Мехатроника 1 Бөлім mechatronics

20
 
 

күш – жігерге, орындау қозғалыстарының дәлдігі мен жылдамдығына 
қойылатын талаптар автоматтандырылған технологиялық операцияның 
ерекшеліктерімен, ал механикалық қозғалыс Модулінің өлшемін азайту 
талабы-оны технологиялық машинаға салу қажеттілігімен белгіленеді. 
Қолда бар сериялық шығарылатын компоненттерден механикалық 
қозғалыс модулін синтездеу әрекеті техникалық және экономикалық 
тиімсіз шешімдерге әкелуі мүмкін. Сондықтан, оның лужбалық мақса-
тына неғұрлым толық жауап беретін арнайы механикалық қозғалыс 
модулін жобалау неғұрлым ұтымды болып табылады. 
Механикалық қозғалыс модульдері күрделі мехатрондық жүйелерді 
біріктіруге болатын функционалдық «текшелер» болып табылады. 
Қозғалыстың мехатронды модульдерінің мысалдары: бұрыштық және 
сызықтық қозғалыстың электр қозғалтқыштары және қозғалыстың 
әртүрлі түрлендіргіштері (бұрыштық, бұрыштық, планетарлық, тол-
қындық және т.б.) негізіндегі қозғалыстың мехатрондық модульдері, 
индуктивті емес механикалық қозғалыс модульдері, индуктивті 
бұрылыс үстелдері. Электрқозғалтқыштардың пайда болуымен және 
технологиялық процестерді механикаландыруда жаңа дәуірдің баста-
луымен электрқозғалтқыштардың айналу жиілігін кең түрде редуцир-
леу және қажетті айналдыру сәттерін алу қажеттілігі туралы мәселе 
тұрды. Көптеген фирмалар ремендік және тізбекті берілістерден бастап 
әр түрлі тісті редукторлармен аяқтай отырып, әр түрлі құрылымдарды 
әзірледі. Бұл конструкциялардың көпшілігінің кемшілігі олардың өте 
қаттылығында және монтаждау ыңғайсыздығында болды.
1927 жылы «Бауэр» фирмасымен принципті жаңа құрылым – 
мотор-редукторды әзірледі, ол электрқозғалтқышты және қозғалыс 
түрлендіргішін бір жинақы конструктивтік модульге біріктірді (редук-
тор) және қазіргі уақытта кең таралған. Содан бері әр түрлі қолдану 
шарттары үшін мотор-редукторлардың түрлі түрлерінің үлкен гаммасы 
пайда болды, ол әрбір нақты жетекті тапсырмада оңтайлы шешім табуға 
мүмкіндік береді.
«Редуктор» Санкт-Петербург ғылыми-технологиялық орталығы (ҒТО 
«Редуктор») бір, екі және үш сатылы мотор-редукторларды шығарады: 
цилиндрлік (МЦ, МЦ2С, МЦЗС, МЦ2В, МЦЗВ өткізу қатынасы 
U = 1,6...12,5; шығыс білігінің айналу жиілігі n
2
= 450...3,55 айн/мин және 
Т
2
= 18...8530 Нм шығу білігіндегі айналмалы сәт). [7] 
«Жетекті техника» Мәскеу ғылыми-технологиялық орталығы 
(«Жетекті техника» ҒТО) бір және екі сатылы мотор-редукторлар 
шығарады: иірмекті (U = 7...10000 бар 7 МЧ; n
2
= 200...0,14 айн/мин, 
Т
2
= 3,9...2941 Нм және электрқозғалтқыштың қуаты P
1
= 0,09...15 кВт), 

21
иірмекті цилиндрлік (7 МЧЦ бар U = 60...610; n
2
= 23,3...0,8 айн/мин, 
Т
2
= 24...3984 Нм и P
1
= 0,02...7,5 кВт) және цилиндрлік соос (4 МЦ2С с 
n
2
= 28...40 айн/мин и P
1
= 0,55...18,5 кВт) [7].
Сурет 1.4 – Блок-модульдік жүйе
Көптеген шетелдік фирмалар, мысалы, MOTOVARIO, VARVEL, 
MAXON және т.б. түрлі мотор-редукторлар шығарады. MAXON фир-
масы электрқозғалтқыштар, Цилиндрлік және планетарлық редукторлар 
және олардың негізінде мотор-редукторлар шығарады, олар қажет болған 
жағдайда фотоимпульсті датчиктермен (ФИД), резольверлермен және 
тежегіштермен жабдықталады. Суретте 1.4 түрлі типті планетарлық және 
цилиндрлік редукторлардың электр қозғалтқыштарына, сондай-ақ сандық 
магниттік және сандық фотоимпульстік датчиктерге қосылудың блоктық-
модульдік жүйесі көрсетілген.
Мотор-редукторларды құрастырудың блоктық-модульдік принципін 
қолдану модульде қозғалыстар мен түрлендіргіштердің әртүрлі тип-
тері мен қуаттарын біріктіруге мүмкіндік береді, осылайша айналу 
жиілігі мен айналмалы сәтке бойынша қозғалыс модулінің механи-
калық сипаттамаларының кең спектрін қамтамасыз етеді. Электр 
қозғалтқышы мен қозғалыс түрлендіргішін біртұтас шағын электр 
жетегіне конструктивтік біріктіру-мотор-редукторға ескірген электр 
қозғалтқышты қосу жүйесімен және қозғалыс түрлендіргішін муфтасы 
арқылы салыстырғанда бірқатар артықшылықтары бар. Бұл габаритті 
өлшемдердің айтарлықтай қысқаруы, қосқыш бөлшектер санының және 
орнатуға, ретке келтіруге және іске қосуға жұмсалатын шығындардың 
айтарлықтай азаюы.

22
 
 

Осылайша, мотор-редуктор қазіргі уақытта электржетектің ең көп 
таралған түрлерінің бірі болып табылады. Бүкіл әлемде жыл сайын 
миллиондаған дана түрлі үлгідегі мотор-редукторлар мен орындаулар 
шығарылады, бұл клиенттердің барлық қажеттіліктерін қанағаттандыруға 
мүмкіндік береді.

жүктеу/скачать 11,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: