Мәліметтер қоры (МҚ) ақпараттық жүйенің өңделетін объектісі, қоршаған ортаның белгілі бір саласының немесе бір пән аймағының нақты объектілері жайлы берілген мәліметтер жиыны


МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫНЫҢ РЕЛЯЦЯЛЫҚ МОДЕЛДЕРІ



бет2/34
Дата20.09.2023
өлшемі1,82 Mb.
#181716
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34
Байланысты:
БАЗА данных сессия жауаптары-1

МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫНЫҢ РЕЛЯЦЯЛЫҚ МОДЕЛДЕРІ
Мәліметтер модельі- Мәліметтер моделі (Модель данных; data model) — мәліметтер базасында — тұтастық шектеулер жиынтығы; мәліметтер құрылымын тудыратын ережелердің, олармен жүргізілетін операциялардың, сондай-ақ рұқсат етілетін байланыстар мен мәліметтердің мәнін, олардың өзгерістерінің тізбегін анықтайды; мәліметтер мен олардың арасындағы қатынастарды математикалық және программалық тәсілдермен ұсыну; ақпараттық құрылымдар мен олармен жүргізілетін операцияларды формалдық баяндау.
Инфологикалық модель Инфологиялық модельдеудің мақсаты – құрылатын мәліметтер қоймасында сақтауға қажетті ақпаратты жинау мен беру адам үшін кәдімгі тәсілдерді қамтамасыздандыру. Сондықтан инфологиялық модельдердің негізгі конструкциялық элементтері болып мәндер, олардың бір-бірінің арасындағы қатынастар және олардың қасиеттері (атрибуттар).Инфологиялық модельдер құру үшін ER-диаграмма тілін (ағылш. Entity-Relationship, яғни мән-байланыс) пайдалануға болады.
,Концептуальды модель-жүйенің көрінісі. Ол адамдарға модель көрсететін тақырыпты білуге, түсінуге немесе имитациялауға көмектесу үшін қолданылатын ұғымдардан тұрады. Бұл да ұғымдар жиынтығы.
14.Реляциялық алгебра.
Реляциялық алгебра-берілген бірнеше қататнастарды өзгертпей басқа қатнасты құруға мүмкіндік беретін амалдардын теориялық тілі. Реляциялық алгебра барлық әрекеттердің нәтижелерінің қатынастары болып табылады. Реляциялық алгебра тілі процедуралық болып табылады, ал реляциялық есептердің негізі матеметиклық логикалық бөлігі болып табылады. Реляциялық алгебрада процедуралық емес тіл болып табылады
15.Реляциялық алгебрадағы негізгі амалдар.
Реляциялық алгебра келесі амалдардан тұрады, біріктіру, қиылысу, айыру көбейту,таңдау,проекцияны құру, проекция, қосу (жалғау),бөлу,меншіктеу.
Біріктіру амалы екі кестенің мәліметтерін үйлестіруге, екі кестенің жазбалары (кортеждері) тек бір-ақ рет пайда болатын кестені құруға мүмкіндік береді.Қиылысу амалы екі кестенің ортақ жолдарын бөліп алуға мүмкіндік береді. ^ символымен белгіленеді. Айыру амалы бір кестеден басқа кестеде жоқ жазбаларды (жолдарды) бөліп алуға мүмкіндік береді, минус белгісімен белгіленеді. Көбейту амалы екі кестенің декарттық көбейтіндісін құрайды. * символымен белгіленеді.

16.Қатынастар және олардың түрлері.


Деректер қоры қарым-қатынастарының үш түрі бар, олардың әрқайсысы қарым-қатынасқа тартылуы мүмкін кесте жолдарының санына сәйкес аталады. Осы үш қатынас типтерінің әрқайсысы екі кестенің арасында бар.Алғашқы кестедегі әрбір енгізудің біреуі, ал екінші кестеде біреуі ғана болғанда, жеке қатынастар орын алады. Жеке-дара қатынастар сирек пайдаланылады, себебі барлық мәліметтерді бір кестеде жай ғана қою тиімдірек. Кейбір дерекқордың дизайнерлері басқа қатынастар кестесіндегі деректердің жиынын қамтитын кестелерді жасау арқылы осы қатынасты пайдаланады.Көптеген қатынастар дерекқор қатынастарының ең көп таралған түрі болып табылады.

17.Мәліметтер қорын жобалау.


Мәліметтер қорымен жұмыс істейтін ақпараттық жүйелердегі жалпыға арналған программалық қамтамасыз ету мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ) деп аталады. Мәліметтер қорын басқару жүйелері – бұл мәліметтер қорын құруға, енгізуге және өңдеуден өткізуге арналған тілдік және программалық құралдардың кешені.Әлемде МҚБЖ-ның 1000-нан астам түрі бар. Мәліметтер қорын басқарудың әр алуан жүйелері мәліметтердің әр түрлі модельдерін пайдаланады. Мәліметтер қорының әр түрлі модельдеріне негізделген МҚБЖ-лардың мысалдарына төмендегілер жатады:Иерархиялық модель – IMS PC/Focus, Team-UP, Data Edge;Желілік модель- IDMS, db-Vista III;Реляциялық модель - Dbase, DB2(IBM), FoxBase және FoxPro (Fox Software), Paradox, Dbase for Windows жәнеInterBase (Borland), Visual FoxPro және Access (Microsoft), Clarion (Clarion Software), Ingress (ASK Computer Systems), Oracle (Oracle), Informix;
18.Мәліметтер қорын жобалау кезеңдері.
Мәліметтер қорын жасауда жұмыстардың төмендегі кезеңдері орындалады:1. Кесте өрісінің атауларын анықтау;2. Кестелерге тікелей енгізу не пішімдердің көмегімен мәліметтер кестесін толтыру;3. Кестелер арасындағы байланысты сілтемелер мен формулалар арқылы орнату.
19.Мәліметтер қорымен жұмыс жасау құралдары.
Borland C++ Builder ортасы деректер қорына қатынаудың үлкен мүмкіндіктеріне ие. Деректер қоры тек сақтауға емес, сонымен қатар ақпараттарды таңдау және өңдеуге, маңызды аспектілердің бірі оларға сұраныстар құруға арналған.
C++ Builder-дегі сұраныстар – өзімен бірге деректер жиынын ұсынатын объект. Әдетте сұраныстар құру үшін TQuery компоненті – TDataSet абстрактілі класының тума класстары қолданылады.TQuery компоненті TQuery компоненті TTable компоненті сияқты, TDataSet компонентінің барлық қасиеттеріне ие.TDataSource компоненті Data Controls компоненттері және TQuery компоненті арасындағы өзара әрекеттерді басқарады. Әдетте қосымшада әрбір TQuery компонентіне бір DataSource компоненті болады.TQuery компонентінің жиі қолданылатын қасиеттері.Active - берілген сұраныс ашық (true) немесе жабық (false) екенін көрсетеді.Eof, Bof – бұл қасиеттер, ағымдағы жазба көрсеткіші деректер жиынының сәйкесінше бірінші немесе соңғы жолында болғанда true мәнін қабылдайды, яғни сұраныстың орындалу нәтижесі болатын.DatabaseName - сұраныс жүзеге асатын каталог аты немесе қашықтағы ДҚ псевдонимі (alias).DataSource – параметрленген сұраныстар үшін деректер көзін көрсетеді.Fields – бұл қасиет тек орындалу уақытында қол жетімді (run-time only) және реттік нөмірі бойынша анықталған өрісті модификациялау немесе оқу үшін қолданылады.Params – құрамында параметрленген сұраныстар үшін параметрлер болады, келесі мысалдағы SomeNo сияқты Select * from Orders where CustNo=:SomeNo SQL – жолдық массив, құрамында SQL сұраныс операторының мәтіні бар.

20.Мәліметтер жиыны.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет