14. Магнит өрісі құйынды сипатта болады деген нені білдіреді? Магнит өрісінің құйынды сипаты кез-келген магнит өрісінің индукция сызықтарының үздіксіздігінде, басы мен соңы болмаған кезде, өйткені олар тұйықталған немесе шексіздікке енеді. Өрістердің пайда болуына токпен тізбектердің сипаты әсер етпейді. Үздіксіз күш сызықтары бар векторлық өрістер құйынды өрістер деп аталады. Магнит өрісін құйынды деп санауға болады.
Векторы нөлге тең емес векторлық өрістер-құйынды магнит өрістері.
Электростатикалық өрісте электр желілері электр зарядтарынан басталып, аяқталады. Қуат сызықтары ашық.
Магнит өрісінде күш сызықтары жабық.
Күш сызықтары тұйықталған өріс құйынды деп аталады.
Магнит өрісі-құйынды өріс.
Табиғатта магниттік зарядтар жоқ.
15. Магнит өрісі жағынан қозғалатын зарядқа әсер ететін күш. Егер оның жылдамдығы векторға параллель болса, зарядталған бөлшек магнит өрісінде қалай қозғалады ? Лоренц күші сыртқы электромагниттік өрісте қозғалатын зарядталған Бөлшекке әсер ететін күш деп аталады.
Лоренц күшінің бағыты заряд белгісіне байланысты және V және В векторлары орналасқан жазықтыққа перпендикуляр
Осылайша, егер бөлшектің қозғалыс бағыты магнит өрісіне перпендикуляр болса, Лоренц күші максималды Болады,
егер бөлшек өріс бағыты бойынша (a =0) қозғалса, нөлге тең.
Лоренцтің күші әрқашан жылдамдыққа перпендикуляр, сондықтан ол жұмыс жасамайды, заряд жылдамдығының модулін және оның кинетикалық энергиясын өзгертпейді. Бірақ жылдамдық бағыты үздіксіз өзгереді.
16. Магнит өрісі жағынан қозғалатын зарядқа әсер ететін күш. Егер оның жылдамдығы векторға перпендикуляр болса, зарядталған бөлшек магнит өрісінде қалай қозғалады ? Лоренц күші — электрмагниттік өрісте қозғалатын зарядталған бөлшекке әсер ететін күш. Бұл күшті сипаттайтын өрнекті 1892 ж. голланд физигі Х. А. Лоренц (1853 — 1928) тәжірибе нәтижелерін қорытындылап тапқан, СИ жүйесінде формуласы:
F=q(E+vB)
Зарядталған бөлшек жылдамдығының кез келген мәндерінде (*) өрнегі орындалады; бұл өрнек электрдинамиканың ең негізгі қатыстарының бірі, өйткені, ол электр-магниттік өріс теңдеулерін зарядталған бөлшектің қозғалыс теңдеулерімен байланыстыруға мүмкіндік береді. Өрнектің оң жағындағы бірінші мүше — зарядталған бөлшекке электр өрісі тарапынан, ал екіншісі — магнит өрісітарапынан әсер ететін күштер. Лоренц күшінің магниттік бөлігінің бағыты бөлшек жылдамдығына перпендикуляр болғандықтан механикалық жұмысжасамайды. Ол бөлшектің энергиясын өзгертпей, тек қозғалысының траекториясын қисайтады.
