Материялық нүкте. Қозғалыс траекториясы. Жол. Материялық нүкте
жүктеу/скачать 14,94 Kb.
|
физика 7 сынып фак 7 теория тапсырма
|
Сабақтың тақырыбы: Материялық нүкте. Қозғалыс траекториясы. Жол. Материялық нүкте деп қозғалыстың қарастырылып отырған жағдайында өлшемдерін елемеуге болатын денені айтады. қарапайым мысал Мектептен шыққан оқушы үйіне дейін 1 км ара кашықтыкты жүріп өтсін. Бұл жағдайда баланың қозғалысын қарастырғанда оны материялық нүкте деп есептеуге болады. Өйткені, баланың өлшемдері ол жүріп өткен қашыктықпен салыстырғанда тым аз. Ал енді сол бала таңертеңгілік дене шынықтыру жаттығуларын жасап жатқанда оны материялық нүкте ретінде қарастыра алмаймыз. Бұдан бір ғана денені кей жағдайдаматериялық нүкте есебінде қарастыруға болса, ал кейбір жағдайда оны материялық нүкте ретінде қарастыруға болмайтыны байқалады. Қандай да бір козгалысты қарастырганда қайсыбір денені материялық нүкте ретінде қарастыру не карастырмау, сол дененің өзіне емес,көбінесе, қозғалыстың сипатына, жауабы ізделініп отырған сұрактың мазмұнына байланысты. Егер дененің нақты өлшемі мәселені шешуде басты рөл аткармайтын болса, онда оны материялық нүкте деп қарастыруға болады. Ал дененің салыстырмалы өлшемі қарастырылып отырған қозғалыста маңызды орын алатын болса, онда денені материялық нүкте ретінде карастыруға болмайды. Дененің немесе материялық нүктенің санақ денесімен салыстырғандағы қозғалысы кезінде сызық түрінде қалдырған ізін қозғалыс траекториясы деп атайды. Траекторияның түріне қарап қозғалысты түзу сызықты немесе қисық сызықты деп бөледі. Қандай да бір уақыт аралығында дене жүріп өткен траекторияның ұзындығы осы уақыт ішінде жүрілген жол деп аталады. Дененің орын ауыстыруы деп дененің бастапқы орнын оның келесі орынымен қосатын бағытталған кесіндіні айтады. Практикалық жұмыс Төменде келтірілген мысалдардың қайсысында зерттелетін денені материялық нүкте деп алуға болады? Ракетаның көтерілу биіктігін анықтағанда; Мензурканы пайдаланып, кішкене болат шардың көлемін анықтағанда. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Мына қозғалыстар түзу сызықты ма, әлде қисық сызықта ма? Стадион жолымен 3000 м жүгіріп келген спортшы; Лифт кабинасы;______________________________ Желсіз ауадағы жаңбыр тамшысы; ______________ Жазу кезіндегі қарындаш.______________________ Біз таксиге не үшін төлейміз: жолы үшін бе, әлде орын ауыстыру үшін бе? Ұшаққа ше? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Доп 3 м биіктіктен еденге түсіп, одан ыршып 1 м биіктікке көтерілгенде, оны ұстап алды. Доптың жолын және орын ауыстыруын тап:_______________________ ________________________________________________________________________________________________________________________________________________ жүктеу/скачать 14,94 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|