Конструктивтік артықшылық C

76
 
 

гіштері (беріліс) қолданылуы мүмкін. Құрылымы тұрғысынан блогында 
жеткілікті тек бір функционалдық түрлендіргіш қозғалысы, қалғандары 
болып табылады артық, қызметшілермен өзгерту үшін оның қандай да 
бір параметрлерін (мысалы, беру, жүру алыстағы бір-бірінен элементтері, 
қамтамасыз ету қажетті беру қарым-қатынас және т.б.). Сондықтан оларды 
қосымша құрылымдық элементтерге жатқызуға болады.

77
4 ТАРАУ. МЕХАТРОНДЫҚ МОДУЛЬДЕР 
ҚҰРАСТЫРУ НЕГІЗДЕРІ
4.1 Құрастырудың жалпы ережелері
Құрастыру (Жобалау) – логикалық ойлау процесі, онда интуиция, 
шығармашылық, өнер, мақсатқа сай шығармашылық жұмыс істей білу, 
ғылымның жетістіктерін, жинақталған тәжірибені, перспективаларды 
болжау, өндіріс мүмкіндіктерін байланыстыра отырып, біріктірілген; бұл 
шығармашылық қызметтің эмпирико-интуитивті нысандарының бірі, зер-
делеуге, формализацияға және алгоритмдеуге нашар болатын; бұл ұзақ, 
көп материалдық шығындарды талап ететін, жоғары техникалық деңгейде 
жүзеге асырылуы мүмкін процесс, егер конструктор жобалау әдістемесін 
игерсе, осы сала үшін конструкциялаудың үлкен және ерекше тәжірибесін 
жинақтаса; бұл жобалау объектісінің конструкторлық құжаттамасын 
іздестіруге, зерттеуге, есептеуге және әзірлеуге бағытталған жұмыстар 
кешені [2].
Осы оқу құралында конструкциялау нысаны мехатрондық модуль 
болып табылады. Құрастырудың мақсаты Тапсырыс берушінің талапта-
рына жауап беретін мехатрондық модуль құру болып табылады.
Құрастыру міндеті – шығу буынының функционалдық қозғалысын 
оңтайлы орындауды қамтамасыз ететін мехатрондық модульді әзірлеу.
Құрастырудың қажеттілігі жобалау объектісіне ие болуы тиіс тұты-
нушылық қасиеттердің кейбір жиынтығын сипаттағаннан кейін туын-
дайды. Бұл қасиеттер жобалау процесінің кірісі болып табылады, 
шығу-бұл қасиеттерді қанағаттандыратын объектіні жасауға болатын 
конструкторлық құжаттама.
Құрастыру үш негізгі стратегияны қамтиды: талдау, синтез және 
бағалау, яғни «міндеттерді бөлікке бөлу», «бөліктерді жаңасына біріктіру» 
және «жаңа бұйымды практикалық енгізуден салдарларын зерттеу». Бұл 
кезеңдер құрастыру кезінде бірнеше рет қайталануы мүмкін, әрбір келесі 
цикл алдыңғы үлкен нақтыланумен және аз ортақтылықпен ерекшеленеді.
Мехатронды модульдерді жобалау кезінде негізгі міндеттердің бірі 
конструкциялау процесінің тиімділігін арттыру болып табылады. Қазіргі 
заманғы модульдерді құрастыру Механикалық құрылғылардан интеллек-
туалды (электрондық, компьютерлік және ақпараттық) компоненттерге 
функционалды жүктемені тасымалдауға негізделген. Құрастырудағы 
мұндай тәсіл мехатрон деп аталады. Ол мехатрондық модульдердің 
құрамына кіретін әртүрлі физикалық табиғаттың элементтеріне жаңа 
талаптар қояды, бұл өз кезегінде жаңа технологиялар мен конструкторлық 
шешімдердің дамуына әкеледі.

78
 
 

Мехатрондық модульдердің сапалы жаңа сипаттамаларына қол 
жеткізуге кіріктірілген жобалау тұжырымдамасы мүмкіндік береді, ол 
модульдерді құрастыру, дайындау және басқару технологиялары сала-
сындағы қазіргі ғылыми-техникалық білім негізінде бірыңғай корпуста 
әртүрлі элементтердің синергетикалық интеграциясын болжайды. Бұл 
ретте жекелеген бөліктерді типтік қосылыстардың көмегімен жүйеге 
біріктіріп қана қоймай, мехатронды модульде конструктивтік байланы-
старды үзілмейтін және өзара кірмейтін етіп жасау, сондай-ақ модульдің 
шығу буынының қозғалыс бағдарламасы туралы ақпаратты оның 
мақсатты қозғалысына түрлендіруді қамтамасыз ету қажет.
Мехатронды модуляцияларда әртүрлі физикалық табиғат элементтерін 
интеграциялау олардың негізгі техникалық көрсеткіштерін-шығу буыны 
қозғалысының жылдамдығы мен дәлдігін орындаудың неғұрлым жоғары 
сапалы деңгейіне көшуге, сондай-ақ конструкцияның жинақылығы мен 
оның тез қайта пішіндеу үйлесімділігіне қабілеттілігін қамтамасыз етуге 
мүмкіндік береді.
Бұл конструкторға не кедергі?
* әдеттің күші (жаңа проблемаларды ескі әдістермен шешеді);
* тар практикалық тәсіл (жан-жақты ойлаудың орнына конструктор 
дереу мәселені шешу үшін алынады);
* ойлау икемділігінің болмауы (скрепканы тікелей мақсаты бойынша, 
сондай-ақ ілмек пен тескіш ретінде қолдануға болады);
* шамадан тыс мамандану (әр түрлі салаларда өз білімін кеңейту 
қажет);
* сыннан қорқу;
* билік пікірінің әсері.
Мехатронды құрастырудың кейбір ережелері модульдің [10]:
* жобаны әзірлеу керісінше емес, ортақ бөліктен жеке бөлікке бара-
ды. Бұл техникалық тапсырмамен байланысты;
* жаңа техникалық шешімдер мақсатқа біртіндеп жақындау нәтиже-
сінде пайда болады;
* неғұрлым ұтымды шешім алу көптеген нұсқаларды әзірлеу және 
оларды терең талдау нәтижесінде қол жеткізіледі;
* шешімді іздегенде дұрыс жұмыс істеу талабы басқа талаптармен 
басым (құрылымдық ұйым, құрылымдық шешім, үнемділік);
* мехатрондық модуль элементтерінің конструктивтік параметрлері 
инженерлік есептеулер нәтижесінде анықталады;
* мехатрондық модульді құрастыру оны дайындау, пайдалану және 
жөндеу мүмкіндігі мен еңбек сыйымдылығын ескере отырып орын-
далады;

79
* идеяның пайда болуынан бастап жұмыс сызбаларын ресімдегенге 
дейін құрастыру процесі «ұсақ-түйек» деп аталатын есепке алумен 
жүзеге асырылады (мысалы, фасканың бөлшектерінде көздеу керек 
пе, қонуды және т.б. таңдау керек пе).
* мехатрондық модульдің құрылымын экономикалық бағалау оның 
жұмыс істеу талаптарына жауап беретін нұсқасы пайда болғаннан 
кейін ғана жасалуы мүмкін.

жүктеу/скачать 11,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: