Қазақ мәдениетіндегі Абайдың данышпандығы қазақтың халық ауыз әдебиетінің тамаша үлгілерінен бастау алды. Себебі көркемөнердің мәні мен маңызы Абайдың көптеген зерттеулерінің пәні болды.
“Рухани қасиеттер – адам өміріне ең қажетті нәрселер, міне, осылар” дейді Абай өзінің “Қара сөздерінің” бірінде.
Қазақтың әдеби тілінің дамуына XX ғ. ерекше мән беріле бастады. А. Байтұрсыновтың басшылығымен құрылған Академиялық орталық қызметінің басты бағыттар болып, қазақ тілінің ғылыми терминдерін дайындау, бірінші және екінші сатыдағы қазақ мектептері үшін қазақ тілінде оқулықтар мен оқу құралдарын жазу, қазақ тіліне саяси-ағарту әдебиетін аудару саналды. Бұл орталық жұмысының нәтижесінде Қ.Сәтбаевтың “Алгебрасы”, А.Байтұрсыновтың “Хрестоматиясы”, М.Жұмабаевтың “Педагогикасы” жазылды.
Қазақ көркемөнері мен әдебиетінің үлгілерін оқып-үйреніп, сақтаумен қатар, этнографиялық зерттеулер жүргізу ісімен М.Әуезов, Х.Досмұхамедов, М.Тынышпаев 1922 жылы ұйымдастырған қазақ мәдениетін қорғау қоғамы “Талап” айналысты. 1920-1930 ж.ж. Қазақтың бейнелеу өнері дүниеге келді. Қазақтың тұңғыш кәсіби суретшілері Ә.Кастеев, А.Ысмайылов, ағайынды Қожықовтар, А.Шебеков, т.б. өздерінің шеберліктерін осы кезеңнен бастап шындай бастады.