«Мейіргерлік істегі психология және коммуникация негіздері» пәні бойынша студентке арналған
Күйзеліспен күресу үшін не істеу қажет?
жүктеу/скачать 1,16 Mb.
|
«Мейіргерлік істегі психология ж не коммуникация негіздері» п ні
- Бұл бет үшін навигация:
- Үмітті сезіну-күйзеліспен күресуде таптырмас қару болып табылады
| Күйзеліспен күресу үшін не істеу қажет?
- Өзіңіздің «науқас» екеніңізді мойындау - Белгілері байқалған кезде көмек сұрау - Психологиялық денсаулықтың жағымды жағдайларымен сүйемелденетін тұрмыс қалпы – достарыңмен уақыт өткізу, басқалармен мәселелер мен алаңдаушылықтарың жөнінде әңгімелесу, қызықты іспен айналысуға уақыт бөлу, спортпен жүйелі түрде айналысу, алкоголь ішімдіктерін шамадан тыс пайдаланудан, темекі, есірткі тартудан, сонымен қатар сізге кері әсерін тигізетін жағдайлардан аулақ болу. Ең қорқыныштысы күйзеліс суицид жасауға және өзіне-өзі зиян келтіру туралы ойларды туындатады, және көп жағдайда «жедел жәрдем» шақыратын адамдар қасыңда болмайды. Тек қайғыдан мұң шеккен туыстарыңа, жетім қалған балаларға жаны ашу және мұндай жағдайда олардың тағдыры қалай болатынын болжау ғана қалады.Адам баласы тынымсыз қозғалыстан,бітпейтін шаруадан ,ұжымдағы кикілжіңнен яғни әлуметтік ортадағы келеңсіздіктен жүйкесі жұқарып ашуланшақ болып күйзеліске ұшырайды,тығырықтан шығатын жол іздейді. Қандай жағдай болмасын барлығының шешімі бар, тек өз-өзінді тәртіпке салып, өмірлік серігіңмен,жанашыр достарымен ,ағайын-туғанымен қарым-қатынасты үзбей жақсарту керек. Дұрысы өзіңнен сұраған жөн: «Әрі қарай қиналғым келе ме және оған құқығым бар ма? Себебі маған көп адамдар тәуелді және менің еңбекке қабілетім мен өмірдегі белсенділігімнің төмендеуі ең алдымен оларға кері әсер етеді. Айқын әлемде менің өз міндеттерім бар және оларды орындау үшін мен күш-жігерімді жоғалтпауым керек. Өзіңізге «осы жерде отырып өзімді бақытсыз сезінгенше, мен көп істер атқаруым керек!» деп айтыңыз, күнделікті шаруалар жеткілікті – өзіңізді соларды іске асыруға мәжбүрлеңіз. Өзіңе қандай күшті екеніңді, өз ойларыңды өзгерте алатыныңды, күйзелістен шыға алатыныңды дәлелде. Жақын адамдарыңның арасында тату және жайлы жағдай жасауға тырысып көр, мүмкін өмірің жақсаратын шығар. Психологтар күйзелістен құтылудың дәріден басқа әдісі бар деп есептейді. «Үмітті сезіну-күйзеліспен күресуде таптырмас қару болып табылады» деген пікірді алға тартады. Психолог Jennifer Cheavens: «Адамда неғұрлым көбірек үміт болса, соғырлым адам күйзеліске сирек тап болады.Сондықтан үмітке мұқтаж адамдарды үміттенуге үйрету керек» ,-дейді. «Егер сіз қалаған нәрсеңізге қалай қол жеткізу керек екенін білсеңіз, сондай-ақ мақсатыңызға жетуге нық сенсеңіз, онда сіздің үмітіңіз бар деп есептеуге болады» Jennifer Cheavens Психологтардың айтуы бойынша, үміт пен оптимизм екі бөлек нәрсе.Оптимизм-болашақта бір жақсылық болды деген сенім, ал үміт-нақты бір мақсатқа жетуге деген құлшыныс. Үміт тек қана сеіммен ғана туындайды.Үміті бар дам ғана өзінің болашағына нық сеніммен қарайды, ал үмітсіздік келешекті тұмшалап тастайды.Үмітсіздік – үнсіз жұтатын ұйық іспетті. Адам қанша қарманбақ болса да, еш нәрсеге қол іліктіре алмай, батқан сайын бата түседі. Үміт арқылы қиын белестерден қиналмай асып, биік шыңдарға шығуға болады. Үмітсіз – тек шайтан ғана.Жалпы психологиялық дағдарысқа ұшыраған адам уайымшыл келеді. Ол өзін шарасыз әрі жалғыз сезінеді. Мұның бәрі агрессияға, күйзеліске, құлықсыздыққа, психосоматикалық дерттер мен өзге де ауыр науқастарға алып келеді» дейді мамандар. Осы ретте мамандар қазіргі таңда дағдарыстың өзі емес, адамдардың күрделі жағдайдан өздігінше шыға алмауы қауіпті екендігін ескертеді. Ал, бүгінде психологиялық орталықтардың қызметі де қаржыны талап ететінін ескерсек, күйзелістегі кісінің писихологтардың көмегіне жүгіне бермейтінін ескерген жөн, дағдарыс әркімге әртүрлі әсер етеді, сондықтан одан шығу барысы да әрқалай. – Психологиялық дағдарыстан шығу әр адамның өз қолында. Егерде ішкі психологиялық энергиясы, санасы мен жігері жетіп жатса, онда ол адам қандай қиындықтан болсын өз бетімен шығып кетеді. Ал егерде ол қасиеттер әлсіз болса, әрине,бұл жағдайдан өздігімен шыға алмайды. Сондықтан, міндетті түрде маманның көмегіне жүгінуі керек. Мамандардың айтуынша, депрессияға ұшыраған адамдардың 70 пайызы тығырықтан өзі шығуы мүмкін. Қалған 30 пайызына психологтардың көмегі қажет. «Әр адам өзінің жеке тұлға екендігін ұмытпағаны жөн, сонда ғана ол өзін жоғалтпай, мәнді де маңызды өмір сүруді үйренеді» дейді мамандар. Психологтардың айтуынша, бұдан жиырма жыл бұрын, яғни Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы аласапыранда көптеген отандастарымыз стресстің емін «ащы судан» тапқан. Ал қазір бас ауыртатын уайымның емін дәріханадағы дәрілерден іздейтіндер көбейіп отырған көрінеді. Психолог мамандардың да көмегін керек ететіндер некен-саяқ. Оның бір себебі, қазақтың өз жарасын өзі жалап жазу керектігі хақындағы ұстанымды ұстайтын ұяңдық қалпы болса, екінші жағынан, елімізде психологиялық орталықтардың жұмысының әлі де бір жүйеге түспей отырғаны. Мысалы, біздің өңірімізде отбасылық проблемаларда қол ұшын созатын бір-екі ғана орталық бар. Оған тізімге жазылсаң, міндетті түрде кезекті күтуің керек болады. Ондағы бір сеанстың құны 2000-3000 теңгенің көлемінде. Ал бір теңгесі болса да, қарызынан құтылуды ойлап отырған жұртшылық сол теңгесін қиып, психологқа барады дегенге сенер ме едіңіңіз. ХI - дәріс. жүктеу/скачать 1,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|