризм В) Агностицизм С) Скептицизм Д) Рационализм Е) Догматизм

31. Заттың жеке сапасының, қасиеттерінің, жақтарының бейнесі қалай аталады:

А) Ұғым В) Түйсік С) Түсінік Д) Қабылдау Е) Пайымдау

32. Г.Гегель «ақиқаттың абстрактілі сәті» ретінде мына категорияларды анықтады:

А) Құбылыс В) Мазмұны С) Мәні Д) Себеп Е) Мүмкіндік

33. Г.Гегельдің теріске шығарудың диалектикалық терістеу мәнін қалай түсінуге болады :

А) Иә-жоқ В) Антиномия С) Тезис-антитезис Д) Тезис-антитезис-синтез Е) Анализ-синтез-дедукция

34. «Әр ғылым өзінше бір философия» деп ойлаған ХІХ ғ. фр.ойшылы:

А) О.Конт В) И.Кант С) А.Бергсон Д) Р.Декарт Е) А.Камю

35. Форма жөніндегі Сократ әдісінің негізгі құрамдас бөлігі:

А) Кескін В) Дедукция С) Диалектика Д) Майевтика Е) Метафизика

36. Герменевтикадағы «радикальды интерпретация» теорясының авторы ХХ ғ. неміс философы:

А) М.Хайдеггер В) К.Ясперс С) Г.Гадамер Д) Г.Гегель Е) А.Камю

37. Нақтылық критерийі болып «өмірлік әлемнің» айқындылығы табылады деп таныған ХІХ-ХХ ғғ. батыс философы:

А) Б.Рассел В) Э.Гуссерль С) М.Хайдеггер Д) А.Шопенгауер Е) З.Фрейд

38. Толмаған толады, қисық түзеледі, ескі жаңарады» деп үйреткен көне қытай мектебі:

А) Даосизм В) Конфуцийлік С) Легизм Д) Буддизм Е) Моизм

39. Әлемді бір бүтін ретінде көру тәсілі, сонымен қатар ондағы адамды қоса алғанда қалай аталады

А) Бейнелеу В) Мәдениет С) Дін Д) Әлемді түсіну Е) Әлем көрінісі

40. «Кім де кім қайырымдылық ғылымын ұғынбаса, қалған ғылымдар зиян келтіреді»-деп атап өткен XVI ғ. философы:

А) Г.Гегель В) Ф.Бэкон С) И.Кант Д) М.Монтень Е) Р.Декарт